مصطفی وهبی التل ملقب به عرار (899 ا- 1949 م) بزرگترین شاعر و پرآوزه ترین ادیب، روشنفکر و فرهیختة اردن است. او از دیر باز به ادبیات فارسی و به ویژه رباعیات خیام روی آورد و از این رهگذر بودکه با زبان شیرین فارسی آشنا شد و حتی توانست گزیده ای از رباعیات خیام را به گونه ای مطلوب به زبان عربی برگرداند. این ترجمه، نخستین برگردان از زبان فارسی به عربی است. تلاش های شاعر بزرگ اردن در گسترش ادبیات فارسی...

یکی از احکام عدد ساختن اسم منسوب از الفاظ عدد است. اسم منسوب عددی متناسب با نوع عدد متفاوت است. کلأ در بنای نسبت از الفاظ عدد روش قاعده مند و معینی ذکر نشده است اما آنچه مسلم است این است که گاهی بر وزن " فعال " که احیانأ "یاء" نسبت هم همراه آن است، ساخته می شود, مانند: ثلاث و رباع و ثلاثی ورباعی. در عین حال ساختن اسم منسوب از عدد، مطابق قواعد نسبت نیز امری جایز است, مانند: واحدئ از واحد و أربعئ...

رساله حاضر به نقد سی رباعی ترجمه شده به زبان فرانسه از رباعیات خیام می پردازد که میان سه مترجم با نام های ژان-باپتیست نیکولا? ابوالقاسم اعتصام زاده و ژیلبرت لازار مشترک هستند. هدف ما از تحقق این بررسی معرفی جنبه تطبیقی این سه ترجمه می باشد. ما آرایه های ادبی و ساختار های ارائه شده (شعری یا آزاد) را مورد بررسی قرار داده ایم و سپس لغات و اصطلاحاتی که توسط این سه مترم نصبت به اصلشان در رباعی انتخا...

خیام جهانی ترین شاعر زبان فارسی است؛ یعنی ربعیات خیام شناخته ترین و پر خواننده ترین کتاب شعر پارسی در همه دنیاست. رباعیات خیام، در سنجش با سنت قبل، چه تازگی و اصالتی دارد؟ کوشش من در این کتاب پاسخ به این پرسش است. فرضیه من این است که خیام شاعری با ارزش جهانی است، چون یک تازگی عالی را به سنت شعری پیشین اضافه می کند. این تازگی کدام است؟ این ویژگی منحصر به فرد و خاص که شعر خیام را جهانی می کند، ...

نوستالژی یا غم غربت، همان حس دل تنگیو اندوه انسان‌ها نسبت به گذشته و آن چیزهایی است که در زمان حاضر آنها را در دسترس خود نمی‌بینند. تغییر و تحوّل اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و عاطفی این حس غریب غربت را در انسان‌ها بر می‌انگیزد. نگرش بدبینانه و پوچ انگارانه به جهان هستی و به طور کلّی اندوه مرگ و فناپذیری انسان یکی از انواع نوستالژی است که از آن به نوستالژی فلسفی تعبیر می‌...

بابا افضل الدین مرقی کاشانی از روزگاران قدیم تا امروز علاوه بر حکمت و نویسندگی به شاعری و به ویژه رباعی سرایی نیز شهرت داشته و نامدار بوده است؛ اما هم از تعداد اشعار او اطمینانی نداریم و هم از صحّت انتسابشان؛ زیرا بسیاری از رباعیات او در دیوان و دفتر دیگر حکما و شعرا وجود دارد، و بسیاری از اشعار دیگران نیز به نام او ثبت افتاده است. این دشواری، مختصّ اشعار بابا افضل نیست، و در رباعیات بازگفته در ق...

رساله مشهور به تفسیر نعمانی، رساله ای در علوم قرآنی است که در آن افزون بر مباحث قرآن شناختی، برخی موضوعات کلامی بررسی و به نقد برخی از نظریات مورد انتقاد مؤلف پرداخته شده است. به سبب نبود سلسله اسناد در بخش های مختلف این رساله و عدم ارجاع به منابع پیشین، در نگاه نخست چنین به نظر می رسد که این رساله متنی مستقل و بدون ارتباط با منابع دیگر باشد. پرسش مطرح در این باره، این است که آیا این رساله متنی...

سالیان سال ترجمه بعنوان یک ابزار توسط غرب به منظور سلطه بر شرق و تحقیر ملل شرقی استفاده می شد ترجمه رباعیات حکیم عمر خیام در سال 1859 میلادی و در دوران اوج امپریالیسم انگلیس در دنیا از فارسی به انگلیسی توسط ادوارد فیتس جرالد انجام شد . مغایرت های فاحش بین متن اصلی رباعیات و ترجمه، مدت زیادی که محل مناقشه و بحث است اثر حاضر به بررسی مقایسه ای ترجمه فیتس جرالد و چهار ترجمه دیگر که در دوران پسا اس...

گفتار قالبی‌شده یا کلیشه‌های زبانی، از جمله امکانات زبان عامیانه برای بیان مطلب هستند که به ویژه در محاوره‌های عادی روزمره، کاربردی گسترده دارند. بسامد کاربرد عبارت‌ها و گزاره‌های قالبی در متون ادبی (نظم یا نثر) با عامیانگی کلام پیوندی مستقیم دارد؛ از این رو، می‌توان با بررسی متون از چشم‌انداز چنین کاربردهایی، میزان عوامانگی گفتار را در آن‌ها سنجید و اغراض به‌کارگیری چنین زبانی را کشف کرد. در پ...