ماده ى 976 قانون مدنى ایران، خالى از ابهام و اجمال نیست. یکى از مصادیق این ابهام و اجمال، تابعیت طفل طبیعى (فرزند نامشروع) است که برخى او را مشمول بند2 این ماده دانسته و درنتیجه تبعه ى دولت ایران به شمار مى آورند; ولى اکثر شارحین، به دلیل نامشروع بودن نسب، او را از قلمرو شمول این بند خارج مى دانند. بنابراین، ریشه ى اصلى اختلاف، به تفاوت دیدگاه ها درباره ى آثار مترتب بر نسب و الحاق یا عدم الحاق ...

تخریب بقعه های بقیع در مدینه به دست سعودیان، در  8  شوال 1344ق. = 31/1/1305، یکی از مهم‌ترین اقدامات آل سعود در ابتدای سیطرة دوم بر حجاز بود که بازتاب‌های زیادی در جوامع اسلامی داشت؛ هرچند بازتاب آن، به دلیل تخریب بقعه چهار امام شیعه، در بیان شیعیان، به مراتب بیشتر از اهل سنت بود. واحد اسناد پژوهشکدة حج و زیارت،‌ در راستای غنای هرچه بیشتر این مجموعه، اسناد مرتبط با بقیع را گردآوری کرده که...

جامعه اطلاعاتی با سرعتی سرسام آور در حال تحول است و جامعه صنعتی قرن بیستم به سرعت جای خود را به جامعه اطلاعاتی قرنبیست و یکم می دهد.جامعه اطلاعاتى بازگوکننده ى توسعه تکنولوژى هاى نوین ارتباطى و اطلاعاتى و تجدید سازمان جامعه پیرامونجریان اطلاعات است. جامعه اطلاعاتى وسیله اى براى توسعه اقتصادى، اجتماعى، است موتورى براى رشد و توسعه ستون مرکزىساخت یک اقتصاد و جامعه جهانى مى باشد. آزادى اطلاعات یک ح...

در این نوشته تلاش بر آن است تا به برخى از مؤلفه هاى فلسفه ى تاریخ در اندیشه ى ابن خلدون و اساس کار وى، یعنى تغییر روش «نقّالى تاریخى» به «نقّادى تاریخى»، پرداخته شود. از آن جا که این تکاپو بدون خردورزى چندان معنا ندارد، سعى بر آن است تا زوایاى پیدا و پنهان کتاب مقدمه از نظرگاه خردگرایى مورد پژوهش قرار گیرد. پس از تبیین مفاهیم نوشته، با توجه به آن که کلیدواژه ى عقلانیت، در گذر زمان، دگرگونى هایى ا...

مقایسه به عنوان متد علمی برای شناخت و ارزیابی هر موضوعی نکات بسیاری را روشن می سازد. متاسفانه در حوزه تاریخ به طور اعم و تاریخ اسلام به طور اخص ازاین شیوه کمتر استفاده می شود. در حالی که چنانچه بااین روش شخصیتی را با شخصیت متضاد آن با سیستم های حکومتی با هم بسنجیم، ابهامات مهمی برطرف می شود. علی (ع) همواره به عنوان یکی از مهمترین شخصیتهای تاثیرگذار صدر اسلام مطرح است که افکار، اندیشه ها، سیاسته...

تز سنجش ناپذیرى علمى از زمان ارائه ى آن توسط کوهن و فایرابند، تزى ضدواقع گرایانه انگاشته شده است. در این مقاله استدلال مى گردد که این تز از زمان ارائه ى آن تا به حال دست خوش تحولاتى بوده است و تنسیق آخرى که کوهن از آن ارائه مى نماید منافاتى با واقع گرایى علمى ندارد. این که چگونه مرجع یک واژه ى علمى مشخص مى گردد محل مناقشه ى فلاسفه بوده است. در این مقاله از نظریه اى براى ارجاع دفاع مى گردد که مت...

تدوین استراتژى شبکه‏ ى منطقه‏ اى براى ایجاد پیوندهاى متقابل میان شهر و روستا، دستورالعملى است براى تحقیقات بیشتر در زمینه ارائه خط مشى مناسب با تأکید بر کشور اندونزى. در نوشته‏ ى حاضر کوشیده شده براى حل مشکل عدم ارتباط مزمن میان نظریه‏ ها و برنامه ‏هاى توسعه‏ ى روستایى و شهرى، استراتژى شبکه ‏ى منطقه ‏اى که تحلیل‏ هاى موجود به موضوع پیوستگى و وابستگى متقابل میان روستا و شهر توجه دارد، معرفى گردد...

این نوشتار به بررسى و تبیین مفهوم فلسفى - عرفانى "عالم صغیر" یعنى تصور موجود انسانى به منزله‏ى جهانى کوچک که دربردارنده‏ى تمام عناصر "عالم کبیر" (منظومه ى بزرگ جهان هستى) است، مى‏پردازد. پس از بحث کوتاهى در باره ى تاریخچه ى اندیشه ى "عالم صغیر و کبیر" در فرهنگ اقوام یهود، یونان، هند و ایران در عهد باستان، به تبیین دیدگاه اسلام و حکماى مسلمان در این زمینه نیز پرداخته مى‏شود. بخش پایانى این تحقی...

تحولات سیاسی و اجتماعی قرن های چهارم و پنجم هم زمان با ضعف سامانیان و استیلای آل بویه و سلجوقیان بر خلافت عباسی در بغداد بود. در ابتدای قرن چهارم، آل بویه شیعه مذهب از ضعف قدرت عباسیان استفاده کردند و با استفاده از ترکیب ملیت و مذهب تشیع توانستند بر بغداد مسلط شوند، و خلافت عباسی را عملا بازیچ? ای در دست خود قرار دهند. آل بویه مجبور بودند در جهت کسب مشروعیت از خلیفه عباسی تأییدیه بگیرند. آل بوی...