در واپسین سال های سده نخست هجری، مقارن با دهه اول سده هشتم میلادی، دروازه های اندلس به وسیله فاتحان مسلمان گشوده شد و این سرزمین در مدت هشت قرن حکومت مسلمانان به مکانی برای شکوفایی تمدن اسلامی تبدیل شد. تمدن اسلامی که با مهیا کردن شرایط لازم برای هم زیستی مسالمت آمیز ملت های مختلف و تساهل و تسامح فکری، ظرف تجمیع تمدن های ایرانی، هندی و رومی گردیده بود، اکنون به سرزمینی جدید با مختصات خاصی وارده...

مرو از شهرهای مهم ایران در دوره‌های مختلف تا سده سیزدهم هجری/ نوزدهم میلادی است و از پیشینه تاریخی مهمی برخوردار است. این شهر که حوادث بسیاری را به‌خود دیده و پشت سر گذاشته، نه تنها از نظر سیاسی، بلکه از نظر فرهنگی و اقتصادی نیز برای حکومت‌ها حائز اهمیت بوده است. از نظر اقتصادی این شهر بر سر راه جاده ابریشم بوده و از نظر فرهنگی نیز در دوره اسلامی دارای کتابخانه‌هایی بوده که مورد استفاده دانشمند...

زبان بلخی زبان، رایج در سرزمین باستانی بلخ، در شمال افغانستان کنونی بود. این زبان که از شاخة زبان های ایرانی میانة شرقی محسوب می شود در سده های یکم تا نهم میلادی در این ناحیه به کار می رفت. آثار باقی مانده از این زبان شامل سکه ها، مهرها، کتیبه ها و دست نوشته ها است. در دهه ???? میلادی انبوهی از اسناد ارزشمند بلخی کشف شد که در میان آن ها بخش عمده ای از نامه های بلخی به واسطة ارائه آگاهی های تازه...

مسائل وابسته به زیبایی شناسی در تمام دوران های مختلف تاریخی به عنوان موضوعی تاثیرگذار بر روی مرمت نقاشی مطرح بوده و البته این تاثیرپذیری در دوره ای کمرنگ تر و در دوره ای خاص به شدت مورد توجه قرار می گرفت. با ورود به سده بیستم میلادی و شکل گیری مباحث علمی و تئوری، در حوزه مرمت نیاز به تبیین مسائل زیبایی شناختیِ مرمت نقاشی بیش از پیش به چشم می خورد. در این میان بیشترین سهم از آن اندیشمندان ایتالیا...

با افول مدرسه کلامی امامیه در کوفه از نیمه سده سوم هجری، گروهی از متکلمان امامی و معتزلیان شیعه‌شده که چندان به نام شناخته نیستند، نمایندگی کلام امامیه را بر عهده گرفتند و با گرایش به اندیشه‌های معتزله از کلام امامیه در دوران حضور فاصله گرفتند. این پژوهش با تکیه بر مقالات الاسلامیین ابوالحسن اشعری ـ تألیف دهه آخر سده سوم ـ برخی از اندیشه‌های کلامی این جریان فکری را بازیابی کرده و رویکرد متکلمان...

از نظر نویسنده دانشجویان تاریخ، نسبت به تاریخِ اندیشه و متفکران غربی بی‏اطلاعند؛ چرا که یا از خواندن متون فلسفی گریزانند و یا با زبان‏های لاتین آشنایی ندارند. از این‏رو ایشان بر آن شده‏اند تا با طرحِ چکیده اندیشه‏های مطرح شده در غرب، امکان مقایسه‏ی اصول و مبانی آن را برای دانشجویانِ تاریخ فراهم آورند. ایشان در کتاب آموزشی که بدین منظور نوشته‏اند، مکاتب تاریخ‏نگاری در غرب را از رنسانس تا عصر جهانی‏...

اندلس یا بخش اسلامی شبه جزیره ایبری در هشت سده حاکمیت مسلمین، فراز و نشیب بسیار داشته و از همان اوان با شکل گیری هسته های مقاومت مسیحی در برخورد با مسیحیان بود. از اواخر قرن پنجم هجری/یازدهم میلادی بخشهای وسیعی از قلمرو اندلس اسلامی به دست ایشان(مسیحیان)افتاد.این سقوط که روزگارپایانی آن بسیار خونبار ودلخراش است در یک فرایند طولانی فراهم آمد.علاوه بر آنکه مسیحیان با اتکال به حافظه تاریخی خود در...

در پژوهش‌هایی که از سده بیستم میلادی درباره تاریخ­نگاری دوره اسلامی انجام شد، الگوهایی ارائه گردیدکه دست­کم بر یکی از چهار مؤلفه زمان، موضوع، ساختار و خاستگاه جغرافیایی مؤلفان، متکی بود. در این بین، مؤلفه «خاستگاه جغرافیایی مؤلفان آثار» که با عنوان «نظریه مکتب» شناخته می­شود، تاریخ­نگاری دوره اسلامی را به دو مکتب اصلی حجاز به مرکزیت مدینه و عراق به مرکزیت کوفه تقسیم می­کند و اعتبار روایت­های تا...

سوالاتی که این رساله در پی پاسخ بدان است بدین شرح است:1-آیا مذهب یکی از عوامل جنگها و درگیریها بین ایران و روم بود؟2-آیا عامل اقتصادی و طرز فکر ساسانیان که خود را جانشین هخامنشیان می دانستند ، دو عامل مهم در بروز جنگها بود؟3-آیا مبادلات فرهنگی یکی از عوامل موثر در روابط دو کشور بوده است؟4- آیا روم از نظر اقتصادی بر ایران برتری داشت؟5-آیا ایران از نظر نظامی رقیب قدرتمند روم بود؟