نفد ادبی از جمله موضوعاتی است که در ادبیات جایگاهی ویژه دارد و توجّه بسیاری از پژوهشگران و محققین ادبیات را به خود جلب نموده است. در این میان یکی از مکتب های مورد توجّه منتقدان ادبی، مکتب روانشناسی تحلیلی کارل گوستاو یونگ، روانشناس مشهور سوئیسی است که در نیم? دوّم قرن بیستم توسط او بنیان شد. طبق نظری? یونگ، ناخودآگاه جمعی انسان مضامینی در بردارد که آن ها را کهن الگو یا آرکی تایپ می نامد. کهن الگوه...

نامرئی سازی از ترفندهای پردازش چند رسانه ای است که به طور عمدی برای انتقال بعضی پیام های مورد نظر در ترانه به طریقی که به شکل عادی قابل شنیدن نباشند، استفاده می شود. بسیاری از شرکت های بزرگ ترانه از این روش برای انتقال پیام های مورد نظر خود به ضمیر ناخودآگاه مخاطب استفاده می کنند. از آنجا که تمام و یا اکثر تلاش های موجود در زمینه ی شناختن روش مذکور، در زبان های غیر فارسی انجام گرفته است، بنابرا...

ژاک لاکان (j. lacan, 1901-1981)، روان کاو معاصر فرانسوی، در گسترش مفاهیم نظریة زیگموند فروید (s. freud) سهمی بسزا دارد. او دیدگاه های فروید را در باب ناخودآگاه پذیرفت و آن را گسترش داد و گفت ضمیر ناخودآگاه ساختی زبان مانند دارد. این سخن لاکان، که تحت تأثیر نظریات زبان شناسی فردینان دوسوسور (f. de saussure) نیز هست، راهی نوین در پژوهش های روان کاوی باز کرد. او روند رشد یک کودک را از بدو تولد تا ...

ژاک لاکان (j. lacan, 1901-1981)، روان کاو معاصر فرانسوی، در گسترش مفاهیم نظریه زیگموند فروید (s. freud) سهمی بسزا دارد. او دیدگاه های فروید را در باب ناخودآگاه پذیرفت و آن را گسترش داد و گفت ضمیر ناخودآگاه ساختی زبان مانند دارد. این سخن لاکان، که تحت تأثیر نظریات زبان شناسی فردینان دوسوسور (f. de saussure) نیز هست، راهی نوین در پژوهش های روان کاوی باز کرد. او روند رشد یک کودک را از بدو تولد تا ...

یکی از مباحثی که در ادبیات، امدروزه مدورد توجده قدرار دارد، مبحث آرکی تایپ است. این بحث به وسیله کارل گوستاو یونو ومکتب مردم شناسی تطبیقی دانشگاه شیکاگو مطرح گردید و در ادبیات راه یافته است. ناقدان ادبی ضمن مطرح کردن مباحثی از قبیل آنیما، آنیمو ، سایه، نقاب، تاریکی، شب، آب، دایره، اعداد و... به کند وکاو ضمیر ناخودآگاه جمای راه یافته و به تحلیل و نقد و بررسی هر اثر و خالق آن می پردازند. بدیهی اس...

یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که ریشه در نقد روان شناسی ژرفانگر دارد. این رویکرد که بر پایه اندیشه های کارل گوستاو یونگ شکل گرفته است، به بررسی انواع کهن الگوها در ضمیر ناخودآگاه بشر اختصاص دارد. به اعتقاد یونگ، علت تکرار مضمون های اسطوره ای را باید در نوعی تجربه همگانی جست وجو کرد که در همه نسل ها تکرار شده است. منظومه بانوگشسب نامه سرشار از کهن الگوهای مختلف است. بانو...

روانکاوی یکی از جریان های مهم فکری قرن بیستم محسوب می شود که از سوی زیگموند فروید، پایه گذاری شد. فروید، برخی مفاهیم بسیار مهم (برای مثال مفهوم ضمیر ناخودآگاه و یا نقش امیال سرکوب شده در شخصیت فرد) را وارد روان شناسی پس از خود کرد؛  هدف از این نوشتار، آشنایی با پاره ای از مباحث فلسفی و الهیاتی طرح شده در باب روانکاوی است. در ابتدا، آراء کارل پوپر (1994ـ1902)، فیلسوف بریتانیایی طرفدار فلسفه تحلی...

جمیزجویس در رمان اتوبیوگرافی خود یعنی تصویری از یک هنرمند بعنوان یک مرد جوان، روند شکل گرفتن هنرمندی جوان نابالغ را به تصویر می کشد. در یولی سیز که موضوع مورد مطالعه این تحقیق می باشد، او روند تکامل هنرمندی نابالغ را به هنرمندی بالغ و با تحربه که فردی کامل و یگانه می باشد را به تصویر می کشد. با استفاده از نظریات کارل یونگ این پایان نامه تلاش دارد تا ثابت کند که نه تنها استیون به سوی آقا و خانم ...

تجربه دینی، رویداد مواجهه شخص تجربه گر با حقیقت غایی یا عالم ماورای طبیعی است. جی. ال. مکی، تجارب دینی را نه تجاربی الاهی، که توهّمات، خیال پردازی ها و کارکردهای ضمیر ناخودآگاه اشخاص تجربه گر می داند. از این رو، تجارب مذکور را به مثابه دلیلی بر وجود خدا، نامعتبر می داند. در مقابل، ریچارد سوئین برن بر اساس «اصل آسان باوری»، که «اشیا در واقع همان گونه اند که به نظر می رسند مگر اینکه خلاف آن اثبات ...

هر شعری که سروده می شود و از ضمیر شاعر پا به عرصه­ عالم وجود می نهد، انگیزه­ای باعث پدید آمدنش شده است. گاه این انگیزه مشخّص بوده و همان هنگامِ سرودنِ شعر، ظهورش را موجب شده و گاه شاعر، ذهنیّت­هایی از قبل در ضمیر ناخودآگاه خود داشته و پس از چندی، آن ذهنیّت­ها، طبع شاعر را تحت تأثیر قرار داده و باعث به وجود آمدن شعر شده است. در این تحقیق ابتدا، خاستگاه شعر به طور کلّی و ظهور استعداد سرایش شعر در وجود ...