دین‌داری و شبکه معرفت دینی، شامل اعتقاد و عمل به نظام و شبکه‌ای از باورها، اخلاق و اعمال عبادی می‌شود که میان آنها رابطه علّی تشکیکی برقرار است. همچنین در میان باورها، احکام و اعمال عبادی نیز رابطه شبکه‌ای برقرار است؛ به‌گونه‌ای‌که هرچه باورها، امور اخلاقی و اعمال عبادی به هستۀ مرکزی دین نزدیک‌تر باشند، دارای ثبات، کلیت و گاه عقلانیت بیشتری هستند و در مقابل، آن دسته از باورها، اخلاقیات و اعمال ع...

چکیده در حیات انسانی، فرهنگ از اساس ترین نهادهایی است که هویت و موجودیت یک جامعه را شکل داده و نقش عمده ای در سعادت وتکامل جوامع دارد. رفتارهای فرهنگی یک جامعه مبتنی برباورها و تفکرات حاکم بر آن جامعه می باشند. لذا اگرجامعه ای بتواند اصول ومبانی خود را به گونه ای صحیح تبیین کرده و بر اساس آن الگوهای مناسب رفتاری و عملی ارائه نماید، زمینه تکامل آن جامعه را فراهم نموده است. دیدگاه های متفاوتی در...

در زیست جهان فرهنگی معاصر پیوند میان دو مقوله اثرگذار، «قدرت و فرهنگ»، بیش از پیش خود را در قالب و شکل بندی اجتماعی سیاسی سیاست فرهنگی (گفتمان) و سیاست گذاری فرهنگی (راهبرد و کردار ایدئولوژیک) نشان داده است. پیامد کارکردی این سیاست ها در مجموع چیزی جز تعیین معنای زیست اجتماعی و کنش های روزمره، بازنمایی فرهنگی و مشروعیت بخشیدن به فرهنگ زندگی روزمره و نهایتاً انتظام بخشیدن به اندیشه و کردارهای فره...

این مقاله مروری است بر موضوع تغییر دین و تغییر شخصیت؛ ابتدا، در چشم اندازی کلی، نمونه هایی از «حکایت نودینان» در تجربه تاریخی را روایت می کنیم. سپس مفاهیم تغییر دین و تغییر شخصیت تعریف می شود. در ادامه، چشم انداز روان شناختی در خصوص تأثیرگذاری تغییر دین بر شخصیت فرد، چگونگی این تغییر و سطوح و جنبه هایی از شخصیت فرد که مشمول آن می شود، بررسی خواهد شد. تحلیل پدیده تغییر دین، فراتر از جنبه های روا...

در مجموعه علوم انسانی، یکی از برجسته ترین علم ها دین شناسی است. یکی از جنبه های بارز این علم نیز مطالعات مربوط به حوزه دینداری است. دین پژوهی در جهان مسبوق به سابقه ای طولانی و تاریخی است، در ایران نیز مخصوصاً پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با توجّه به فرهنگ حاکم بر اجتماع، پژوهش های فراوانی در این حوزه شکل گرفته است. از آنجا که دین اسلام زیربنائی ترین بخش فرهنگی کشور ما را تشکیل می دهد، این مطالعات...

در تعامل دین با فرهنگ اشکالی گونه‌گون از تدین بروز می‌کند. عوامل متعددی در شکل‌گیری دینداری فرهنگی دخالت دارند که از جمله می‌توان به شرایط جغرافیایی و تاریخی، فضا، عادت‌واره و رسانه‌ها اشاره کرد. این مقاله برای گونه‌شناسی دینداری فرهنگی چهارگونه اصلی: تدین قشر فرودست فرهنگی، تدین قشر متوسط فرهنگی، تدین روشنفکران و تدین عالمان دینی را مفهوم‌پردازی کرده است. مهم‌ترین عاملی که دو دسته روشنفکران و ...

دین در گسترة عمر آدمی تأثیرات عمیق و شگرفی، بر جوامع بشری و به خصوص پیروان خود داشته است؛ بدین سبب در بررسی مسائل اجتماعی و انسانی، نادیده گرفتن عامل دین، به هر علتی که باشد، بی­شک نوعی مخالفت با حقایق تاریخی تلقی خواهد شد. با توجه به اهمیت دین داری از یک سو و از سویی دیگر استیلای رسانه­ها در دنیای امروز، محور اصلی این پژوهش بررسی رابطه استفاده از تلویزیون ملی (داخلی) و تلویزیون ماهواره­ای (خار...

چکیده: در این مقاله تلاش شده تا به اهمیت مذهب در یک کشور اسلامی در جهت پیگیری اهداف توسعه و رعایت توازن و تعادل در برنامه­ریزی­های مربوط به آن پرداخته شود. در عین حال با استفاده از رهیافت سیاست سازشی، طرح این فرضیه که «ترتیب­بندی و اولویت­گذاری متناسب و متوازن در اهداف توسعه، با توجه به مقوله­های فرهنگی نظیر مذهب، شرط لازم و ضروری در جهت تحقق و توسعه اقتصادی می­باشد»، اولویت تغییرات بنیادین و ف...

قابو­س­نامه از قدیمی­ترین و مهم­ترین آثار نثر فارسی پیش از حمله­ مغول است که به همراه شاهنامه­ حکیم ابوالقاسم فردوسی، بسیاری از عناصر و مؤلفه­های فرهنگی و سنت­های ایرانی را به صورتی گسترده و عمیق در خود منعکس کرده‌است. این مقاله سعی دارد با بهره­گیری از روش تحلیل محتوا، هفت مؤلفه­ پربسامد هویت فرهنگی به کار رفته در این اثر را بررسی کند و با متون اوستایی و پهلوی که حاوی مؤلفه­های هویت فرهنگ ایرا...