در این پایان نامه نگاهی به تحولات رخ داده در کشور عراق و به طور ویژه به نقش و جایگاه قومیت ها و مذاهب در ساختار سیاسی جدید عراق در دوران پس از سقوط صدام پرداختیم.در واقع کشور عراق که جزئی از امپراتوری عثمانی بود پس از سقوط عثمانی و تجزیه آن (1920) با هدف دو میدان نفتی بصره (در جنوب عراق و منطقه شیعه نشین) و کرکوک (در شمال شرق و منطقه چند قومی سنی – کرد – ترکمنی) تحت قیمومت انگلستان در آمد، و تا...

مراجعه به معهودات عرب عصر نزول و تفسیر آیات قرآن بر پایه آنها، پرده از مراد الهی در آیات مجمل بر می دارد. یکی از آن آیات، آیه 19 سوره الرحمن است که در این مقاله، از آن به آیه «مرج البحرین» تعبیر می شود. در این آیه و آیات مشابه، از دو دریایی سخن رفته است که به هم تلاقی می کنند، امّا بر هم غلبه پیدا نمی کنند. یکی از آنها شیرین و گوارا (فرات) و دیگری شور و تلخ است و از آنها مروارید و مرجان استخراج ...

تاریخ‌گذاری احادیث جمال یوسف در منابع اهل سنّت و اعتبارسنجی اسانید آن مسأله اصلی این مقاله است. نتایج این پژوهش نشان می‏دهد که در موضوع جمال یوسف دو روایت از طریق کعب الأحبار (م34ق، شام) و ابن اسحاق (م151ق، بغداد) گزارش گردیده و روایت سوم از طریق انس بن مالک (م93ق، بصره) به رسول خدا نسبت داده شده است. با وجود حضور برخی از صحابه به عنوان حلقه مشترک احادیث اول و دوم، صاحبان جوامع حدیثی اهل سنّت تا...

نایپل در اثر اول ادعا می کند هیچ یک از مسلمانان چهار کشور نامبرده اصالتا مسلمان نبوده و جزو نوکیشان محسوب می شوند. اما این نوکیشی حاصلی جز قطع ارتباط آنها با ریشه و تاریخ خود نداشته است. چرا که به عقیده نایپل اسلام از آنها خواسته از تعلقات و هویت ملی خود فاصله بگیرند. شیوه ی نقدی که برای تشریح آثار مذکور اتخاذ شده است، عمدتاً بر اساس نظریات و دیدگاه های مطرح شده در اثر کلاسیک و بسیار بحث برانگیز...

اولین اقدامات اروپاییان برای مطالعه درباره سرزمین‏های شرقی به خصوص شرق اسلامی به قرن‏های سیزدهم و چهاردهم میلادی همزمان با نهضت ترجمه متون اسلامی به زبان‏های اروپایی بازمی‏گردد که با تأسیس دانشگاه‏های اختصاصی از قرن هجدهم میلادی این مطالعات به صورت آکادمیک درآمدند. مطالعات شرق‏شناسی در کشورهای مختلف اروپایی، با توجه به انگیزه‏ها و اهداف مختلف سیاسی، مذهبی و علمی، خصلت و خصوصیات گوناگونی داشته ا...

تصحیح متون یکی از بخش های بسیار مهم و حساس بازشناسی میراث یک ملت است. ایران یکی از کهن سال ترین و پرمایه ترین کشورهای جهان در حوزه متون و تصحیح متون است؛ همچنین، همواره این بحث مطرح بوده است که تا چه میزان در این فن از غربیان آموخته ایم. محمد قزوینی هم یکی از محققان نامور سده اخیر در میهن ماست. سال ها در اروپا زندگی و تحصیل کرد و در آنجا به تصحیح چند متن مهم دست یازید. آیا محمد قزوینی در تصحیح ...

غرب­شناسی شاید مفهومی نسبتاً جدید در علوم سیاسی به­ویژه در ایران باشد. در این مقاله ابعاد مختلف برخورد روشنفکران مسلمان و از جمله ایرانی با پدیده مدرنیته و تأثیر آن بر دریافت ایرانی­ها از غرب بررسی می­شود. سؤال اصلی این پژوهش، نقش مدرنیته در شناخت ایران از غرب (غرب­شناسی) و دلایل تنفر ایرانی­ها از آن است. این پژوهش ضمن بررسی انتقادی روند غرب­شناسی در ایران معاصر با تکیه بر مفهوم مدرنیته نشان می­...

جهان اسلام در دوران چهار سال و نه ماهه ی خلافت امام علی(ع)، شاهد بروز رویدادهایی بود که تا آن زمان سابقه نداشتند. برای بررسی علل چنین وقایعی، مطالعه ی زمینه های سیاسی، فکری، روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی سردمداران و مردمان آن روزگار، الزامی می نماید. در این میان، مردمان پنج شهر بزرگ و مهم آن برهه از تاریخ (مکه، مدینه، بصره، کوفه و دمشق/ شام)، تأثیر شگرفی در پیدایی، روند و نتایج رویدادها داشتند. ...