مسئله اصلی در این مقاله بررسی نسبت رفتارگرایی معرفت شناختی و عینیت است. آیا می توان باوجود اعتقاد به رفتارگرایی معرفت شناختی و کنار گذاشتن رویکرد مبناگرایانه به شناخت، گفتمان عینیت را حفظ نمود و ادعا کرد که در فرایند تحقیق پاسخگو به جهان هستیم؟ در این مقاله سعی بر این است که پاسخ مثبت جان مک داول به این سؤال موردبررسی قرار گیرد. بدین جهت نظریات مک داول در دو محور مطرح می گردد: نظریات سلبی که بی...

در چند دهه اخیر، دیدگاه فلسفی و اجتماعی نوینی در آثار متفکران فرانسوی چون دریدا، فوکو و لیوتار مطرح گردیده است که از آن به "پست مدرنیسم" یادشده است. این دیدگاه همچنان در قلمروهای مختلفی چون فلسفه، سیاست، فرهنگ و علوم اجتماعی مباحث جدیدی را برانگیخته، در عرصه تعلیم و تربیت نیز پرسشها و نگرشهای جدیدی را باعث شده است که در آثار اندیشمندان پست مدرنی چون ریچارد رورتی و هنری ژیرو دیده می شوند. از ط...

فیلسوف آمریکایی هیلاری پاتنم (متولد 1926) در دهه‌های اخیر نویسنده‌ی بزرگی در زمینه‌ی فلسفه‌ی ذهن، فلسفه‌ی زبان و فلسفه‌ی شناخت بوده است. پاتنم که در ابتدا مدافع روی‌کردی «کارکردگرایانه» به ذهن و ارجاع بود، بعدها تحت تأثیر پیرس و جیمز به نفع نوعی «واقع‌گرایی درونی» یا «عمل‌گرایانه» استدلال آورد، که به موجب آن وابستگی ارجاع به نظریه‌ای که توسط انسان بنا شده است، آسیبی بر یک توضیح واقع‌گرایانه از ...

بررسی مبانی انسان شناسی برخی از فلاسفه پست مدرن و اهداف تربیتی مترتب بر آن، موضوع های اصلی مقاله حاضر را تشکیل می-دهد که در این خصوص، ابتدا مفروضات انسان شناسی برخی از نمایندگان اصلی این مکتب مانند مارتین هایدگر، فردریش نیچه، میشل فوکو، ریچارد رورتی و ژان فرانسوا لیوتار در باره چیستی انسان، چگونگی مسئولیت انسان، انسان زمینی یا انسان مابعدالطبیعی، انسان محصول گفتمان، طبیعت تاریخی انسان و انسان و...

تمایز ذهن-عین در معرفت‌شناسی دکارتی منجر به شکل‌گیری نوعی معرفت‌شناسی شد که وجه اساسی آن دوآلیست یا دوگانه­گرایی است که جهان بیرون از ذهن را به­مثابه عینیتی مسلم مفروض می­گیرد و کشف عینیت را هدف غایی معرفت یا آنچه که «روش علمی» خوانده می‌شود، قلمداد می­کند؛ ولی چرخش‌های سه­گانه هستی­شناختی، زبانشناختی و منطقی از نیمه قرن بیستم به بعد منجر به نقد روش علمی معطوف به معرفت­شناسی کانتی شد. یکی از اد...

در چارچوب پارادایم زبانی، همواره مرتبط با تلقی حقیقت به عنوان سازگاری، این مسأله وجود دارد که چگونه می‌توانیم در پرتو دلائل قابل دسترس، ادعای حقیقی نامشروطی را بیان کنیم که ورای آنچه توجیه شده است، قرار دارد. به عبارت دیگر، اگر در چارچوب زبانی، حقیقت یک قضیه را نمی‌توان مطابقت آن با چیزی در جهان دانست، زیرا در این صورت ما باید قادر باشیم از زبان خارج شویم، در حالی که از زبان استفاده می‌کنیم، پس...

تخیل، نویسنده ی پایان نامه را مُلهَم می سازد تا در حیطه های گوناگونی به اندیشه بپردازد؛ از جمله در ادبیات، اخلاقیات، جامعه شناسی، سیاست، روانکاوی، اسطوره شناسی، موسیقی، پیکرتراشی، عکاسی، زبان شناسی، ویروس شناسی، و جانورشناسی. و این امر آشکارا قابل دفاع می باشد. بی تردید، ادبیات، سپهری مستقل است و باز، لایتناهی، و آن چنان در هم تنیده با دیگر سپهر ها که آن را قابل گسست نیست. ادبیات، نه جنبه ی مستعم...

در چارچوب پارادایم زبانی، همواره مرتبط با تلقی حقیقت به عنوان سازگاری، این مسأله وجود دارد که چگونه می توانیم در پرتو دلائل قابل دسترس، ادعای حقیقی نامشروطی را بیان کنیم که ورای آنچه توجیه شده است، قرار دارد. به عبارت دیگر، اگر در چارچوب زبانی، حقیقت یک قضیه را نمی توان مطابقت آن با چیزی در جهان دانست، زیرا در این صورت ما باید قادر باشیم از زبان خارج شویم، در حالی که از زبان استفاده می کنیم، پس...

یکی از مسائل مهمی که از ادوار گذشته مورد بحث قرارگرفته مسئله شناخت است و شاید نخستین عاملی که سبب شد توجه شایانی به این موضوع شود کشف خطاهای حسی و ناتوانی حواس برای شناخت واقعیتهای خارجی بوده است. پروتاگوراس می گفت" انسان مقیاس همه چیزهاست" (کاپلستون، 1375، 106 ) و گرگیاس مدعی بود‍‍ هیچ چیز وجود ندارد و اگر چیزی وجود داشته باشد هیچ کس نمی تواند آنرا بشناسد و اگر بتواند بشناسد این شناخت را نمی ...

در فلسفه ی نیچه عناصر متعددی می توان یافت که کمک شایانی به نسبیت انگاری قرن بیستم رسانده اند. این رساله کوشیده است که این عناصر را تا حدی طرح کند و به بررسی آنها بپردازد. در این رساله فرض اصلی که بر مبنای آن، عناصر نسبیت انگارنه ی فلسفه ی نیچه مورد بررسی قرار گرفته اند، این است که نیچه نه نسبیت انگار و نه مطلق انگار بلکه متفکری «دیگر» می باشد. فصل یک این پایان نامه از دو جهت اهمیت دارد، یکی این...