شاهنامة فردوسی مجموعه‌ای دلپذیر از معارف ارزندة بشری است. دامنة این معارف آنچنان گسترده است که این اثر بزرگ را از زمرة آثار حماسی محض فراتر برده و آن را به دایرةالمعارفی از اخلاق، علم و دانش، تعلیم و تربیت، عدل و داد تبدیل کرده است. با اندک تأملی در شاهنامه، تأثیر تعلیمات ادیان الهی را در آن در می‌یابیم اما آنچه در این زمینه بیشتر جلوه‌گری می‌کند، پیوند بسیار عمیق شاهنامه با مبانی اسلام و بهره‌...

آب، عنصر شگفت انگیز طبیعت است که همواره مورد احترام و تقدیس ملل مختلف بوده و اسطوره های فراوانی پیرامون آن شکل گرفته است. ایرانیان باستان نیز آب را بسیار گرامی می داشتند و محافظت از آن را وظیفۀ آیینی خویش می دانستند. بسیاری از این اعتقادات درشاهنامه به عنوان مهم ترین جایگاه تجلی اساطیر و باورهای ایرانی، به تصویر کشیده است. فرزانۀ توس، حکیم ابوالقاسم فردوسی، در لابه لای اثر گرانسنگ خویش به موارد...

پژوهش‌ها و اسناد بسیاری، نشانگر تاثیرپذیری کتاب‌آرایی عثمانی از فرهنگ و هنر همسایه شرقی آن «ایران»، از آغاز شکل‌گیری نخستین کارگاه‌های هنری عثمانی تا دوران افول سنت کتاب‌آرایی در این منطقه است. نخستین نسخ مصور کارگاه‌های کتاب آرایی عثمانی در نیمه دوم قرن نهم هجری، با الگو قرار‌دادن مکاتب هنری ایران تولید شدند و بعد از آن نیز تاثیر هنر ایرانی تا پایان رونق سنت کتاب آرایی عثمانی در نیمه دوم قرن ی...

این پژوهش تلاشی است در جهت روشن کردن شیوه‌های بازنمایی بحران آذربایجان در کاریکاتورهای نشریه تهران مصور که توسط گفتمان مدرنیسم پهلوی جهت تثبیت فهم و روایتی خاص از هویت ملی بکار گرفته شدند. برای تحلیل بیست و چهار کاریکاتور تهران مصور در فاصله زمانی شهریور 1324 تا آذر 1325 از روش نشانه شناسی اجتماعی بهره بردیم تا با مطالعه نظام‌های نشانه‌ای از جمله نمادها به درک واقعیت‌های عینی بحران آذربایجان و ...

در فاصلۀ سده های پنجم و اوایل هفتم هجری، سرزمین های شرق مدیترانه دچار آشفتگی سیاسی شده بود و حملات صلیبیان نیز به این آشفتگی دامن می زد. با قدرت یافتن صلاح الدّین ایوبی در نیمۀ دوم سدۀ ششم اوضاع سیاسی تاحدی بهتر شد. دورۀ ایوبیان، نه تنها درزمینۀ کشورگشایی و دستاوردهای جنگی، بلکه ازنظر فرهنگی نیز کارآمد بود. آنان راه های جدیدی به دنیای هنر گشودند، ولی حکومتشان بسیار کوتاه بود. ازاین رو، دورۀ ایو...

    ادبیّات پایداری، گونه­ای مهم و تاثیرگذار از انواع ادبی در ایران­است که در طول تاریخ این کشور، نقش مؤثری را در بیان و القای مفاهیم مقاومتی، ایفا نموده­است. شاهنامة فردوسی به عنوان پلی برای آشنایی با ریشه­های کهن این گونة ادبی در آثار کلاسیک فارسی، به سبب برخورداری از روح حماسه و منش پهلوانی، بیانگر رابطه­ای معنادار میان حماسه­های خود و مضامین ادبیّات پایداری است که با استناد به روش تحلیل محتوا...

گشتاسپ که یکی از پادشاهان کیانی بوده است، در روایات دینی و ملی ایران جایگاهی شایان توجه دارد. او به دلیل برخوردار بودن از دو جنبة مهم و اساسی در زندگی‌اش یعنی پذیرش دین بهی و نیز نقش آفرینی در داستان حماسی و جنگ با ارجاسپ تورانی، از شخصیت‌های نام‌آوری است که در شاهنامة فردوسی نیز مفصلاً بدو پرداخته شده است. برای دانستن پیشینة داستان گشتاسپ و منشأ و خاستگاه آن و آگاهی از منابعی که مورد استفاده و ...

توصیف بهشت، در قرآن و روایات اسلامی به تفصیل بیان شده است. نقاشی اسلامی نیز بنا به ضرورت نسخ مصور، به تصویرگری این موضوع توجه نموده است. یکی از نسخی که موضوع بهشت به صورت گسترده در آن تصویرسازی شده است نسخۀ مصور معراجنامۀ میرحیدر می‌باشد که به توصیف روایی معراج پیامبر (ع) پرداخته است. با توجه به ماهیت معنوی موضوع معراج از یک سو و بافتار عرفانی عصر تیموری از سوی دیگر، نگارگران این نسخه به دفعات ...

در عصر ایلخانی که سرآغاز شکوفایی کتاب آرایی ایرانی‌ است، نقاشان با به‌کار بستن آمیزه‌ای از عناصر غربی و شرقی زبان بصری جدیدی در بازنمایی مضامین سنتی هنر ایرانی ابداع کردند. تخت به عنوان هسته‌ی مرکزی مجالس بر تخت نشستنْ یکی از عناصری است که می‌توان این دگردیسی را در نحوه‌ی بازنمایی آن‌ دنبال کرد. هدف این مقاله شناسایی و بررسی عوامل مختلفی است که در شیوه‌ی بازنمایی تخت در مراحل مختلف شکل‌گیری، گست...

در این پایان نامه به بررسی تصویرسازی های انجام شده از افسانه های ایرانی از ابتدا تا به امروز پرداخته شده است. با توجه به این مسئله که یکی از بهترین روش ها برای آموزش و آشنا کردن کودکان با هویت تاریخی خود و همچنین پرورش تخیل و خلاقیت در آنها، مصور کردن افسانه ها در قالب کتاب کودک می باشد در ابتدا نگاهی خواهیم داشت به تاریخچه تصویرسازی در ایران و ابتدائی ترین کتاب های مصور شده از جمله کتاب ارژنگ ...