اگر چه در ظاهر رمانتیسم یک نوع مکتب ادبی متعلق به یک دورۀ ادبی خاص است، اما با دقّت در ویژگی‌‌هایی از جمله «طبیعت‌‌گرایی»، «تخیّل‌‌»، «عشق‌‌ورزی» و «توجّه به درون» متوجه می‌‌شویم که وسعتی به درازای اندیشۀ بشری دارد. نقش ژان ژاک روسو(1778ـ1712) به عنوان یکی از پایه‌‌گذاران رمانتیسم، نقشی است بسیار تأثیرگذار و «اعترافات» او نوعی اتوبیوگرافی است بر اساس مکتب رمانتیسم. ویکتور فرانکل (1997ـ1905) فیلسو...

معتزلیان شیعه شده عنوانی برای برخی از متکلمان شیعی است که سابقۀ تفکر اعتزالی دارند. ابوعیسی وراق، ابن راوندی، ابن قبه رازی، ابن مملک اصفهانی و ابن فسانجس از شخصیت‌های این دسته از متکلمان هستند. اینان با آگاهی از نظام الاهیاتی معتزلیه اندیشه‌های امامی را پذیرفتند و در راه دفاع و تبیین آموزه‌های کلامی امامیه تلاش کردند. این تلاش تغییراتی را در تفکر امامیه و سوق دادن کلام امامیه به اندیشه‌های اعتز...

از مسائل مهم در دین‌پژوهی و فلسفۀ دین، جایگاه و منزلت عقل در فهم دین است. سؤالات مختلفی در این زمینه مطرح می‌شود که عقل چه نقش و منزلتی در فهم دین و تحقق معرفت دینی دارد؟ آیا نقش و کارکرد آن تنها از سنخ ابزار فهم دین از سایر منابع است یا اینکه در کنار سایر منابع معرفتی دین، از جایگاه منبعیت نیز برخوردار است؟ در اندیشۀ غربی به‌ویژه مسیحیت، پاسخ‌های مختلفی در این باب داده شده است که با توجه به عن...

این که آیا تراژدی حقیقتا در دوره‏ی رمانتیسم از بین رفته است یا نه و این که اگر از بین نرفته پس چرا دیگر اثری با نام مشخص تراژدی تولید نمی‏شود و هیچ نویسنده‏ای اثر خود را رسما تراژدی نمی‏نامد، پرسش‏هایی هستند که نگارنده‏ی این تحقیق به دنبال پاسخی برای آن‏‏هاست. به این منظور ابتدا مفهوم تراژدی، چیستی و چگونگی خلق آن در خاستگاه اولیه‏اش یونان باستان مورد بررسی قرار می‏گیرد. در وهله‏ی دوم بحث مکتب ...

چکیده مکتب رمانتیسم دارای ویژگی­هایی چون بیان آزادانۀ احساسات و عواطف، درون­گرایی، توجّه به عشق، غم­گرایی، نارضایتی از محیط و زمان موجود و گریز به فضاها و زمان­های دیگر است. در داستان کوتاه «به کی سلام کنم؟» از سیمین دانشور، ویژگی­های مذکور را می­توان دید. در این داستان، شیوۀ روایت، پیرنگ، زبان و لحن، نمادها و توصیف زمان و مکان در خدمت درون مایۀ غنایی اثر قرار گرفته است. در این داستان همچنین بیا...

مکتب رمانتیسیسم در اواخر قرن هجدهم در اروپا و در برابر مکتب عقل‌‌گرای کلاسیسیم به‌وجود آمد. این مکتب زمینه‌‌های گوناگونی مانند ادبیات، فلسفه، علوم‌‌اجتماعی، سیاسی، هنر و... را دربرمی‌‌گیرد. اوج رمانتیسم، در اروپای قرن نوزدهم بود؛ اما بعد‌‌ها به سرتاسر جهان رسید و کشورهای دیگری را تحت‌تأثیر قرار داد. ایران نیز مانند سایر کشورها تحت‌تأثیر این مکتب قرار گرفت. محققان برآنند که رمانتیسم در ادبیات مع...

رمانتیسم، مکتبی مبتنی بر تخیّل، احساس، یأس، ناامیدی واحساسات فردی است که به  ناله‌های عاشقانه اصالت می‌بخشد و دارای رویکرد خاصی نسبت به مرگ و مرگ­طلبی می‌باشد. از آنجا که مکتب رمانتیسم در جهان غرب ظهور یافت، مسلماً تأثیر آن ابتدا در میان نویسندگان و شعرای غرب و سپس در ایران و جهان عرب متجلّی شد. در این میان، افرادی نظیر حسن هنرمندی و حافظ ابراهیم نمایشگر این تأثیرپذیری از مکتب رمانیسم قلمداد می­شو...

یکی از دلایل شکل­گیری جنبش ­رمانتیسم، نیاز به ایجاد نوعی زیبایی­ شناسی جدید در عرصه هنـر و ادبیـات بود. این تغییر و تجدد از عصرمشروطه در هنر و ادبیات ایران نیز آغاز می­شود. در این دوره ارتباط بیشتر شاعران و نویسندگان ایرانی با فرهنگ و هنر اروپا، سبب آشنایی با ادبـیات غرب و هم­چنـین مکتب رمانتـیسم بود تأثیر این آشنایی را از همان ابتدا می­توان در آثار ادبـی مشاهده کرد در دوره معاصر نـیز، شاعران ز...

مکتب ادبی رمانتیسم دراواخر قرن هیجدهم ، درادبیات اروپا ظهور کرد. از ویژگیهای این مکتب ، آزادی ، احساسگرایی، علاقه به طبیعت، درونگرایی و نوگرایی ادبی در نزد رمانتیکها بود. در اواخر قرن نوزدهم و به سبب گسترش ارتباط شرق با غرب ، نویسندگان و شاعران عرب ازاین مکتب ادبی متاتر شدند. جبران خلیل جبران ، نویسنده و نقاش لبنانی ، در این میان از پیشوایان رمانتیسم درادبیات معاصر عرب محسوب می شود.او در لبنان ...

آثار دکتر علی شریعتی به دلیل گستردگی مطالب و تنوع موضوعات و نگاه جامعه شناختی او به دین از دیدگاه مکتب های گوناگون ادبی و رهیافت های نقد ادبی قابل بررسی و تحقیق است. در این پژوهش آن دسته از نوشته های دکتر شریعتی که به ((کویریات)) از آنها تعبیر می شود به دلیل بیان زیبایی شناسانه او از دین که با جنبه های مکتب رمانتیسم نزدیکی بیشتری دارد تحلیل شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و چارچوب نظری آن از ...