علایم متعددی در طب سنّتی ایران در مبحث بیماری‌های معده آورده شده است که نشان از دقّت خاص پزشکان این دانش به نشانه‌شناسی بیماری‌ها دارد. استدلال از برخی علایم من جمله نوع رنگ، بو و میزان یکنواختی مدفوع، نوع صدای گاز دفعی و شدّت بوی آن، بررسی میزان و شدّت عطش و نوع برطرف شدن آن با آب گرم و غیر گرم، رنگ و خصوصیات زبان، آروغ و انواع آن، تمایل به نوع مواد غذایی و میزان و نوع آب دهان، همه علایمی هستند که...

اهداف: علت شناسی (اتیولوژی)، مکانیسم ایجاد (پاتوژنز)، پیش آگهی (پروگنوز) و نحوه برخورد با بیماری هموروئید در طب سنتی ایران که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد تا حد زیادی با طب رایج متفاوت است. اگر چه برای برخی موارد هموروئید، جراحی پیشنهاد شده است اما درمان های دارویی مطرح شده برای آن در طب سنتی ایران فراوان تر است. این مطالعه به توسعه نگرش ما در خصوص برخی جنبه های بیماری هموروئید کمک کرده ...

سابقه و هدف: حکیم محمد اکبر ارزانی، از پزشکان و مشاهیر ایرانی قرن 11 و 12 هجری است که به هند مهاجرت کرد. ذخایر برجای مانده از او، مشتمل بر کتاب های علمی تلخیص طب النبی، طب اکبری، مفرح القلوب، میزان الطب، مجربات اکبری، حدود الامراض، قرابادین قادری و دو مقاله با عنوان طب الهندی و علاج الصبیان است. ارزانی در کتاب میزان الطب، طیف وسیعی از بیماری ها و راه درمان آنها را به صورتی جامع و در عین حال موج...

مقدمه: ناباروری به خصوص ناباروری مردان از جمله مشکلاتی است که در حال حاضر با وجود پیشرفت­های قابل توجه پزشکی، همچنان به عنوان یک معضل بهداشتی درمانی محسوب می­شود. بررسی این موضوع از منظری متفاوت از طب رایج می­تواند در رفع مجهولات پزشکی پیش رو کمک کننده باشد؛ لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی علل و علائم مطرح در بحث ناباروری مردان در متون طب سنتی ایران انجام شد. روش کار: در این مطالعه علل ناباروری مر...

سابقه و هدف: سندروم روده تحریک پذیر از شایع ترین و پرهزینه ترین بیماری های گوارشی است، که به شکل قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تأثیر می گذارد. در طب نوین علت دقیق آن نامعلوم است، ولی معیارهای مشخص برای تشخیص و درمان آن ارائه شده است. درمان های رایج علامتی و تسکینی بوده و شواهد متعدد گرایش بیماران به استفاده از طب مکمل و جایگزین را نشان می دهد. در طب سنتی ایران ییماری های متعددی با سبب شناسی م...

مقدمه: تهوع و استفراغ، از شکایات شایع دوران بارداری است. به دلیل نگرانی‌های مرتبط با مصرف دارو در بارداری، عوارض جانبی داروهای تأیید شده سازمان غذا و دارو و تمایل عمومی در استفاده از درمان‌های مکمل، درمان‌های غیر‌دارویی به طور فزاینده در درمان تهوع و استفراغ بارداری به کار می‌رود. این راه­ها به عنوان درمان­های طبیعی و ایمن یا کم خطر‌تر از درمان‌های دارویی شناخته می‌شوند. مطالعه مروری حاضر با هد...

نضج در طب ایرانی، فرآیندی است که طی آن، مواد زاید بیماری‌زا آماده‌ی دفع شده و خروج آن‌ها از بدن آسان می‌گردد. به عبارت دیگر طبیب باید قبل از آنکه اقدام به پاکسازی بدن از مواد بیماری‌زا نماید، ابتدا آن‌ها را نضج دهد؛ مگر آنکه در شرایط خاص فرصت این‌ کار وجود نداشته باشد، این آماده‌سازی قبل از دفع لازم و مورد تأکید حکما است و چه بسا استفراغ و دفع مواد قبل از نضج بر شدّت بیماری بیافزاید. هر خلطی برا...

تشکیل امپراتوری سلجوقیان و حاکمیت آنان بر جهان اسلام، نقطه عطفی در تاریخ به حساب می آید. جهان اسلام در داخل و خارج از قلمرو خود با بحران های بسیاری مواجه بود، که سلجوقیان با قدرت سیاسی جدیدی حاکمیتی متمرکز به وجود آوردند، و با ایجاد موسسه هایی و ایجاد کردن عناصر جدید، حیات تازه ای به کالبد جهان اسلام بخشیدند. از جمله علومی که در این عصر مورد توجه قرار گرفت دانش پزشکی بود. توجه به وضعیت پزشکی و...

پاسخ‌گویی به نیازهای طبی در هر جامعه‌ای در قالب نظام طبی آن جامعه عملی می‌گردد لذا پژوهش حاضر براساس این مسئله شکل‌گرفته است که رویکرد شناختی و رفتاری در مقابله با بیماری مسری طاعون در جامعه ایران عصر صفوی در چه فضایی از گفتمان طبی و بر اساس چه روش‌هایی صورت می‌گرفت و بروز آن چه مصائبی را به دنبال داشت؟ یافته‌های پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی-تحلیلی نشان می‌دهد که نظام طب ایران عصر صفوی در مواج...

زمینه و هدف: طب سنتی از شیوه‌های درمانی رایج در ایران است که بنا به دلایلی کمتر مورد توجه پزشکان قرار گرفته است. بر همین اساس در این مطالعه سطح آگاهی و نگرش دانشجویان پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی شهر تهران در‌ خصوص روش‌های طب سنتی ارزیابی گردید. روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- مقطعی (Cross-Sectional)، بر روی دانشجویان پزشکی شهر تهران در تابستان سال 1388 انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرس...