یکی از شاخص‌های بنیادین طنز خنده‌آمیزبودن آن است، اما وقتی طنز مقوله‌های متعالی همچون مرگ را دست‌مایه قرار دهد، گاه با دورشدن از شاخص‌های بنیادی، مثل فرح‌بخشی، صراحت و آسان‌یابی، منش رهایی‌بخشی خود را از دست می‌دهد و به تلخ‌مایگی و اندوه کشیده می‌شود. ازآنجاکه مرگ برای انسان همواره مقوله‌ای رازآمیز و تراژیک است، دست‌برد طنز در آن هرگز به گشایش و رهایش قطعی نمی‌انجامد، بلکه صرفاً می‌تواند با ایجا...

حرمت شراب و باده در فرهنگ اسلامی موجب شده بحث‌های حافظ‌شناسان دربارۀ این پدیده در غزل حافظ به حوزۀ فقهی محدود شود و عمدتاً از دقت‌ در تعابیر هنری جایگزین آن غفلت شود. در این مقاله، تعابیر متعدد حافظ از شراب، متناسب با ساختار غزلیات وی، استخراج شده‌است. در تعابیر حافظ، عمدتاً طنزهایی نهفته‌است که علت کاربرد شراب را در غزل نشان می‌دهد. حافظ به اعتبار رازگشایی شراب، از تعابیر استعاری «پیش‌بین» و «سر...

استفاده از طنز به نیّت بازگویی دغدغه­های مردمی، روشی ایده­آل برای شاعرانی است که با حکومت­های استبدادی روبه­رو هستند. در ایران(دوران پهلوی دوّم) و عراق(دوران بعث) به دلیل فضای بسته سیاسی و اختناق حاکم، محمّدعلی افراشته و احمد مطر، با سودجستن از شگردهای متنوّع طنزسرایی، به تشریح کاستی­های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته­اند و شعر خود را بستری مناسب جهت تبیین دغدغه­های خُرد و کلان اف...

اگرچه طنز بر کمدی های یونان و روم باستان چیره نیست، بن جانسون، نمایشنامه نویس کلاسیک، در تلفیق طنز با کمدی متبحر است. کمدی رنسانس تنها بر واقعگرایی و طنز استوار نیست، بلکه رویکردی رومنس گونه و عاطفی دارد. جانسون بر این عقیده است که کمدی رومنتیک به راستی نمایانگر این گونه ی ادبی نیست، زیرا که از دید او کمدی باید به رفتار مردم در زندگی واقعی وابسته باشد؛ کمدی باید حماقت ها و کاستی ها را به سخره ب...

  مقایسۀ اندیشه‌های عبید زاکانی، شاعر و نویسندۀ عصر مغول و احمد مطر، از شاعران معاصر عراق، در حوزۀ ادبیّات تطبیقی مکتب آمریکا قرار می‌گیرد. یکی از وجوه مشترک در آثار این دو هنرمند که بر اثر شرایط خفقان‌آور جامعه به وجود آمده، طنز سیاسی - اجتماعی است که هدف اصلی آن انتقاد از شرایط نابسامان جامعه و اصلاح آن است. از این روی، در حکایت‌های زاکانی و اشعار مطر، در کنار مضمون­های متفاوت، مضامین طنزآمیز...

طنز امروز، به عنوان یکی از گونه های ادبی موثر و به علت قابلیت های فراوانی که دارد، تحولات زیادی در ساختار و محتوا پیدا کرده است. یکی از جلوه های گوناگون طنز، نمود در ادبیات داستانی می باشد. هوشنگ مرادی کرمانی به عنوان نویسنده ی شاخص ادبیات داستانی کودکان و نوجوانان توانسته است، استعداد و خلاقیت خود را در زمینه ی طنز پردازی با هنر داستان نویسی تلفیق کند و به عنوان نویسنده ی داستان های طنزآمیز در...

ادبیات پایداری در دنیا در اغلب موضوع‌ها و زبان‌ها، جهت‌گیری واحدی را دنبال می‌کند و شاعران و نویسندگان این ادبیات هم تحت تأثیر اغراض مشترک، تلاش می‌کنند تا مهم‌ترین بن‌مایه‌های پایداری را در آثار خود منعکس کنند و به این طریق مردم را در راه مبارزه با اهداف عالی زندگی خود تشویق نمایند و بسا بررسی این بن‌مایه‌ها در دو زبان مختلف، مفهوم پایداری را تقویت می‌کند و بر میزان تأثیرگذاری آن بر اندیشه‌ها ...