مشابهت لفظی درباره آیاتی مطرح است که الفاظ آن ها از جهات مختلف با یکدیگر شباهتی سؤال ‏برانگیز دارند. نوشتار حاضر تنها به بررسی آیات متشابه لفظی در مقوله ائتلاف اللفظ مع المعنی ‏می پردازد و بر آن است به روش توصیفی تحلیلی، براساس کارکرد انواع سیاق و بهره مندی از دانش ‏لغت، اختلاف میان آن ها را تبیین نماید. برای نیل بدین هدف، دو نمونه از آیات متشابه لفظی که ‏الفاظ آن ضمن تناسب و هماهنگی با معانی، ...

تتعدّد معانی حرف الجرّ (فی) لتصل إلی أکثر من عشره معانٍ، وذلک ما نجده فی الکتب اللغویه المعنیّه بالنحو والصرف. ولکن حرف الجرّ ذاک یدخل فی تراکیب معینه تفضی إلی خلق معانٍ جدیده یؤدّیها ذلک الترکیب، حیث إنّ واحداً من تلک المعانی الترکیبیه الکثیره الاستعمال فی النصوص العربیه القدیمه والحدیثه هو معنی تمییز النسبه، ولکنّ الکتب النحویه لم تُشر إلی ذلک المعنی الترکیبی. یأتی حرف الجرّ (فی)، فی هذا الاستعمال، مع فع...

لعبت الأسطورة فی الشعر العربی المعاصر دوراً هاماً و خطیراً کجزءٍ من التراث الانسانی حیث مال إلیها الشعراء و أکثروا من استعمالها و توظیفها فی نصوصهم الشعریّة و اعتمدوا علیها بدیلا من الإستعارة التقلیدیّة و سرعان ما أصبحت الإستفادة من إمکانیّات التراث الأسطوری جزءاً لا یتجزّأ من مهمة الشاعر العربی المعاصر. لذلک تتعاطی هذه المقالة البحث عن أسطورة أودیب و کیفیّة توظیفها فی أشعار ثلاثة من الشعراء العرب المعاص...

ان التحدی الأکبر الذی نواجحه الیوم فی مجال التعلیم هو کیفیة استخدام التقنیات الحدیثة من أجل إحداث نهضة تعلیمیة کبیرة تساعدنا علی ضمان مکانة اللغة العربیة فی اداء مهامها کوسیلة الاتصال بین المسلمین، و إدخال التقنیة فی التعلیم لم یعد خیاراً بل أصبح و اجبا؛ و ذلک لأن الإمکانیات التی تقدمها، تساعد العملیة التعلیمیة و تؤدی إلی زیادة حصیلة المعلومات التی یستطیع الطالب استرجاعها، کما أن لها فوائد هامة ...

هذه الدراسة التی وقعت بین أیدی القاریء الکریم دراسة علی عینیة أبی ذؤیب الهذلی. و الدارسانیهتمان علی تقدیم نبذة محقّقة من حیاة الشاعر، و علی ضبط الأبیات، و إعراب الکلمات، و اقتناء الأصحفی الترتیب و الحرکات. و یبینان مناسبة القصیدة و یحلّلان المضمون و الأسلوب لکی تبرز مکانة هذهالقصیدة الخالدة الشهیرة بین عیون المراثی و أغرّ القصائد.هذا المقال الذی یکون نقداً تحلیلیاً یدرس الجانب المعنوی و اللفظی فی ال...

إن الدلالات -إذا افترضناها فی بنیه دائریه- تتشکل من مجموعه الدوائر المتحده المرکز و المختلفه الحدود؛ فمایتکّون منها أولاً یعتبر دلالات مرکزیه ثابته تنتج فی مقام الوضع و ماتشکل هاله محیطه بالمعنی المرکزی من ظلال معنویه، تسمّی دلالات هامشیه من نتاج القیم التعبیریه و السیاقیه فی مقام التخاطب و أما الدلالات الهامشیه فی النص القرآنی فترتبط بما ینبع من تلقّیات عاطفیه-نفسیه و تعابیر ذاتیه فردیه ضمن السیاق...

«تجزیه بر آحاد واژگان» روشی در معنی شناسی است که واژگان یک متن را ـ تا حدّ ممکن ـ به آحاد و اجزای معنایی سازنده آن تجزیه می کند تا از کنار هم گذاشتن آنها مفهوم دقیق و کامل واژه ها به دست آید. این روش معنایابی می تواند در فهم و توصیف تفاوت ها و مشابهت های معنایی واژه های قریب المعنی بسیار به کار آید. توجّه به آحاد معنایی واژگان و تلاش برای بازسازی آنها در زبان مقصد، می تواند به ارائه ترجمه ای کامل...