دکترعلی شریعتی با تداوم پروژه اصلاح دینی که دست آوردپیشینیانش در حوزه مصلحان دین بود با برخورداری از آموزه های مکاتب غربی وتغییر ارزشمدارانه مفاهیم ونمادهای مذهبی ، جریانی را بنیان نهاد که الگوی گفتمان دینی و مذهبی در ایران را به شیوه ای انقلابی و نوین متحول ساخت به گونه ای که بازگشت به معانی ومفاهیم گذشته را برای مخاطبش دشوار می ساخت. این پژوهش در صدد آن بود که بفهمد؛ چگونه شریعتی توانست با ر...

شهرمشهد به دلیل وجود بارگاه رضوی همواره موردتوجه جریانات سیاسی و مذهبی بوده است. انجمن های روشنفکری دینی ونحله های فعال فرهنگی وسیا سی آن بعد از دوره رضاشاه بیش از پیش فعال شدند.ریشه جریانات دهه های 40 و50 که منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی شد را باید در همین دوره جستجوکرد.حضور متفکرانی مثل محمدتقی شریعتی و طاهراحمدزاده ونواب صفوی، محمود ذاکرزاده و آیت الله میلانی وقمی و.... در کانون های فکری حوز...

یکی از مهمترین حوزه های تحقیق در علوم اجتماعی مطالعه انقلاب های سیاسی و اجتماعی است و از بزرگترین تحول ایران در دهه های گذشته، وقوع انقلاب اسلامی می باشد. وقوع انقلاب اسلامی ایران به دلایل مختلفی منجر به متحیر شدن اندیشمندان و محققان سیاسی جهان گشت و در همین راستا در زمینه علل و چگونگی وقوع انقلاب اسلامی پژوهش های مختلفی ارایه دادند. تحلیل علل وقوع انقلاب اسلامی منجر به شکل گیری ادبیات سیاسی نو...

«مردمی» در کنار «اسلامی» از جمله مهمترین صفات ممیزة انقلاب اسلامی است. این مقاله به بررسی موضع «علی شریعتی» و «مرتضی مطهری» در مورد «مردم» اختصاص دارد. این دو متفکر بحث‌های مفصل فلسفی یا جامعه‌شناختی پیرامون مفاهیمی نظیر «فرد» و «جامعه» و «تاریخ» و «ناس» در آثار خود دارند. اما آنها ضمناً به دلیل درگیری عملی در مناسبات اجتماعی و مبارزات انقلابی ناگزیر از پرداختن به «مردم» نه به‌مثابه امری تجریدی ...

دکتر علی شریعتی، از نظریه پردازان معروف روشنفکری دینی دهه40، کوشید تا با واکاوی مجادلات آن عصر و در جهت پاسخگویی به یک نیاز مبرم زمانه، نظریه ای مهم را در باب "دموکراسی متعهد " ارائه دهد. این نظریه در یک فرآیند غیریت سازانه و در تقابل با دموکراسی صوری یا لیبرالیستی غرب بوده است. شریعتی برای باز تعریف دموکراسی متعهد یا هدایت شده خود به مفاهیم اسلامی صدر اسلام اعم از بیعت و شورا مراجعه می کند و ب...

مقاله حاضر ضمن تحلیل اندیشه­های شریعتی و جستجوی امکانات تفکر وی در گذر از تفکر تئولوژیک و سرنسپردن به سکولاریسم،  بر عناصر و وجوهی از تفکر معنوی در آرای شریعتی، تأکید می کند. شریعتی ضمن به رسمیت شناختن عالَم و زیست جهان مدرن، خواهان هویت­بخشی به جامعه­ی ایرانی/مسلمان بر اساس سنت تاریخی و فرهنگی خویش است. او تلاش می کند از طریق نقد توامان مدرنیته و سنت، راه سومی را بگشاید. همین تلاش سترگ او یعنی ...