از زمان دکارت و طرح استدلال‌های شکاکانه، ‌دانش به جهانِ خارج یکی از دغدغه‌های فیلسوفان معرفت‌شناس غرب بوده است‌‌. این پرسش در فلسفۀ اسلامیِ سنتی مسئله نبوده است‌‌ و در دوران اخیر و پس از آشنایی فیلسوفان مسلمان با فلسفۀ جدید غرب، ‌برخی فیلسوفان اسلامی متأخر برای پاسخ به ‌‌«شکاکیت دربارۀ جهان فیزیکی»، ‌در صدد اثبات وجود جهان مادّی برآمده‌‌‌اند‌‌. ‌تأمّلات آنها دربارۀ موضوع به دو راهبرد  متافیزیکی منت...

صدرالمتالهین در آغازین دوره های تفکر فلسفی اش متأثر از محقق دوانی است. کتاب مبدأ و معاد او شاهدی بر این تأثیر است. او ابتدای بخش مبدأ این کتاب را مطابق با اندیشه اصالت ماهیت و ذوق تأله  نگاشته است. این مقاله در نظر دارد در چهار محوراصلی نظریة ذوق تأله را در کتاب مبدأ و معاد صدرا نشان دهد. توحید واجب الوجود و نحوة مواجهه با شبهة ابن کمونه، نحوة موجودیت واجب و ممکنات، چگونگی انتزاع مفهوم واحد از ...

یکی از کارکردهای احزاب سیاسی تجمیع و تألیف خواسته‌های مردم و انتقال آن خواسته‌ها به دستگاه سیاسی و نمادهای تصمیم‌گیری است. همان‌طور که موریس ‌دوورژه‌ می‌گوید: احزاب چون ترجمان نیروهای اجتماعی به شمار می‌روند و خواسته‌های گروه، طبقه، و نیروی اجتماعی‌ای را که از آن برآمده‌اند تأمین می‌کنند. این هدف از طریق کسب و حفظ قدرت توسط احزاب معمولاً در نظام انتخاباتی تحقّق می‌یابد. بررسی کارکرد احزاب در جامع...

این مقاله در نظر دارد تقسیم بندی های گوناگون واقع گرایی و ضد واقع گرایی اخلاقی را بررسی کرده و با توجه به آموزه های ویتگنشتاین متاخر، نظر وی را در این باره بیان نماید. به این منظور، پس از شرح کوتاهی از آموزه های ویتگنشتاین در پژوهش های فلسفی، نظرات گوناگون شارحان وی درباره واقع گرا یا ضد واقع گرای اخلاقی بودن ویتگنشتاین بررسی می شود. مبحث واقع گرایی اخلاقی ارتباط وثیقی با مبحث شناخت گرایی و ناش...

مسئله چگونگی امکان پذیر بودن معرفت همواره از مهم ترین مسائل فلسفی درباره معرفت بوده است که از دیرباز فیلسوفان بدان توجه کرده و راه حل های متفاوتی برای آن ارائه داده اند. فیلسوفان مسلمان نیز در بحث وجود ذهنی تلاش کرده اند تا ضمن تعریف علم به تمثل حقیقت شی ء یا حضور ماهیت شی ء در نزد مدرک، چگونگی مطابقت ادراک را با شی ء ادراک شده، تبیین کنند.سرانجام در این تلاش ها ملاصدرا با عنایت به حصول مفهوم ش...

موسیقی خیابانی پدیده‌ای شهری است. در این معنا برای فهم معنای آن به مثابه کنشی اجتماعی باید تولیدکنندگان آن موسیقی را در ارتباط با شهر به عنوان زمینه تولید آن کنش مورد بررسی قرار داد. در شهر تهران به عنوان شهری با ساختار فرهنگی آمیخته، گونه‌ی متفاوتی از این پدیده‌              شکل گرفته است که با گونه قدیمی‌تر تفاوت‌هایی دارد. در این موسیقی خیابانی نوظهور علاوه بر آن که پدیده‌ای شهری است، هنری خ...

این مقاله در نظر دارد تقسیم‌بندی‌های گوناگون واقع‌گرایی و ضد واقع‌گرایی اخلاقی را بررسی کرده و با توجه به آموزه‌های ویتگنشتاین متاخر، نظر وی را در این‌باره بیان نماید. به این منظور، پس از شرح کوتاهی از آموزه‌های ویتگنشتاین در پژوهش‌های فلسفی، نظرات گوناگون شارحان وی درباره واقع‌گرا یا ضد واقع‌گرای اخلاقی بودن ویتگنشتاین بررسی می‌شود. مبحث واقع‌گرایی اخلاقی ارتباط وثیقی با مبحث شناخت‌گرایی و ناش...

مسئله چگونگی امکان‌پذیر بودن معرفت همواره از مهم‌ترین مسائل فلسفی درباره معرفت بوده است که از دیرباز فیلسوفان بدان توجه کرده و راه‌حل‌های متفاوتی برای آن ارائه داده‌اند. فیلسوفان مسلمان نیز در بحث وجود ذهنی تلاش کرده‌اند تا ضمن تعریف علم به تمثل حقیقت شی‌ء یا حضور ماهیت شی‌ء در نزد مدرک، چگونگی مطابقت ادراک را با شی‌ء ادراک شده، تبیین کنند.سرانجام در این تلاش‌ها ملاصدرا با عنایت به حصول مفهوم ش...

این مقاله از چشم انداز نظریه متأخر ریسک سیستمی اندیشمندان بزرگ اقتصاد سیاسی همانند دیوید هاروی، جیووانی اریگی، جان بلامی فاستر، جوزف استیگلیتز  به مقوله اقتصاد متروپلیتن می نگرد که در واقع بستر بالقوه بحران های ادواری است. ریسک سیستمی مسبوق به نظریه بحران مازاد انباشتی است که در اقتصاد سیاسی مارکسیستی بحث شده است. اما تفاوت عمده ریسک سیستمی با نظریه مارکسیستی در بستر تحقق آن است. بستر تحقق ریسک...

سوبژکتیویسم به مثابۀ یک طرح معرفت‌شناختی، از مؤلفات بنیادین تفکر مدرن شناخته می‌شود. این طرح با کوژیتوی دکارتی و تلقی انسان به عنوان «جوهر اندیشنده» پایه‌گذاری شد و با فلسفة استعلایی کانت و اعطای نقش خودبنیادی به بشر در عمل شناخت اهمیتی بی‌مانند در معارف بشری دوران جدید یافت. اما با آغاز قرن بیستم و تغییرات پارادایمیکی که در فلسفه رخ داد، اندیشه‌هایی پدیدار شد که طرح سوبژکتیویسم، این بنیاد مستح...