در سنت تفکر متافیزیکی، اندیشیدن و معرفت حاصل صرف فعالیت­های منطقی و ذهنی بشر است و درستی نتیجه ناشی از کاربرد درست قوای ذهنی و اِعمال صحیح اصول، قواعد و روش­های مناسب شناخت، همچون اصول و قواعد منطق یا روش­های تجربی. در روزگار ما پرسش­هایی چون «نظریه چیست؟» یا «تفکر چیست؟» یادآور رشته­های تخصصی­ای چون فلسفه علم یا معرفت­شناسی است. در زمانه ما جریان‌های گوناگون فلسفی، به‌ویژه فلسفه­های علم و پژوهش...

به نظر دریدا، منشأ خشونت و دیگرستیزی موجود در ساحت سیاست غربی تفکر متافیزیکی است؛ سنت متافیزیک غربی، از افلاطون تا هوسرل، جایگاه اصلی و اولیه دیگرستیزی سیاسی است. این تفکر با نفوذ به تمامی ساحت های اندیشه و عمل انسان غربی، راه را بر بینش و کنشی دیگرخواه بسته است. دریدا با نقد ِمصادیق این دیگر ستیزی، می کوشد سیاستی دیگرگون بیا فریند. این مقاله پژوهشی در ماهیت نقد دریدا از سنت متافیزیکی در مرحله ن...

این نوشتار به دنبال آن است تا مجموعه معانی وکاربرد های واژه مابعدالطبیعه یا متافیزیک را ازنظر کانت مورد تحقیق قرار دهد و تعریف و توصیفی را که درمورد هریک ازآنها صورت گرفته است، بیان کند. یکی از بحث انگیزترین موضوعات فلسفه کانت، معنای مابعدالطبیعه است.با تامل درآثار کانت روشن می شود که به طور کلی کانت واژه مابعدالطبیعه یا متافیزیک را درسه حالت «مطلق» به صورت «مابعدالطبیعه» یا«متافیزیک»، وحالت«مض...

هنر جدید رسانه ای یکی از تحولات هنری است که از دل هنرهای معاصر برآمده است. پیدایی هنرهای معاصر با جدایی از مؤلفه ها و مقاصد هنر مدرن ممکن شد و از میان آن ها تأکید بر سوژة هنرمند مهم ترین مؤلفة هنر مدرن بود که هنرهای معاصر به دنبال جرح و تعدیل آن بودند. سوژۀ محوری هنر مدرن، در نهایت به انتزاع و خود آئینی هنر انجامید، اما جریان هنرهای معاصر، که واکنشی نقادانه به هنر مدرنیستی بود، مجال دگر آئین شد...

یکی از مباحث مهم پیرامون منطق ارسطویی، طرح این مسأله است که آیا ارسطو نظریّات منطقی خویش را با تکیه بر مبانی نظری خاصّی بنا نهاده است، و به عبارت دیگر منطق ارسطویی علمی تأسیسی بوده و تنها در قالب متافیزیک ارسطویی می تواند کاربرد داشته باشد و اگر فلسفه ای با متافیزیک ارسطو هم راستا نباشد، این منطق نمی تواند پاسخگوی نیازهایش باشد، و یا اینکه تعلیمی بوده و صرفاً به عنوان علمی ابزاری، هر گونه قواعدی ر...

توسعة شبکه های ارتباط الکترونیکی هویت اجتماعی انسان را وارد مرحلة جدیدی کرده است. در این مرحله، افراد با فرهنگ ها، نژادها و شرایط محیطی خاص خود می توانند در تشکیل هویت جمعی انسان نقشی فعال ایفا کنند، هرچند این کثرت ممکن است در یک برخورد ناصحیح به هرج ومرج بیانجامد، برخورد منطقی، نظام مند و مبنایی بشریت را از حاکمیت تک صدایی سوژة غربی رها می سازد. این امر مستلزم رویکردی پدیدارشناسانه است؛ که فره...

نظریة عدالت جان رالز با رویه‌ای برساخت‌گرایانه ارائه و صورت‌بندی شده است. رالز ادعا می‌کند که رویه‌ی برساخت‌گرایانه‌ خود را بدون پیش‌فرض‌های متافیزیکی بیان کرده است. برای بررسی ادعای رالز، رویة‌ برساخت‌گرایانة او در سه مرحله پی‌گیری می‌شود: 1- در کتاب نظریه‌ای درباره عدالت، رالز درصدد رسیدن به اصول اخلاقی، با توجه به موقعیت اولیه است؛ موقعیتی که حتی می‌تواند اصول اخلاقی دیگری را نیز ارائه کند، ...

چکیده از اوایل قرن بیستم، پژوهش در خصوص نظریه های یادگیری، ادراک، رشد شناختی، هوش، انگیزش و... آغاز شد. پژوهشگران غربی اثبات گرایی را مبنای معرفت شناختی و روش شناختی پژوهش های خود، در حوزه ی روان شناسی و علوم تربیتی قرار دادند. پیش فرض های جدید این پژوهشگران درباره ی ماهیت انسان، به ارایه ی تصویری نارسا از رفتار و منش انسان انجامید. مقاله ی حاضر ضمن تشریح مشکل یاد شده در چند نظریه ی مطرح در ح...

این مقاله به بررسی این پرسش پرداخته است که آیا خدابنیادی، موضوع نقد مدرنیته، می‌تواند با طرح پرسش «امکان اخلاقی خدا؟» به موضعی برای نقد مدرنیته تبدیل شود و با به‌چالش‌کشیدن «انسان‌آرزوها» ـ تعبیر میشل فوکو از سوژة مدرن ـ از طریق تفسیر معنوی هستی، آرزوهایی انسانی برای او بخواهد؟ مقالة حاضر، برای پرتوافکندن بر این پرسش، ضمن فراهم‌آوردن بحثی کوتاه پیرامون محل اصلی نزاع بین فلسفه‌های سوژه و فلسفه‌ه...

  شوپنهاور با قائل شدن به شفقت به عنوان بنیاد و اساس اخلاق‌‌‌‌‌‌‌، ما را به طرف همدلی و همدردی برای دیگران ترغیب می‌کند‌‌‌‌، اما زمانی‌که به سمت نظام فلسفی‌‌‌اش می‌رویم‌‌‌‌‌‌‌، با تعارضاتی مواجه می‌شویم که اخلاقش منتفی می‌شود و شفقت نمی‌تواند در عمل فرصتی برای عرضِ اندام پیدا کند. از جملۀ این تعارضات نفی اختیار در متافیزیک‌اش‌‌‌‌‌‌‌، شر بودن اراده‌‌‌‌‌‌‌، ذاتی و تغییرناپذیری شخصیت (خصلت) و شربود...