چکیده در علوم اجتماعی، بسیاری از فرضیات علّی به شکل شرط لازم و/ یا کافی وجود دارند. با توجه به اهمیت این فرضیات لازم است به چگونگی ارزیابی تجربی یا روش های آزمون آنها توجه شود. محققانی که فرضیات علّی به شکل شرط لازم و/ یا کافی را به صورت کمّی می آزمایند، معمولاً توجه ندارند که تکنیک های آماری شان برای آزمون این گونه فرضیات مناسب هستند یا خیر؟ از آنجا که کتاب های درسی در حوزة روش های آماری، به فرض...

چکیده در این مقاله «سینمای معناگرای ایران » از دو منظر متفاوت  و با توجه به دو رویکرد عمده به این نوع سینما  بررسی شده است. دیدگاه نخست، که دیدگاهی حمای تکننده از این سینماست، در قالب بومی گرایی مورد بررسی قرار گرفته است؛ و دیدگاه دوم، که نگاهی انتقادی به این سینما دارد، در قالب گفتمان شر قشناسی. هم بوم یگرایی و هم شرق شناسی مربوط به حوزة گفتمان پسااستعماری اند که به عنوان چارچوب نظری مقاله...

انسان موقعیتی ویژه در میان خالق و طبیعت مخلوق دارد؛ فاعل مطلق و خالق معنی نیست، اما واسطه ای خودآگاه در معنابخشی به طبیعت و تأویل معناست. نفس ناطقة انسانی به عنوان منشأ علم پیشینی روح و ذوق سلیم، محیط بر عقل و خیال و حس است و ارتباط بین عین و ذهن، اذهان، انسان و خدا را باعث می شود. ذوق سلیم، منشأ احساسات ناب بشری و نفس حیوانی، منشأ غرایز زیستی انسان است. کارکرد هنر، تزکیه، تعالی ذوق، هدایت و تع...

این نوشتار گزارشی از انگاره های تمدن شناسانه سیدحسین نصر در کلی ترین برش آن و بدون لحاظ تمدنی خاص است. درعین حال، امکان سنجی ارجاع این انگاره ها به انگاره یا نظریه ای مرکزی به نام همزادی دین و تمدن را عهده دار است. در این راستا، پس از معلوم کردن جایگاه تمدن در حیات بشر از دیدگاه نصر، نظریه کلان تمدن شناسانه وی، یعنی همزادی دین و تمدن را معرفی می کند و سپس به برخی نتایج حاصل از این نظریه درباره ...

در این مقاله به­طور مشخص این نکته مورد توجه قرار می‌گیرد که چگونه آگاهی هرمنوتیک به نحوی که در هرمنوتیک فلسفی‌هانس گئورگ گادامر بیان شده – از برخی جهات در واکنش به آگاهی روش شناسانه دکارت شکل گرفته است. آگاهی روش شناسانه دکارت به مفهومی از عقلانیت نظر دارد که مبتنی بر سوبژکتیویته است. بر اساس مفهوم عقل معطوف به سوژه خاستگاه عقلانیت ، یک ذهن مجرد است که جهان عینی به­عنوان موضوع شناخت در برابر آن...

در این مقاله دیدگاه میرداماد در خصوص وجود و ماهیت و رابطه آن دو بیان می گردد و ضمن مشخص شدن موضع صریح او در خصوص اصالت ماهیت، افکار این فیلسوف بزرگ اصالت ماهیتی در مورد معنا و نیز جایگاه هستی شناسانه وجود و ماهیت و اینکه با چه نظری می توان به اعتباریت وجود قائل شد و ماهیت اصیل چگونه است، روشن می گردد. در حقیقت این مقاله و هر تحقیق دیگری در خصوص دیدگاه های مبتنی بر اصالت ماهیت، راه را برای شناخت...

قدیسان اخلاقی شایسته‌ترین افرادی هستند که در فرهنگ های دینی و اخلاقی ، به دلیل ویژگی های خاص معرفتی _ تربیتی  و افعال برتر و فراتر از حد وظیفه، به عنوان  نمونه و اسوه شناخته می شوند. دو چهره ارزشی و الزام آور اخلاق د رتئوری های اخلاق هنجاری ، به انضمام رویکرد دینی و غیر دینی در اخلاق های  دینی و سکولار ، تفاوت هایی را درتفسیر افعال فراتر از وظیفه و ویژگی های قداست‌مآبانه ایجاد کرده است. گذشته ...

نویسنده، پس از بیان رویکردهای گوناگون قرآن پژوهان غیر مسلمان نسبت به قرآن با عناوین: رویکرد تاریخی، زبان شناسانه، متنی، معنایی یا معنی شناسانه و اسطوره ای، به معرفی ایزوتسو به عنوان قرآن پژوهی که با رویکرد زبان شناختی به مطالعه قرآن روی آورده پرداخته است. زندگی، مسافرتهای علمی، عضویت در مجامع علمی، آثار و تألیفات ایزوتسو، عناوینی است که در این مقاله مطرح شده است. در پایان نویسنده به توضیح نوع ک...

مقاله حاضر به یکی از مسایل إلاهیات اجتماعی با عنوان تمثیل های جامعه شناسانه پرداخته است. إلاهیات اجتماعی ‏به رشته ای اطلاق می شود که تلاش می کند تا نقطه نظرات و دیدگاه های رهبران دینی (خداوند، پیامبران و امامان) در ‏زمینه حیات اجتماعی انسان و مسایل و لوازم و عوارض ذاتی و عرضی مرتبط با آن را از طریق پژوهش در متون ‏دینی روشن سازد.‏ این قبیل پژوهش ها به غایت ضروری و با اهمیّت اند زیرا دیدگاه رهبران...