اداره برای تمشیت امور، صلاحیت‌های مختلفی دارد که از مهم ترین آنها، مقررات‌گذاری است. صلاحیتی مستعد نقض حق‌ها و آزادی‌ها که نظام کنترل قضایی و در ایران، دیوان عدالت اداری‏‏ برای مهار آن، تأسیس شده. دراین نوشتار، رویه هیأت عمومی دیوان از 1388تا 1394 بررسی و رأی‌های صادره در مقام حمایت از حق‏‌های نسل دوم حقوق بشر استخراج و تحلیل شده‌اند. از این رو، مسأله پژوهش این بوده که در سال‌های مذکور، تا چه ح...

حق بر محاکمة عادلانه به‌عنوان یکی از حق‌های رویه‌ای، دربردارندة مجموعه‌ای از تضمینات جهت حمایت از حقوق متهم در جریان رسیدگی قضایی است. اهمیت این حق سبب تصریح آن در بسیاری از اسناد بین‌المللی ازجمله کنوانسیون اروپایی حقوق بشر گشته است که به علت ویژگی‌های خاصش از اهمیت ویژه‌ای دراین‌ز‌مینه برخوردار ‌می‌‌باشد. رأی دیوان اروپایی حقوق بشر درخصوص پرونده عبدالله اوجالان، یکی از آرای مهم دیوان دراین‌ز‌...

حقوق زبانی شامل حق هر شخص به استفاده از زبان مادری می‌شود. البته این اصلی‌ترین مفهوم حقوق زبانی است. گستره این حق هم شامل استفاده از زبان مادری در ادارات و هم حق بر مکاتبات و ارتباطات دیگر به زبان مادری می‌شود. در هر صورت، زبان مادری نباید موجب تبعیضات ناروا بخصوص در ارائه خدمات عمومی و بهره­مندی­های اجتماعی گردد. مراجع بین­المللی نظیر دادگاه اروپایی حقوق بشر و اتحادیه اروپایی، معیارهای مناسبی ...

امروزه تعهدات دولت در قبال تامین محیط زیست سالم و هوای پاک، بدون شک به یکی از مهم ترین حوزه های موجد تعهد برای این نهاد مبدل شده و ضرورت جبران زیان های ناشی از این فعالیت ها که شاید ارتباط مستقیمی هم با فعالیت دولت نداشته باشد، موجد مسئولیتی عینی برای دولت گردیده است. در این میان، حق افراد بر دارا بودن محیط زیست سالم، سبب ساز ایجاد ارتباط میان این حوزه از تعهدات دولت و حقوق بشر و به طور خاص، حق...

  از آنجا که امروزه حقوق بشر یکی از گفتمان­های اصلی روابط بین­الملل است، توجه به پذیرش و همچنین میزان پیروی کشورها از اسناد بین­المللی حقوق بشری، از اولویت­های مهم پژوهشی در روابط بین­الملل به شمار می­رود. لذا هدف این نوشتار با توجه به نقض گسترده حقوق بشر در کشورهای آفریقایی، پاسخ به این پرسش اساسی است که چرا با وجود پذیرش بسیاری از اسناد و معاهدات بین­المللی حقوق بشری توسط کشورهای قاره آفریقا...

اجرای دکترین صلاحدید دولت‌ها در اتحادیه اروپا، جهت احترام به حاکمیت دولت‌ها و نیز در نظر گرفتن منافع ملی آنها و در عین حال، عدم تخطی از مفاد کنوانسیون اروپایی حقوق بشر صورت گرفته است. بر مبنای این نظریه برای دولت‌ها اختیار و صلاحدیدی در نظر گرفته شده که از طریق آن آزادی عمل و اختیاراتی برای ایشان در تفسیر مفاد کنوانسیون اروپایی فراهم گشته تا آنها را در عین تعهد به اجرای مفاد کنوانسیون در حفظ من...

دیوان بین المللی دادگستری برای نخستین بار به بررسی مسأله پرداخت که در ظرف پنجاه سال گذشته‘ بشریت را مورد تهدید قرارداده است. دیوان در نظر مشورتی خود اعلام نمود که در حقوق بین الملل عرفی یا قراردادی هیچ قاعده ای صراحتا تهدید به استفاده یا استفاده از سلاح هسته ای را مجاز ندانسته‘ هر چند که هیچ قاعده ای در خصوص ممنوعیت جامع و کامل تهدید به استفاده یا استفاده از این سلاح نیز وجود ندارد . دیوان همچن...

با توجه به اینکه موضوع پژوهش، بررسی نقش دیوان عدالت اداری در تحقق حقوق شهروندی استدر ابتدا به تعریفی از مفهوم حقوق شهروندی اشاره شده است و در ادامه به بررسی جایگاه حقوق شهروندی در منابع رایج داخلی و خارجی و نیز قابلیت تطابق این منابع با یکدیگر پرداخته شده است. سپس به سه مورد از مؤلفه های مهم حقوق شهروندی اشاره شده و به دنبال هر یک از این مؤلفه ها، نمونه ای از آراء هیأت عمومی دیوان راجع به آن مؤ...

در حقوق بین‌الملل، مانند حقوق داخلی، احترام و حمایت از حقوق بشر در صورتی مؤثر است که سیستم‌های قانونی دادخواهیِ مؤثر جهت تضمین حق وجود داشته باشند. زمانی که این حق نقض می‌شود، دسترسی به سیستم دادخواهی برای شخص زیان‌دیده بسیار بنیادی خواهد بود. هرچند در کنوانسیون اروپایی حقوق بشر به مواردی از دادرسی عادلانه اشاره شده است، به حق بر دادرسی، به مفهوم حق بر طرح دعوا، به‌صراحت اشاره‏ نشده است. لیکن رو...

مفهوم مصونیت سران دولت ها از اوایل قرن بیستم تاکنون تحول شگرفی یافته است. روند تحولات مصونیت سران دولت ها از معاهده ورسای (1919) تاکنون که در اساسنامه های دادگاه های نورنبرگ، توکیو، یوگسلاوی سابق، دادگاه رواندا، دادگاه ویژه سیرالئون، اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و رویه های دادگاه های بین المللی و ملی شاهد بوده ایم، روشن می سازد که در حال حاضر سران دولت ها، در صورت ارتکاب جنایات جنگی و نقض فا...