در بررسی نظام حقوقی دولت سلجوقی دوگونه محکمه بر اساس وظایف و حیطه­های فعالیت هر کدام قابل تشخیص است: محکمه سلطانی یا همان دیوان مظالم که شخص سلطان و در مواردی نواب حکومتی وی در ایالات متولی و مسؤول آن بودند، و محاکم شرع که توسط قضات و علمای دینی اداره می­شد. در محاکم شرع به دعاوی و مرافعات خصوصی و عمومی بین اشخاص و در محکمه سلطانی به جرایم و دعاوی اداری و سیاسی مرتبط با حکومت رسیدگی می­شد. وجود...

با رواج اندیشه های دموکراسی درجوامع اسلامی ومطرح شدن افراد به عنوان شهروند که دارای جایگاه وتأثیر درحیات سیاسی است، پرسشهایی دررابطه با نوع ومیزان مشارکت مسلمانان درسیاست وجوابهای دین اسلام به این پرسشها، مورد توجه اندیشمندان مسلمان قرار گرفت. اندیشمندان شیعه نیز درمقابل این اندیشه نوین وبراساس منابع اصلی دینی (قرآن،حدیث،عقل واجماع) وبراساس دیدگاهی که به مفهوم دموکراسی ورابطه آن با مفاهیم دینی ...

نسبت قانون و شریعت در اندیشة سیاسی علامه میرزای نایینی دکتر جلال درخشه چکیده: دورة مشروطیت، یکی از خواندنی ترین فصول تاریخی جامعة ایران از حیث تأثیر و تأثر حوزه های فکری سنتی و مدرن به شمار می رود. انقلاب مشروطیت، در عین حالی که پاسخی به نیازها و شرایط حاکم بر ایران بود، نتیجة فرآیند تحولات فکری رو به رشدی بود که از جهان غرب وارد ایران شد و در قالبی ساختارشکنانه، منطق نوینی را بر منا...

تقریب مذاهب اسلامی به‌معنای زندگی مسالمت‌آمیز پیروان مذاهب اسلامی با حفظ ارزش‌های درون‌مذهبی، ضرورتی انکار‌ناشدنی است، که با درنظر گرفتن موقعیت ویژة برخی کشورهای اسلام، اهمیت و ضرورت آن دوچندان می‌شود. با مد نظر قرار دادن تأثیرهای دینی و فرهنگی و سیاسی کشور لبنان در منطقة خاورمیانه و کشورهای عربی اسلامی، ضرورت بررسی ظرفیت‌های تقریب در لبنان، به منظور توسعه و بررسی چالش‌های آن جهت رفع یا تبدیل ب...

ظهور طالبان در سال 1994 یکی از پدیده­های مهم در تاریخ سیاسی معاصر افغانستان، آسیای جنوب غربی، خاورمیانه و جهان اسلام است. طالبان که نخست منادی وحدت و پاکسازی کشور از حاکمان محلی خودکامه، برچیدن گروه­های خودسر و ایجاد نظم و ثبات در افغانستان بود پس از کسب پیروزی­های اولیه، هدف خود را ایجاد نظامی مبتنی بر شریعت و سنت اعلام کرد. این گروه در مدت کوتاهی توانست بیشتر مناطق افغانستان را تصرف و در کابل...

رویکردهای نوین تفسیری در شبه قارة هند، حاصل تماس مستقیم یا غیرمستقیم با قدرت های استعماری غرب، در اواسط قرن نوزده است. سر سید احمدخان (1898-1817م.) جزء اولین مفسرینی است که تلاش کرد مفاهیم اساسی قرآن را با کمک یافته های علوم جدید در شبه قاره ارائه نماید. تفسیر ایشان در حلقة علمای سنتی نه تنها با استقبال جدی مواجه نشد، بلکه عکس العمل هایی را نیز به همراه داشت. در این میان، محی الدین احمد، معروف ...

گذار از اندیشهء اخباریگری در جهان تشیع به اندیشه اصولی و اجتهادی از مهمترین علل نقش آفرینی عالمان دین در عرصه سیاست است در پی بررسی دیدگاه دو مکتب اخباری و اصولی از قرن پنجم هجری تا قرن سیزدهم و از قرن سیزدهم تا کنون، فراز و نشیب در ساحت اندیشه در عرصه سیاسی و جایگاه سیاسی عالم دینی را با توجه به مبانی فکری دو مکتب اخباری و اصولی شاهد بوده ایم. شکست مکتب اخباری و پیروزی مکتب اصولی در فقه امامیه...

چکیده حدیث به عنوان دومین منبع معارف اسلامی بعد از قرآن از اهمیت والایی برخوردار است، به طوری که در تبیین آیات قرآن و احکام الهی و فهم بهتر دین نقش اساسی دارد. استناد به حدیث به عنوان یک منبع دینی، آن‏گاه سزاوار است که از صدور آن اطمینان حاصل گردد وگرنه، هرگاه در صدورش شک و تردید رود، نمی‏توان بدان استناد جست. حدیث از زمان پیامبر? مورد هجوم آسیب هایی همچون جعل، وضع و تحریف، نقل به معنای نادرس...

در طول تاریخ اسلام (مخصوصا در عصر غیبت کبری) عالمان پارسای مذهب حقه اثنی عشری به عنوان مرزبانان عقیده و ایمان مردم هر گاه کتابی در رد اسلام یا مذاهب تشیع نوشته شده است به دفاع برخاسته اند. در این رساله کتابهایی که در شش قرن اخیر از طرف علمای شیعه در رد کتب مخالفان نوشته شده است، و از صدها با آغاز دوران غیبت کبری، علمای شیعه به عنوان مرزبانان عقیده و ایمان مردم، هرگاه کتابی در رد اسلام یا عقاید ...

ظهور طالبان در سال 1994 در افغانستان یکی از مهمترین پدیده های سیاسی در قرن بیستم در افغانستان است. این گروه فعالیتش را ابتدا از مناطق مرزی استان قندهار شروع کرد. بعد از تسلط بر شهرهای بزرگ افغانستان این گروه اقدامات و دستورات خشن و بنیادگرایانه را به اجرا گذاشت که در نوع خودش سابقه نداشت. با توجه به نبود گروه مقتدر بنیادگرا در افغانستان این سئوال در نزد اندیشمندان مطرح شد که چه گروهی بر انیشه ا...