مانند هر منبع طبیعی دیگر، بهره برداری از منابع آبی در تولید برق منجر به کاهش هزینه ها و ایجاد رانت اقتصادی می شود. در کشور ما سهم نیروگاه های برق آبی ازکل برق تولیدی در مقایسه با دیگر منابع تولیدی حدود 14 درصد می باشد. در این مطالعه رانت اقتصادی نیروگاه های برق آبی با تعیین حداقل هزینه برنامه ریزی توسعه ظرفیت تولید برق با و بدون نیروگاه مورد نظر، محاسبه می شود. این مدل ضمن محاسبه رانت اقتصادی ن...

این مقاله بر آن است تا شماری از مهمترین قواعد حاکم بر سیاست خارجی کشورهای صادرکننده نفت را شناسایی ومعرفی کند. مدت هاست که کارشناسان مسائل نفت وسیاست خاطرنشان کرده اند که حجم انبوه درآمدهای نفتی درکشورهای صادرکننده نفت، آثار ویژه ای بر زندگی اجتماعی و سیاسی در این کشورها در بردار...

یکی از موضوعات مهم در توسعه اقتصادی گسترش رفتار رانت جویانه در اقتصاد است. در این مطالعه سعی خواهیم کرد تاثیر رانت جویی را بر رشد اقتصادی در چهارچوب یک مدل رشد نئوکلاسیک بررسی کنیم. در این بررسی، فرض شده است که با دو گروه متفاوت از مصرف کنندگان مواجه هستیم. گروه اول برای کسب رانت از گروه دوم تلاش می کند، در حالیکه گروه دوم چنین امکانی را ندارد. گروه اول احتمال موفقیت در کسب رانت را با شرکت در ف...

این مقاله علل روندهای متفاوت توسعه سیاسی و اجتماعی را در کشورهای نفت خیز درحال توسعه بررسی می کند . مطابق سنت معمول، بسیاری ازکارشناسان، دولت های متکی بهرانت های نفتی را در چارچوب الگوی نظری ویژه ای مورد مطالعه قرار می دهند که از آن باعنوان نظریه » دولت رانتیر « یاد می شود . این نظریه با تأکید بر اهمیت وابستگی دولت هاینفتی به رانت های خارجی و اشتراک این دولت ها در این زمینه، پویش ها و سیر تحول ...

هدف از این مقاله معرفی یک مدل رشد درون زا برای بررسی ارتباط بین رانت جویی، رشد اقتصادی است. در حالی که مدل های کلاسیک به اهمیت نیروی کار و سرمایه در رشد اقتصادی تاکید دارند، مدل های رشد درون زا به اهمیت ترتیبات نهادی و ساختاری در تبیین رشد اقتصادی اشاره می کنند. مشکلی که در خصوص بررسی تجربی اثرات رانت جویی بر رشد اقتصادی و جود دارد، عدم امکان اندازه گیری رانت جویی است. این موضوع سبب شده که محقق...

چکیده: منابع طبیعی ( رانت نفت ) نه تنها در برخی از کشورها به عنوان عوامل شروع کننده جنگ بوده بلکه در مواردی که طرفین جنگ از آن به طور مستقیم و غیر مستقیم بهره مند بوده اند باعث طولانی شدن جنگ نیز شده است که جنگ ایران و عراق یکی از مصداق بارز آن می باشد. توازن قدرت ایران و عراق در جنگ و تغییر استراتژی دو کشور برای پایان جنگ با استفاده از ابزارهای سیاسی و کسب درآمدهای نفتی سبب شد تا جنگ برای مد...

نظریّ?‏ دولت رانتیر(rentier state theory) در چارچوب رهیافت اقتصاد سیاسی تدوین شده است. با توجّه به اهمّیّت نفت در تأمین درآمدهای دولت های نفتی خاورمیانه، بعضی از محقّقان از این نظریّه برای تشریح نوع ارتباط دولت و جامعه در کشورهای رانتیر خاورمیانه از جمله ایران استفاده کرده اند. امّا به نوع فرهنگ سیاسی ای که در بَطن دولت رانتیر شکل می گیرد و به تحکیم آن کمک می کند نپرداخته اند. به تَبعیّت از این کاستی نظر...

مدیریت زمین شهری جهت کنترل رانت یکی از عرصه­های کلیدی جهت پیش برد توسعه پایدار در کشورهاست. از این رو، محدویت در منابع و عرضه زمین در مقابل تقاضای روز افزون جمعیت شهری باعث ایجاد ارزش اضافی زمین و بروز تقاضای سوداگرانه شده که این امر باعث افزایش قیمت زمین و به تبع آن مسکن شده است. بنابراین بکارگیری سیاست­های مناسب جهت برون رفت از وضعیت نامناسب رانت در فضاهای شهری امری ضروری بوده و از جایگاه بال...

مطالعۀ حاضر در پاسخ به این سؤال انجام شده است که «آیا می‌توان بخشی از تفاوت عملکرد نظام آموزش مدرسه‌ای کشورهای برخوردار از منابع طبیعی را در آزمون‌های استاندارد بین‌المللی با توجه به چگونگی استفادۀ آنها از رانت منابع طبیعی توضیح داد؟» به این منظور، با معرفی شاخص «نسبت سهم رانت منابع طبیعی به سهم مالیات‌ها» به عنوان بازتابی از تأثیرات اقتصاد سیاسی منابع طبیعی به کنترل آثار تغییر در مدیریت رانت م...

در این مطالعه واکنش رفتاری بهره‌بردار به ساختار و مؤلفه‌های رژیم مالی قرارداد نفتی ایران (IPC) و قرارداد مشارکت در تولید (PSC) با استفاده از رویکرد بهینه‌سازی پویا (روش برنامه‌ریزی پویا) بررسی و مقایسه شده است. هدف اصلی از انجام این پژوهش، محاسبه کمی میزان اختلال ناشی از قراردادهای نفتی است که منجر به تغییر در تصمیم سرمایه‌گذار نسبت به حالت خنثی (نبود محدودیتهای قراردادی اعم از کسر سهم دولت از ...