در دوره ی قاجار و پس از ورود چاپ سنگی به ایران شاهنامه از جمله آثاری بوده است که هنر و خوشنویسی در آن متجلی شده است. تصویرسازی شاهنامه، شامل مجالس و صحنه های نبرد، توسط نقاشان و مصوران طراحی می شده و در کتاب به چاپ می رسیده است. بنا به مستندات، نخستین شاهنامه ی چاپ سنگی در سال 1262 ه.ق در بمبئی چاپ شده است. تصویرساز این نسخه که به خط رضا حسینی شیرازی است مشخص نیست. اما نخستین شاهنامه ی چاپ سنگی...

چکیده: در دوره معاصر فرهنگستان هنر به مناسبت بزرگداشت مقام فردوسی، اقدام به تصویرسازی 30 مضمون از مضامین و داستانهای شاهنامه شاه طهماسب نموده است. که 20 عدد از این نگاره ها از لحاظ مضمون با 20 عدد از نگاره های شاهنامه شاه تهماسب مشترک می باشند. در این رساله، به مقایسه تحلیلی این 20 جفت نگاره با یکدیگر پرداخته شده است . هدف این پایان نامه، بررسی تحولات جدید در نگارگری معاصر با مضامین حماسی در ن...

یکی از رخدادهای مهم عصر مشروطه-که باعث تشدید ناامنی در ولایات شد-بازگشت محمد علی شاه به ایران‌ بود که پس از فتح تهران در سال 1327 ق./1909 م./1287 ش.به دست مشروطه‌خواهان تبعید شده بود.او که‌ مناسبات تنگاتنگی با سران ترکمن،مازندران و سوادکوه داشت،از راه استرآباد وارد ایران شد و سوادکوه را-که‌ مقر اسماعیل خان سوادکوهی(امیر مؤید بعدی)بود-به عنوان پایگاه خود برگزید.با توجه به درگیری پیش آمده‌ بین مش...

ظهور امیر تیمور(ت: 736 ـ م: 807 ق) و گسترش حاکمیت سیاسی و نظامی وی بر ماوراءالنهر، در درجة نخست تحوّلی داخلی در قلمرو جغتاییان محسوب می­شد. از این رو، از همان ابتدا هرگونه آینده ای برای اقدامات امیر تیمور هنگامی متصوّر بود که وی بتواند به این پرسش اساسی که:«آینده اُلوس جغتای چه خواهد بود؟» پاسخ عملی مناسبی بدهد. اهمیت و فوریت پاسخ به این سؤال ناشی از تأثیر عظیمی بود که می­توانست برای آینده سیاسی ا...

الگوی حکومت کوتاه مدت امیر محمد غزنوی فرزند سلطان محمود به سال 421 ه.ق. یکی از موضوعات درخور تحقیق در تاریخ عصر غزنوی است که کمتر بدان پرداخته شده­است. از آنجا که مورخان و محقّقان از این موضوع به اختصار گذشته­اند، ولی ابوالفضل بیهقی در تاریخ بیهقی به خوبی زمینه­ها و دلایل بر تخت نشستن و سپس معزول شدن امیر محمد را بازنمایی و تبیین کرده است، کتاب اخیر بهترین مرجع جهت بررسی موضوع مورد نظر است. ما د...

هدف پژوهش حاضر بررسی استعاره زن در متون نوشتاری فارسی است. روش انجام این تحقیق ، تحلیل محتواست و جامعه آماری کتابهای رمان بامداد خمار، نوشته فتانه حاج سید جوادی(1374)، کتاب زنان مهتابی مرد آفتابی (1384)، پری خوانی عشق و سنگ (1390)، نوشته چیستا یثربی، بانوی جنگل، فهیمه رحیمی (1380)، من او، رضا امیر خوانی (1378)، برگردان روایت گونه شاهنامه فردوسی به نثر، محمد دبیر سیاقی (1380)، پریچهر، مرتضی مودب...

منظور از تلقّیات عامیانه درباره فردوسی و شاهنامه، روایات، باورها و دانسته های عامّه مردم ایران  - به غیر از طبقه اهل قلم و فرهیختگان- است که هم خاستگاه و شیوه حفظ و انتقال آنها شفاهی بوده و هم برخلاف آگاهی ها و خواسته های دسته دیگر (ادبا و مورّخان) مجال کتابت نیافته است. بخشی از این روایاتِ شفاهی/ مردمی در جلد نخستِ مجموعه فردوسی نامه استاد انجوی شیرازی گردآوری شده است و بررسی تحلیلی و طبقه بندی آنه...

شاهنامه، آیینه فرهنگ و تمدّن و اندیشه مردمانی است که از زمان های بسیار دور در این کشور می زیسته اند و شیوه زندگی، شکست ها و پیروزی ها، دلاوری ها و قهرمانی ها و آرزوهای آن ها را بیان می کند. رستم در شاهنامه ابر مردی معرفی شده که هم از لحاظ نیروی جسمی و هم از لحاظ نیروی روحی بسیار نیرومند و دارای صفات انسانی و با طبعی لطیف و توام با زیرکی و رندی. رستم آنگونه در شاهنامه توصیف شده، مظهر و جلوه یک په...

چکیدهترانه های عامیانه، نشان داده که هنر و زیبایی در انحصار طبقات عالی و تربیت شده، نیست؛ بلکه نابغه های ساده ای نیز وجود دارند که در محیط های ابتدایی تولد یافته، احساسات خود را بی تکلف با تشبیهات ساده و به شکل آهنگ ها و ترانه های عامیانه بیان می کنند؛ گاهی به قدری زیبا و با مهارت بیان می شود که اثر آن ها جاودانی می شود؛ این نابغه های گمنام، سرایندگان ترانه های عامیانه می باشند. در میان ترانه س...

آب دریا اگر نتوان کشید   هم به قدر تشنگی بتوان چشید مرحوم دکتر امیر محمود انوار سترگ مرد ادبیات هم در تاریخ ادب فارسی و هم درتاریخ ادب عرب به مثابه دریایی بود که هر کس به قدر درک و خواسته اش می تواند از آب زلال دریای علم اش سیراب شود. وی هم در شعر فارسی و هم در شعر عرب تبحری کامل داشته و در همه حال نسبت به پیامبر(ص) و ائمه اطهار ارادت ویژه ای را ابراز می کرده است. وی خدا را از راه محبت پرستش...