حوزه‌ معنایی با دو رویکرد درزمانی و هم‌زمانی قابل بررسی است که در بررسی درزمانی تغییراتی معنایی همچون تعمیم یا گسترش معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، ترفیع معنایی و تنزل معنایی مورد توجه قرار می‌گیرند. بر این اساس، پاره‌ای از واژگان قرآنی در مقایسه با دوره جاهلی دچار توسعه مفهومی و افزایش مدلول‌های خود شده‌اند و برخی دیگر مفهومی تخصصی یافته و کاهشی در مدلول‌های آنها رخ داده است. همچنین فرای...

مروری بر ادبیات روابط بین‌الملل در طول سده بیستم و پس از آن نشان می‌دهد این رشته مطالعاتی با تحولات نظری و مفهومی مستمر روبه‌رو بوده است. در بستر تحول مفاهیم روابط بین‌الملل، شاهد برجسته‌شدن امور معنایی در نظریه‌های روابط بین‌الملل هستیم که این موضوع، بیشترِ مفاهیم سنتی روابط بین‌الملل از جمله قدرت را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، بازدارندگی که هستۀ مرکزی آن قدرت است نیز به‌عنوان یکی از...

استدلال اصلی این مقاله این است که تنوع و تکثر معانی و دگرگونی مفاهیم، از ویژگی‌های اصلی رشته روابط بین‌الملل است. در ابتدا با بررسی جایگاه مفاهیم در علم به طور کلی و علوم اجتماعی و روابط بین‌الملل به طور خاص، این استدلال مطرح می‌شود که نمی‌توان مفاهیم را دال‌هایی فرازمانی و فرامکانی و فارغ از زمینه‌مندی دانست. بنابراین، انتظار می‌رود گستره معنایی مفاهیم به تبع زمینه‌های زمانی و مکانی‌ خاص متحول...

مروری بر ادبیات روابط بین‌الملل در طول سده بیستم و پس از آن نشان می‌دهد این رشته مطالعاتی با تحولات نظری و مفهومی مستمر روبه‌رو بوده است. در بستر تحول مفاهیم روابط بین‌الملل، شاهد برجسته‌شدن امور معنایی در نظریه‌های روابط بین‌الملل هستیم که این موضوع، بیشترِ مفاهیم سنتی روابط بین‌الملل از جمله قدرت را تحت تأثیر قرار داده است. در این راستا، بازدارندگی که هستۀ مرکزی آن قدرت است نیز به‌عنوان یکی از...

این پژوهش، به بررسی پیکره بنیاد روابط معنایی در اسامی مرکب فارسی اختصاص دارد و آن را بر اساس راه کارهای گنیه و شابن(1997) انجام داده ایم. در فصل اول این پژوهش، به بیان طرح پژوهشی پرداخته ایم. فصل دوم، به پیشینه ی تحقیق و ذکر خلاصه ای از کارهای انجام شده تا زمان آغاز این کار، اختصاص دارد. در فصل سوم که مباحث نظری پژوهش می باشد، به موارد و نکات نظری ای که در کار پژوهش باید بر اساس آن عمل کرد، اشا...

تحقیق حاضر، به بررسی داستان کودک، بر اساس نظریه ی فضاهای ذهنی فوکونیه (1985) می پردازد، و درپی یافتن پاسخی برای این سوالات است که فضاسازهای ذهنی زبان فارسی در داستان کودک کدامند؟ نقش عوامل بافتی و کاربردشناختی در عملکرد فضاسازهای ذهنی در داستان کودک در زبان فارسی چیست؟ کدام دسته از فضاسازهای ذهنی در زبان فارسی بسامد بیشتری در داستان کودک دارند؟ به همین منظور، ابتدا دو داستان مشهور کودکان به زبا...

در این جُستار، کوشش خواهد شد تا پس از طرح اجمالیِ مبانی نظری بینامتنیت و معرفی زمینه های ایرانی (در ادبیات و تفسیر دینی) و اروپایی (میخائیل باختین، ژولیا کرستوا، ژرار ژنت و اومبرتو اکو)، روابط میان عناصر درون متن با بیرون از متن - خواه بافت و محیط فیزیکی، خواه جهان بیناذهنی جامعة زبانی یا فرهنگ و جهان ذهنی خواننده – و تأثیر آن ها در شکل گیری معنای کلی متن و در نتیجه، معنایی که فراتر از برآیند معن...

زبان مجموعه ­ای از واژگان زنده و پویاست که همواره در حال نوزایی و گسترش معنایی هستند. در بررسی­ های معناشناختی مطالعات زبان شناسی، چند معنایی ««polysemy یکی از مهم­ترین موضوعات قابل طرح در همة سطوح زبانی بوده که از آن جمله، می­توان به چند معنایی واژگانی یا همان چند معنایی جانشینی اشاره نمود. در رویکردهای زبان شناختی نسبت به مفهوم واژگان، همواره با معانی ای روبرو هستیم که تحت تأثیر عناصر هم­نشین...

متن، حاصل هم‌نشینی نظام‌مند و بافت‌مدار سازه‌های زبانی در کنار یکدیگر است. بین واژگانی که یک متن را به وجود می‌آورند، روابط مختلفی برقرار است. از آنجا که بافت زبانی تأثیر زیادی بر درک مخاطبان از متن دارد، گزینش روابط مناسب بین واژه‌ها که بر معنای یکدیگر تأثیر می‌گذارند، می‌تواند از دشواری متن کاسته و به درک مطلب کمک کند. گزینش مناسب واژه و روابط واژگانی از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر رعایت ن...