فقدان نظریه یکی از چالش ­های اساسی در حوزه­ی  مطالعات علوم انسانی اسلامی است که برخی کوشیده ­اند با طرح مباحث فلسفی و روش­شناختی تمهیداتی برای نظریه پردازی در این حوزه فراهم آورند. کتاب درس­نامه­ نظریه پردازی علمی اقتصاد اسلامی، اثر حسن آقا نظری، که جهت استفاده دانشجویان و پژوهشگران فعال در زمینه اقتصاد اسلامی تدوین شده، کوشیده است روش بهره­گیری توأمان از نظریه­ های مطرح در حوزه­ی فلسفه­ی علم و...

با توجه به قلمرو وسیع دین مبین اسلام و شمول آن نسبت به مسایل فردی، اجتماعی، روحی، جسمی، مادی، معنوی و همه ابعاد و شئون انسانی و ارتباط تنگاتنگ علوم انسانی همچون روان شناسی، جامعه­شناسی، حقوق، سیاست، تعلیم و تربیت با جنبه های معنوی و روحی و فردی و اجتماعی انسان، پیوند عمیق اسلام و علوم انسانی روشن می گردد. هم­چنین نحوه دست­یابی به معارف قرآن و سنت و عقل بدیهی و قریب به بدیهی نیز جز با تلاش علمی ...

پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در ایران دغدغه تلفیق الگوهای سنتیِ آموزش عالی علوم انسانی که از حوزه های علمیه برآمده بودند با الگوهای مدرن که به دانشگاه ها تعلق داشتند به صورتی جدی توسط سیاست گذاران علم مطرح شد. این دغدغه ای بود که در بسیاری از کشورهای اسلامی که نهادهای سنتی دیرپایی در آموزش عالی علوم انسانی داشتند وجود داشت و در برخی به صورت عملی تجربه شده بود. برخی تجربه های عملی اولیه در ایران پ...

رساله حاضر به بررسی ریشه ها و نشانه های گرایش علوم انسانی به مبانی علوم غربی در عهد پهلوی اول می پردازد. بررسی اسناد تاریخی نشان می دهد که بعد از ورود اسلام به ایران و در طول دوره های مختلف تا پایان دوره قاجار بخش اعظم نظام آموزش و پرورش ایران به شکل سنتی و تحت نظام آموزشی و پرورش خاصی عمل می نمود. در این نظام آموزشی و پرورشی طلاب و مراجع اسلامی منبع و محور تولید و بازتولید علوم انسانی و اسلامی...

امنیت از جایگاه ویژه ای در زندگی بشر برخوردار است تا جایی که از زمان پیدایش، انسان ها همواره به دنبال تامین، حفظ و گسترش آن بوده اند تا در سایه آن قادر گردند به کمال دست یابند. از این رو بخش عمده ای از مباحث نظریه های روابط بین الملل در دنیای جهانی شده کنونی، به بررسی مفهوم امنیت و چگونگی دستیابی به آن پرداخته اند. در علوم انسانی اسلامی، نظریه اسلامی روابط بین الملل نیز به عنوان یک پارادایم در ...

این نوشتار با مفروض داشتن امکان و ضرورت تولید علم دینی به روش اجتهادی، درپی تبیین و تحلیل چیستی روش اجتهادی است. به گمان ما روش اجتهادی تنها روش کامیاب و موجه در تولید علوم انسانی اسلامی است. کوشیدیم تا اجتهاد را  از جهت روش شناختی، تحقیق و کاوش کنیم و  ارزش معرفت شناختی فراورده های حاصل از روش اجتهادی را مورد سنجش قرار دهیم.

پس از دهة 1960 شاهد مطرح شدن فهرست های مختلف و متنوع ارزش های خبری در ارتباطات هستیم. در این مقاله، پس از بررسی تحلیلی-مقایسه ایِ فهرست های گوناگون ارزش های خبری در پنج دهة اخیر، فهرست منتخب و پیشنهادی نگارندگان که سعی شده، جامع فهرست های پیشین باشد، جهت تحلیل های پسینی ارائه می گردد. پس از آن نشان می دهیم، که مسألة ارزش های خبری در رسانه ها  (فضای عملی ارتباطات) و علوم ارتباطات (فضای علمی ارتبا...

0

محمد غفوری نژاد*     نظریه فطرت که در قرن حاضر به صورت جدّی در محافل و منابع فلسفی مطرح گردیده است، گذشته از اهمیتی که در هستی شناسی در باب اثبات وجود خداوند داراست، با بسیاری از دانش های انسانی کنش های متقابل دارد. این نظریه از دو بعد ادراکات یا دانش ها، و تمایلات یا گرایش ها قابل بررسی است و از هر دو بعد نسبت به طیفی از شاخه های علوم انسانی تاثیر گذار یا تاثیر پذیر است. این نظریه بر دانش هایی ...

هدف از این مقاله بررسی امکان پارادایم جامعه شناسی اسلامی در شرایط کنونی با توجه به عدم توافق لازم در پذیرش علم دینی، فقدان فلسفه علوم اجتماعی اسلامی مدون، نبود علمی بنام جامعه شناسی اسلامی و اجتماع علمی پیرامون آن و فقدان سایر شرایط لازم جهت تحقق پارادایم مذکور است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که در بستر تحول از علوم انسانی موجود (با مبانی و رویکرد غربی) به علوم انسانی مطلوب موردنظر (با مبانی ...