برخی صاحب نظران معتقدند، علم اطلاعات و دانش­ شناسی حالتی میان رشته­ای دارد. اگر این فرض را بپذیریم، می­توان گفت به علت ماهیت رشته، می­توان از روش شناسی های مختلفی در تحقیقات آن استفاده کرد. نگاهی به تحقیقات منتشرشده در این حوزه در داخل و خارج از کشور، نشان می دهد که چنین چیزی دور از واقعیت نیست و تنوع بسیاری در روش­های تحقیق در رشتۀ علم اطلاعات و دانش­شناسی وجود دارد. کتابی که نقد آن را پیش رو ...

هدف اصلی در این مقاله آشنایی با برخی مفاهیم اصلی در متدلوژی رایج در علم اقتصاد است. به علاوه سعی شده است به چگونگی ساخت یک مدل (صوری) و نحوۀ ارزیابی آن نیز پرداخته شود. همچنین به اهمیت و نقش تئوری های اقتصادی در تبیین پدیده های اقتصادی و پیش بینی آن ها هم اشاراتی شده است. در پایان به مقایسه روش های حاکم در علوم طبیعی و انسانی و نیز به بررسی مشکلات متدلوژیک در علوم انسانی (اقتصاد) خواهیم پرداخت....

بررسى روش تفسیرى تفسیر »الکاشف« اثر محمد جواد مغنیه است. مغنیه تحت تأثیر مسائل سیاسى و اجتماعى این تفسیر را نگاشته است و چند ویژگى کلى و مهم الکاشف عبارت است 1. پیرایش تفسیرى، تفاسیر برگرفته از اسرائلیات، غیر علمى و غیر مستند، ناکارآمد در باورها و جهان دنیا و آخرت، متناسب با گذشته، بى‌ارتباط با حوزه تفسیر از تفسیر الکاشف حذف شده است افزون بر این در راستاى پیرایش، از پرگویى در مباحث تخصصى و آورد...

در بحث روش شناسی تحقیق دو پارادایم تحقیقی کیفی و کمی وجود دارد. یکی از روش های مهم تحقیق در رویکرد کیفی، روش پدیدارشناسی ‏است که با توجه به نوع نگاه به پدیده مورد بررسی، این رویکرد خود به دو روش عمده توصیفی و تفسیری تقسیم می شود؛ که علی رغم شباهت ‏های بسیار، این دو روش تفاوتهایی هم دارند که شناخت آنها برای انتخاب به جا و مناسب هریک از دو روش تحقیق پدیدارشناسی در زمینه های ‏مختلف کمک کننده می با...

شیعه شناسی به رشته ای اطلاق می شود که از مجموعه ی مسائل به هم بافته ی یک جمعیت مذهبی به نام شیعه بحث می کند. از نحوه ی پیدایش و شکل گیری آن در تاریخ اسلام، از چگونگی بسط و گسترش آن در میان اقوام مختلف عرب و عجم، از شاخه ها و نحله ها، رهبران و دانشمندان، منابع و متون، معارف و دانش ها، آموزه ها، آیین ها، اصول عقیدتی، نقش تاریخی و تمدنی و نیز وضعیت فعلی شیعیان در جغرافیای مسکون. این رشته معرفتی بی...

«با چه روشی، می توان علم خاصی را مورد مطالعه قرار داد؟» و «این روش از حیث معرفت شناختی تا چهاندازه اعتبار دارد؟» و... نکته قابل توجه در این زمینه آن است که هر حوزه ای از علم، به اقتضاء موضوعخود، روش خاصی را برای تحقیق و شناخت طلب می کند. بر این اساس در ارتباط با رشته یجامعه شناسی دین، که یکی از رشته های علمی شناخته شده در عصر حاضر است، این سؤال مطرح خواهدشد که در این حوزه از چه روشی باید استفاد...

آنچه از نظر خوانندگان میگذرد بحث مختصری است درباره نظریه «روش شناسی مردمی». با توجه به سابقه تاریخی این نظریه می توان گفت که بحث درباره ریشه مفاهیم و نظری آن موضوعی طولانی، پیچیده و جالب است که مؤلفان دیگر به بهترین شکل به آن پرداخته اند. آنچه در اینجا ارائه می شود بحثی است کوتاه درباره اصول کلی و کاربرد این نظریه. مقصد ما این است که روشی شناسی مردمی را برای دانشجویان و علاقه مندان به تحقیق در ...

مسئله ی مواد مخدر و اعتیاد سالهاست که به یک مسئله اجتماعی عمده تبدیل شده و برنامه ی مبارزه با آن در دستور کار دولتها و مجامع بین المللی قرار گرفته است.مواجهه با این مسئله مزمن و پیچیده مستلزم شناخت دقیق ابعاد مسئله است.در عرصه ی خطیر مبارزه با مصرف مواد مخدر و اعتیاد،برنامه هایی موفق خواهند بود که بر اساس ارزیابی واقعگرایانه از گستردگی و کیفیت مسئله طراحی و اجرا شوند.تحقق شرایط فوق به معنای آن ...

برای نقد حدیث، روش­های مختلفی وجود دارد. یکی از روش­های نقد حدیث، بررسی سند آنهاست که اصطلاحاً آن را نقد سند محور گویند. صحّت سند حدیث به تنهایی موجب پذیرش آن نمی‌شود. چنانکه اثبات ضعف سند حدیث نیز معیار کافی برای کنارگذاشتن حدیث نیست. بنابر این علاوه بر نقد سند محور به روش­های دیگری نیز نیاز داریم که یکی از این روش­ها، نقد متن محور است که با دو ملاک ادلة نقلی و ادلّه عقلی انجام می‌گیرد. در مقاله ...