محمد حسین نظیری نیشابوری(؟-1021ه.ق) از شاعران فارسی زبانی است که بخش اعظم عمر خویش را در هند گذرانده است. وی در اشعارش از شاعران  نامدار پیش از خود مانند سعدی، حافظ و بابا فغانی استقبال کرده است. یکی از شاعرانی که نظیری در اشعار خویش بویژه قصایدش از وی استقبال وگاهی تقلید کرده و بدین نکته نیز اشاره نموده، انوری ابیوردی است. تحلیل و مقایسه ی  استقبال نظیری از انوری می تواند چگونگی و میزان خلّاقیّت...

کم‌توجهی به ادبیات دورة‌های قاجاریّه و زندیّه سبب شده تا بسیاری از آثار برجای مانده از این دوره به‌طور کامل بررسی و شناخته نشوند. از جمله این آثار دیوان مینای شیرازی است که کاتب این نسخه و نیز فهرست‌نویسان نسخ خطی (دنا) و (فنخا) آن را متعلّق به مینای اصفهانی دانسته­اند ولی با توجّه به شواهد و قراین موجود در متن دیوان، این اثر متعلّق به سلطان علی خان مینای شیرازی شاعر قرن سیزدهم و دورة بازگشت است. در...

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه ، اهداف ، روشهای اجرا ونتایج به دست آمده ) : وابستگی هنر نگارگری به دو حوزه قدرت دربار و متون ادبی امری قطعی و حتمی به نظر می رسد که هر دوی این عناصر تاثیرات مستقیم در تاریخ نگارگری ایران می گذارند. متن ادبی چه با زبان شاعرانه در حوزه های غزل قصیده و رباعی و ... چه در زبان نثر تشکیل دهنده شالوده و بستر فرهنگ ایرانی در دست حاکمان پر ذوق ایرانی به نگارگران سفارش داد...

میرزا نصر الله شهاب اصفهانی (1236-1291ق) از شاعران سبک بازگشت ادبی به شمار می آید. آبا و اجداد او همه از فاضلان و صاحب منصبان روزگار خویش بوده اند، از این رو، شهاب نیز پس از گذراندن مراحل مختلف وکمالات آن روزگاردر سال 1254 هـ.ق به دربار محمد شاه راه یافت، سپس به مجلس حاجی میرزا آقاسی وارد شد و از وی لقب "تاج الشعرایی" دریافت کرد. پس از روی کار آمدن ناصرالدین شاه، به دربار او گرایید و او را مدح ...

شناخت زوایای پنهان آثار هنری خصوصا دیوان‏های شعری از طریق مطالعه در چگونگی شکل‏گیری آن‏ها امکان‏پذیر است. بررسی و تحلیل سبک‏شناختی شعر کمال‏الدین اسماعیل اصفهانی ضمن این‏که شگردهای هنری، زبانی و پیام‏های فکری این شاعر فحل را آشکار می‏کند، می‏تواند به کشف بخشی از حقایق مربوط به تاریخ و فرهنگ ایران منجر شود. در این تحقیق به مطالعه امتیازات سبکی شعر کمال‏الدین اسماعیل اصفهانی توجه شده و مسائل زبان...

واژۀ «شکر» و ترکیبات و اصطلاحات برساخته از آن مثل شکربار، شکرپاره، شکربوره، شکرپلو، شکرپنیر، شکرشکن و... در نثر و نظم فارسی و تاجیکی در موارد مناسب به کار رفته اند؛ اما هیچ شاعری به اندازۀ نقیب خان طغرل احراری از این تعبیرها این قدر فراوان و آن هم با استادی تمام استفاده نکرده است. در این مقاله انواع این ترکیب ها و اصطلاحات و نحوه کاربرد آن ها در اشعار این شاعر توانمند بررسی شده است. در بخش دیگر...

محمد حسین نظیری نیشابوری (متوفی 1020یا 1023) از جمله شاعران قرن یازدهم و از پیشگامان طرز هندی یا طرز نو می باشد که دارای اشعاری نغز ، موزون و بی نظیر است . نظیری از میان انواع ادبی در غزل ، قصیده ، قطعه ، ترکیب بند ، ترجیع بند و رباعی طبع آزمایی کرده و دراین بین به ویژه در غزل از هم عصرانش گوی سبقت ربوده است . بررسی و احاطه و تسلّط بر اشعار وی بدون احاطه بر دقایق و نازک خیالی هایی که خاصّ سبک هند...

نشاط اصفهانی از شاعران دوره­ای است که مزین به زیور ارزندة رستاخیز ادبی می باشد. وی یکی از هواخواهان واقعی نهضت بازگشت ادبی و حتی یکی از پرچمداران بنام این نهضت بوده و کوشش بسیار کرده است تا شعر فارسی و اصولا شیوة نگارش را از فساد و تباهی سبک هندی برهاند و سبک قدیم خراسانی و عراقی را دوباره زنده نماید. از آن جهت که تنها سود شایان یادآوری در بیانیه شاعران دوره بازگشت، مسئلة زبان است، تلاش این پژو...

چکیـده یکی از وظایف محقّقان و دانش آموختگان زبان و ادبیات پارسی، تصحیح متون و احیای آثار گذشتگان است تا از این رهگذر فرهنگ و بینش آن بزرگان را احیا نموده و به آیندگان معرّفی نمایند. مولانا نورالدّین محمّد ظهوری ترشیزی (متوفّی 1026 ه. ق) شاعر و نویسنده ی بزرگ عصر صفویّه است که در نظم و نثر هنرنمایی کرده و در قالب های متعدّدی چون غزل، قصیده، ترجیع بند، ترکیب بند، قطعه، مثنوی و رباعی آثار گران سنگی دا...

سیّد حسین امتیاز علی خان خالص اصفهانی از شاعران اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است که در سال 1122 هـ.ق. در هندوستان وفات یافت. خالص مانند بسیاری از شاعران ایرانی برای دریافت صله راهی هندوستان شد. سبک شعر او هندی است اما زبان او از قرن دوازدهم کهنه­تر است. او نزدیک به دو هزار بیت شعر در قالب های غزل، غزل ناتمام، غزل مثنوی، قطعه، رباعی، مفرد و جز آن دارد. هنر و مهارت خالص بیشتر در سرودن غزل ...