پرداختن به محیط از جنبه کالبدی _ زیباشناختی یعنی پرداختن به مباحثی که حس بینایی را مدنظر قرار داده و سبب­ساز پیوند شناختی _ ادراکی شهروندان از فضاهای شهری است. در تحلیل این جنبه از محیط، ارزیابی پیام­های بصری، ویژگی­های مؤثر در نحوه ادراک، سازوکار دستگاه بینایی، ویژگی­های فردی و محیطی نقش بسزایی دارند. این مقاله نیز به ارزیابی کیفیت بصری میدان امام­حسین (ع) و تأثیر آن بر چگونگی ادراک ناظران، بر...

خیابان از جمله فضاهای زیستی اجتماع است که لابه¬لای نگرش کالبدی به شهر گم شده و این در حالی است که اصلی‌ترین عنصر ادراک شهر، به حساب می¬آید. منظرشهری، دانشی است که خیابان را (نه ساختمان¬های آن ¬را) به عنوان یکی از مؤلفه¬های اصلی کیفیت‌بخشی به شهر می‌شناسد. طی سه دهه اخیر، خیابان انقلاب به عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای تهران، مورد توجه مدیریت¬ شهری قرار گرفت. اما رویکردهای کلاسیک برای ساماندهی ...

مهاجرت، تفاوت، جابجایی دائمی و رشد سریع جمعیت در تهران مانع از شکل­گیری روابط اجتماعی در محلات آن شده است. این در حالی است که کنش­های متقابل اجتماعی می­توانند به عنوان یکی از مؤلفه­های سازنده سرمایه اجتماعی شهر، نقش مهمی در بازآفرینی شهری به مثابه رویکردی مداخله­گر در مرمت شهری تلقی گردند. موضوع بازآفرینی شهری با توجه به ماهیت و راهبرد­های آن می­تواند تنها پاسخ مناسب پیش­ ِروی برنامه­ریزان شهری ...

طرح‌های تفصیلی شهری مهم‌ترین ابزار ساماندهی نظام‌مند کالبدی شهرها، محسوب می‌شوند که در مواجه با نارسایی‌های کالبدی- فضایی شهرهای کشور به کار گرفته می‌شوند. علی‌رغم سابقه طولانی تهیه و اجرای آنها، ارزیابی میزان تحقق‌پذیری اهداف و موفقیت طرح‌های تفصیلی به‌ندرت انجام‌شده است و درنتیجه بازخورد آن در نظام برنامه‌ریزی انعکاس چندانی نداشته است؛ بنابراین، برای نیل به یک برنامه‌ریزی و مدیریت پویا، مستمر...

 احیای محلات شهر و تقویت هرسه بعد پایداری در آنها، یکی از راهکارهای اصلی رسیدن به پایداری شهری محسوب می شود. تاکنون بیشترین توجه طرح های ساماندهی، بهسازی و بازسازی در ایران، حول مسئله نوسازی کالبدی بوده و ساکنان به عنوان مخاطبان اصلی، نادیده گرفته شده اند. حال این سوال مطرح است که "چرا طراحی فضاهای مردمی با مشارکت مردم صورت نمی پذیرد که چنین بازخوردهایی، دربر نداشته باشد؟ مشکلات اجرایی این گونه...

پژوهش حاضر در زمینه بررسی جنبه های زندگی در بلندمرتبه ها و با هدف شناخت ابعاد اجتماعی، فرهنگی و روانی و همچنین ابعاد کالبدی موثر بر این متغیرها انجام شده است. برای رسیدن به هدف فوق، ویژگی های اجتماعی موثر بر بلندمرتبه ها، مشکلات و مسائل خاص بلندمرتبه ها، عوامل و متغیرهای تأثیرگذار بر روابط همسایگی، شرایط ایجاد تعاون و همکاری میان ساکنین و همچنین ویژگی های کالبدی موثر بر متغیر های اجتماعی، فرهن...

بازارهای سنتی ایران را به عنوان بخشی قابل تامل از میراث فرهنگ دیرپای ایرانی، از دیر باز به عنوان یک نهاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش کرده است، و به درستی یک میراث فرهنگی زنده محسوب می شود. . آنها در قلب شهرهای ما و در واقع در بطن مدنیت ایرانی قرار داشته است. اما گذشت زمان و گسستگی میان نسلها چهره امروزه آن را تغییرداده است. حفاظت و استمرارحیات با سوق دادن آنها به سمت معاصرسازی برای نگه...

مسئله ی هویت شهری یکی از مهمترین و پیچیده ترین مباحث نظری در شهرسازی است. در شهرهای ایرانی_اسلامی، فرم ظاهری هر شهر ناشی از محتوا و معنایی درونی است که ریشه در جهانبینی و فرهنگ و رسوم طبیعی و بومی آن منطقه دارد. همچون نسبت روح به کالبد در بنیادهای جهانبینی ایرانی و اسلامی، صورت هر پدیده ای تجسم معناست و نه مغایر با آن. امروزه هویت شهری، همچون حلقهی مفقوده است و شهرها برپایه تقلید از الگوهای غرب...

طرح هادی طرحی است که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکردهای مختلف از قبیل مسکونی، تجاری و کشاورزی و تاسیسات و تجهیزات و نیازمندیهای عمومی روستایی را بر حسب مورد در قالب مصوبات طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی یا طرحهای جامع ناحیه‌ای تعیین می‌نماید1. این طرح به دنبال تحقق ‌ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها،‌ تامین عادلانه امکانات، ‌...

بافت های فرسوده بخش بزرگی از شهرهای ایران را تشکیل می دهد که به مرور زمان فرسودگی این گونه بافت ها در حال تشدید است. سه شاخص ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی، بافت های فرسوده را از بافت های دیگر شهری متمایز می کند. بسیاری از مناطق کلان شهر تهران نیز با چنین مسائلی روبرو هستند. در این میان محله شهید دستغیب به عنوان فرسوده ترین محله منطقه نُه این شهر با چالش های بسیاری از جمله زوال و فرسودگی، تخر...