این مقاله ،گفتاری تحلیلی در باره ی فاصله ی  "راوی" از شخص "شاعر"  در لحظه ی خلق شعر و شامل دو بخش است: نظری و کاربردی. در بخش نظری، با توجه به دیدگاه نظریه پردازان معاصر، مانند: ، یاکوبسن، اسکولز، باختین ،ژنت،اصحاب نقد عملی ، نقد نو و...، ضمن طرح فرضیه ی فاصله ی «راوی» از "شخص شاعر" در لحظه ی سرایش شعر، چگونگی حضور ممتد او در متن بر اساس «منطق مکالمه» نیز،بررسی شده است. در بخش کاربردی،نمونه های...

روایت به مثابه یک گفتمان، از بخش‌های ناگفته و گفته‌شده تشکیل شده است. ناگفته‌ها‌ یا سکوت‌ها‌، به حذف‌ها، غیاب‌ها، گسست‌ها یا خلاءهای معنادار و دلالت‌مند در روایت اشاره دارد. در مباحث روایت‌شناسی ساختگرا، به سکوت روایی کمتر پرداخته شده است. با این حال برخی از مباحث روایت‌شناسی با مفهوم سکوت و حذف روایی پیوندی تنگاتنگ دارند. در این پژوهش، با روشی مبنایی‌تحلیلی و با بهره‌گیری از مباحث روایت‌شناسی،...

ویژگیهای حدیث پژوهی راویان، اولین عرصه جرح آنان در نزد رجالیان متقدم بوده است.  حدیث پژوهی راوی را می توان پایبندی به فرایند تحدیث دانست. در فرایند تحدیث راوی در دوره تحصیلات خویش از اساتیدی که شایستگی تدریس آنها اثبات شده است، حدیث می شنود. وسپس با ضبط درست روایات در دوره استادی اش، روایات را به نسل بعد منتقل می سازد. در گذشته قوانینی در این فرایند (از تحمّل تا اداء) میان جامعه علمی ـ حدیثی آن ...

این رساله شکل غزل مولانا را به منزل? یک نوع ادبی و براساس قراردادهای ویژ? آن نوع و نیز باتوجه به شخصیت راوی و مخاطب بررسی می کند. راوی غزل در سنت های ادبی معمولاً عاشق است؛ اما در غزل مولانا شخصیتی چندگانه دارد و از این لحاظ نوآوری در سنت غزلسرایی فارسی به شمار می آید. شخصیت متفاوت راوی، تغییر موضع یا زاویه دید او، حضور چند مخاطب در یک غزل واحد، و آمیختگی تغزل و تعلیم در زبان شاعر، شکل خاصی به غ...

ویژگیهای حدیث پژوهی راویان، اولین عرصه جرح آنان در نزد رجالیان متقدم بوده است.  حدیث پژوهی راوی را می توان پایبندی به فرایند تحدیث دانست. در فرایند تحدیث راوی در دوره تحصیلات خویش از اساتیدی که شایستگی تدریس آنها اثبات شده است، حدیث می شنود. وسپس با ضبط درست روایات در دوره استادی اش، روایات را به نسل بعد منتقل می سازد. در گذشته قوانینی در این فرایند (از تحمّل تا اداء) میان جامعه علمی ـ حدیثی آن ...

شازده ‏احتجاب هوشنگ گلشیری از نظر به‏کارگیری صناعات و تکنیک‏های روایی فراوان یکی از ارزشمندترین تجربه‏های ادبیات داستانی ایران است. گلشیری در شازده ‏احتجاب از مؤلّفه‏های متعدّدِ روایی بهره ‏گرفته‏ است؛ اما می‏توان‏ گفت که پیچش صناعتِ روایی این اثر تا حدّ زیادی به سبب بهره‏گیری هنرمندانه گلشیری از دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‏شدگی» بوده است. انتخاب راوی سوم‌‏شخصِ محدود به ذهنِ دو شخصیت اصلی اثر (شازد...

در میان شرایط مطرح شده برای پذیرش روایت راویان از سوی حدیث پژوهان متأخر، عنصر مذهب نقش محوری در ‫تقسیم حدیث به انواع اربعه ایفا می­کند و این خود سوالی را به وجود می‌آورد که آیا واقعا مذهب راوی چنین نقش محوری را داراست که بر اساس آن بتوان درجات روایات را پی ریزی کرد؟  این نوشتار بر آن است که مقوله مذهب راوی را نزد چهره شاخص رجالی شیعه، ابوالعباس نجاشی، بررسی نماید. با بررسی جایگاه راویان واقفی ...

روایت‌شناسی به عنوان یکی از شاخه‌های نقد ادبی و به‌ویژه نقد ساختارگرا، علمی است جدید که به بررسی عناصر ساختاری روایت می‌پردازد. در این عرصه، نظریه‌پردازان بسیاری ظهور کردند که هر یک به ارائة الگویی خاص جهت تحلیل متون روایی پرداختند. از جملة این نظریه‌پردازان، ژرار ژنت منتقد ساختارگرای فرانسوی است. نظریة وی بر تمایز بین سه سطح روایت؛ یعنی داستان، روایت و روایتگری استوار است. ژنت روابط میان این س...

دین مقدس اسلام، خداوند را قانون گذار حقیقی می داند. اندیشه ورزان مسلمان درباره برخورداری پیامبر اکرم (ص) از حق تشریع، اختلاف نظر دارند. دلایل معتقدان حق تشریع برای پیامبر و ائمه (ع)، قول به نقصان دین و تأیید نظریه بسط شریعت و تعدد مصادر تشریع و... را در پی دارد. این مقاله، دلایل این دیدگاه را بررسی می کند و نظریه حق تشریع برای غیر خدا را نامعتبر می شمرد.