همنشینی و جانشینی، همان گونه که زبان شناسانی چون رومان یاکوبسون از آغاز اشاره کرده اند، تاروپود زبان را تشکیل می دهد. از این رو، می توان با مشخص کردن مؤلفه های معنایی یک واژة خاص و سپس بررسی ارتباط های واژه های همنشین و جانشین با آن، کارکردهای آن واژه را در زبان در سطح گسترده ای مشخص کرد. با این روش، ابتدا همنشین ها و جانشین های واژة مورد نظر مشخص می شود، سپس بر پایة مؤلفه های معنایی به دست آمد...

قرآن کریم دارای آیات تاریخی فراوانی است که با شرایط عصر نزول و حوادث صدر اسلام مرتبط است و فهم بسیاری از این آیات نیازمند مراجعه به تاریخ، به ویژه تاریخ صدر اسلام است؛ لذا توجه به تاریخ صدر اسلام در فهم و تفسیر آیات قرآن کریم از ضرورت و اهمیت فراوانی برخوردار است. در واقع، آگاهی از تاریخ گسترده حوادث صدر اسلام که قرآن به گونه‏ای اشاره‏وار از آن‏ یاد کرده، موجب روشنی مفاهیم آیات مربوط به این نوع...

واژۀ ظلم یکی از پرکاربردترین واژه‌های قرآنی است. عالمان مسلمان در آثار تفسیری وزبان‌شناختی مختلف، تحلیلهای مختلف و احیانا، متناقضی در بارۀ معنای آن بازنموده‌اند. بنا داریم در این مطالعه با کاربرد روش ریشه‌شناسی واژگان ـ که نوعی معناشناسی تاریخی محسوب می‌شود ـ معنای اصلی و ریشه‌ای این واژه را بازشناسیم. بدین منظور، نخست ریشۀ ثنایی این واژه را در زبانهای خانواده حامی ـ سامی بازمی‌کاویم. در مرحلۀ ...

بررسی عوامل ایجاد نهضت از جمله مدارس، روزنامه و ... و بررسی شعر از نظر لغت، قالب، خیال، عاطفه و .... و مضامین مهم شعر در این دوره و بررسی زندگی و شعر بهار و بارودی

هدف: ارتباطات سیاسی و اقتصادی بین خاورمیانه و غرب در عصر رنسانس، سبب چاپ کتاب به الفبای عربی در اروپا شد. این مقاله به تحول حروف چاپی در نخستین کتاب‌های چاپ شده به زبان‌های فارسی و عربی می پردازد.روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با استفاده از مواد کتابخانه‌ای وآرشیوی نوشته شده است.یافته‌ها: پیش از شروع چاپ در اروپا با استفاده از حروف متحرک عربی، ابتدا این کتاب‌ها به‌وسیله قالب‌های چوبی چاپ می‌شد. د...

بررسی بحث نزول قرآن با رویکردی قرآنی و با توجّه به تعالیم مکتب اهل بیت)ع( است. نویسنده، پس از اشاره به واژه هایی که در قرآن در ارتباط با انتقال و رساندن قرآن از عرش الهی به پیامبر اکرم)ص( آمده؛ واژه پرکاربرد »نزول« و مشتقات آن را در بازکاوی چگونگی نزول قرآن با اهمّیت دانسته و به بررسی آن در قرآن پرداخته است. سپس زمان نزول در قرآن و نزول قرآن در شب قدر از دیدگاه عالمان و مراحل سه گانه پیش از نزول،...

هماره زبان به عنوان یکی از مظاهر تمدن و فرهنگ هر جامعه مورد توجه متفکران ـ خصوصاً آنان که قائل به قراردادی بودن زبان می باشند- قرار گرفته است. در عصر حاضر با اوج گیری نهضتهای زنان بخشی از تهاجمات جنسیتی متوجه ساختار و کاربردهای زبان خصوصا زبان عربی شده است و ادعا می شود که زبان عربی و قواعد آن با تمایلات جنس گرایی بر اساس تسلط مردانه بنا گردیده است . این پژوهش با بررسی بنیه و کاربرد زبان عربی، ا...

کاربرد واژه‌ها در معانی حقیقی یا مجازی زمان خود از ویژگی‌هایی است که هر گوینده‌ای در کلام خویش به آن اهتمام ویژه دارد. بر این اساس، معانی‌‌ای که پس از ایراد سخن برای واژگان پدید می‌آید هرگز نمی‌تواند مراد گویندة آن سخن باشد و مخاطبان آن سخن نیز نمی‌توانند مفاد کلام را طبق معانی جدید واژه‌ها، استنباط کرده و به صاحب سخن نسبت دهند، بلکه باید ذهن را از معناهایی که پس از ایراد سخن برای الفاظ به وجود...

انسان موجودی اجتماعی است و به ناچار مهم ترین مسئله ی زندگی اجتماعی او ارتباط با هم نوعانش است و برای این امر نیاز به ابزاری دارد که عمده ترین ابزار انسان برای ارتباط با هم نوع خود، زبان است. زبان وسیله ی بیان تفکر و اندیشه و انتقال آن به دیگری است. زبان با ویژگی های ارتباطی و پیام رسانی پدیده ای اجتماعی است که تحت تأثیر عوامل مختلف متحوّل می شود. زبان رمز هویت ملی، محور فرهنگ، ابزار ارتباطات و ح...

قواعد زبان عربی تا قرن دوم هجری از یک انسجام و انضباط بهره نمی برد و از نضج و بلوغ کاملی برخوردار نبود تا اینکه دانشمندانی چون ابن جنّی‘حمّادبن سلمه‘خلیل بن احمد فراهیدی وسیبویه آمدند و به آن سرو سامان بخشیدند.به جرآت می توان گفت که تا از پیش سیبویه کسی نبود که قواعد زبان عربی را مورد بررسی قرار داده و آن را در چهارچوب معینی به شکل جامع و کامل بیان کند و درآن دسته بندی و ترتیب منظمی ایجاد نماید.د...