محور اصلی این مقاله بر این نکته استوار است که محمد علی بیک، نقاشباشی شاه طهماسب دوم و نادرشاه علاوه بر اینکه از بازماندگان علی قلی بیک جبادار، نقاش فرنگی ساز دوره شاه عباس دوم، بلکه پدر محمد باقر، نقاش نامدار دوره زندیه و اوایل قاجاریه هم هست. نکته دیگر این مقاله اثبات این فرضیه است که محمدباقر هم پدر محمد حسن اصفهانی، نقاش زیرلاکی دوره قاجار است. سومین نکته که در این مقاله تائید شده اینست که م...

چکیده استفاده از فضاسازی¬های دوبُعدی، بازنمایی و خلق پیکره¬هایی با خطوط شکل¬ساز قوی، سطح¬های رنگی تخت و آرایه¬ها و تزیینات گیاهی، حیوانی و هندسی مشخصه¬های بارز نگاره¬های ایرانی است، که در دو شاهنامه¬¬ی بایسنقری و شاهنامه¬ی¬ شاه تهماسبی می¬توان بازنمایی¬شان را شاهد بود. نگاره-های این دو شاهنامه¬ی مصوّر، بازتاب¬دهنده¬ی روایت¬های اساطیری، پهلوانی- حماسی و تاریخی هستند که برگرفته از فرهنگ و تمدن مرد...

قزوین به مناسبت موقعیّت جغرافیایی مساعد خود، از ازمن? کهن به یکی از کانون-های تمدّنی در فلات ایران بدل گشت. بواسط? موقعیّت سوق الجیشی شهر قزوین و قرارگرفتن آن بر سر راههای شرق و غرب، این شهر چه در دوران پیش از اسلام و چه در دوران اسلامی از اهمیّت نظامی و سیاسی برخوردار بوده است. پس از فتح ایران به دست اعراب مسلمان، قزوین در زمر? یکی از ثغور دارالاسلام درآمد. فرایند بسط و توسع? قزوین که از عهد خلفای...

چنانچه در متن مقاله آمده نظر به اهمیت کتاب نهج البلاغه از دیر باز شروح و ترجمه ها ی متعددی بر این کتاب بلند مرتبه پذیرفته است . ابوالحسن علی بن حسن زواری عالم بزرگ تشیع نیز در کنار تفسیر معروف خود موسوم به تریجمه الخواص و آثار متعدد راجع به حدیث و قصص انبیاء اقدامی به ترجمه و شرح نهج البلاغه نموده است. زواره ای ازدانشمندان نامی قرن دهم درعهد شاه اسماعیل صفوی و فرزندش شاه طهماسب است. وی شاگرد مح...

تشکیلات عصر صفوی در عصر شاه اسماعیل همواره در حال جابه جایی ازنقطه ای به نقطه ای دیگر بود. در دوره شاه طهماسب علاوه بر تنظیم دفاتر دیوانی در محل مرکز قدرت سیاسی، دفتر خانه در کنار دربار حکومتی استقرار یافت. اگر چه گزارش های تاریخی از چگونگی این اسناد و دفاتر به طور مستقیم سخنی نگفته‌اند، اما زمانی که از عناصر و عوامل دیوان‌های دولتی گفتگو می‌کنند، اطلاعات پراکنده ای از این تشکیلات به دست می‌دهن...

چنانچه در متن مقاله آمده نظر به اهمیت کتاب نهج البلاغه از دیر باز شروح و ترجمه ها ی متعددی بر این کتاب بلند مرتبه پذیرفته است . ابوالحسن علی بن حسن زواری عالم بزرگ تشیع نیز در کنار تفسیر معروف خود موسوم به تریجمه الخواص و آثار متعدد راجع به حدیث و قصص انبیاء اقدامی به ترجمه و شرح نهج البلاغه نموده است. زواره ای ازدانشمندان نامی قرن دهم درعهد شاه اسماعیل صفوی و فرزندش شاه طهماسب است. وی شاگرد مح...

پیشینه تاریخی بندر ریشهر در شبه جزیره‌ بوشهر به چندین هزار سال قبل از میلاد منتهی می شود. در زمان پادشاهی عیلام، این منطقه لیان نام داشته و به لحاظ اقتصادی و سیاسی، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در دوره ساسانیان لیان تغییر نام پیدا کرده و ریشهر نام گرفت. در این دوره ریشهر به اوج رونق و شکوفایی در زمینه های سیاسی، نظامی و اقتصادی رسید. با ورود اسلام به ایران، ریشهر نیز به مانند مناطق دیگر ...

استاجلوها به عنوان یکی از اقوام موسس، نقش بسزایی در تشکیل و توسعه ی دولت صفوی ایفا کردند. آنان در طی حکومت صفویان یکی از پایه های قدرت و از ارکان سپاه و سازمان نظامی آن به حساب می آمدند. استاجلوها در دوران حکومت شاه طهماسب، در ایالت آذربایجان ساکن بودند. تقریبا در حکومت همه ی پادشاهان این سلسله، قبیله ی استاجلو نقش بسزایی در ارتباط آنان با دولت های همجوارشان داشت. با وجود این، درگیری ها و جنگ ه...

باغ سعادت‌آباد قزوین در دوره شاه‌طهماسب صفوی و در­جریان انتقال پایتخت به قزوین ساخته شد. با ­توجه به مستندات موجود، علت این انتقال در سال 962 ق. مخاطراتی بود که از­ سوی حکومت‌های عثمانی و روسیه متوجه تبریز بود. به دستور شاه طهماسب صفوی باغ‌ها و فضاهای لازم برای بخش‌های سکونتگاهی، دیوانی و سایر عرصه‌ها ساخته شد. وی عده‌ای از بزرگان کشوری و خویشاوندان نزدیک خود را تشویق کرد که باغ‌هایی در کنار با...