بی‌شک جغرافیا و نفت در منطقة خلیج‌فارس مهم‌ترین عامل شکل‌گیری و تداوم حکومت‌های دیکتاتوری و رانتی بوده است. جغرافیا و مؤلفه‌های برآمده از آن در منطقة خلیج‌فارس مانند موقعیت، آب‌وهوا، ریزش‌های جوی و اقتصاد کشاورزی و دامی متأثر از ویژگی‌های جغرافیایی این منطقه تا حد زیادی در ایجاد بستر اقتصادی و نظام اجتماعی قبیله‌ای و عصبیت عربی و درنهایت در ساخت نظام حکومت‌های دیکتاتوری این منطقه نقش‌آفرین بوده...

در بیش‎تر کشورهای در حال توسعه،‎ بخش عمومی نقش مهمی در عملکرد بازار ایفا می‎کند. به طور معمول در این کشورها فعالیت‎های اقتصادی، رشد و توسعه ، بدون دخالت دولت مختل می‎شود، اما گسترش بی‎حد و حصر دولت نیز مشکل آفرین است. دولت در تولید کالاهای عمومی و تنظیمات اقتصاد، دارای اختیار تصمیم گیری است. بوروکراسی فاسد با تکیه بر همین اختیار ایجاد می شود. کارکنان فاسد با دست کاری در مقررات و عرضه ی نامطلوب ...

در عرصه ی حیات اجتماعی،مهمترین رقابت ها،در حوزه ی فعالیت های اقتصادی، صورت می گیرد. جهت برقراری برابری در رقابتها و نیز داشتن توانمندی در آنها، وجود قدرت برابر، عامل بسیار مهمی است. در جهان امروز، برخورداری از این عنصر به اطلاعات، آگاهیهای برابر مربوط میشود؛ لذا با توجه به این امور و با در نظر داشتن وظیفه دولت اسلامی در برقراری عدالت اقتصادی، در این مقاله، پس از تعریف اطلاع‌رسانی، با بررسی حکم ...

رانت منابع نهاده‌ای تولیدی است که می‌تواند محرک کارآفرینی در کشورهای غنی از منابع طبیعی باشد، اما در سوی مقابل رانت منابع طبیعی می‌تواند موجب تغییر انگیزه‌های کارآفرینانِ بالقوه، کاهش کارآفرینیِ فرصت و تبدیل آن به کارآفرینیِ ضرورت گردد. اگرچه کارآفرینیِ ضرورت، فعالیتی غیرمولد محسوب نمی‌شود اما اثرگذاری آن‌ بر رشد و توسعه اقصادی بسیار متفاوت با فعالیت‌های کارآفرینانه‌ی است که‌ مبتنی بر فن‌آوری‌ها و ...

مانند هر منبع طبیعی دیگر، بهره برداری از منابع آبی در تولید برق منجر به کاهش هزینه ها و ایجاد رانت اقتصادی می شود. در کشور ما سهم نیروگاه های برق آبی ازکل برق تولیدی در مقایسه با دیگر منابع تولیدی حدود 14 درصد می باشد. در این مطالعه رانت اقتصادی نیروگاه های برق آبی با تعیین حداقل هزینه برنامه ریزی توسعه ظرفیت تولید برق با و بدون نیروگاه مورد نظر، محاسبه می شود. این مدل ضمن محاسبه رانت اقتصادی ن...

یکی از موضوعات مهم در توسعه اقتصادی گسترش رفتار رانت جویانه در اقتصاد است. در این مطالعه سعی خواهیم کرد تاثیر رانت جویی را بر رشد اقتصادی در چهارچوب یک مدل رشد نئوکلاسیک بررسی کنیم. در این بررسی، فرض شده است که با دو گروه متفاوت از مصرف کنندگان مواجه هستیم. گروه اول برای کسب رانت از گروه دوم تلاش می کند، در حالیکه گروه دوم چنین امکانی را ندارد. گروه اول احتمال موفقیت در کسب رانت را با شرکت در ف...

با توجه به اینکه نفت یکی از مهمترین منابع مالی بودجه ی کشورهای نفتی شمرده می شود، از این رو مهمترین کانال اثرگذاری نوسانات نفتی بر اقتصاد، بودجه ی دولت هاست. از طرفی بودجه ی دولت ها بخش قابل توجهی از تقاضای کل اقتصاد را شکل می دهد. بنابراین، انتظار می رود که بی ثباتی در بازار نفت به واسطه ی بودجه ی دولت، تقاضای کل اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد. از طرفی دیگر، دولت هایی که خود را به نوعی صاحبان در...

بررسی آمارهای بانک جهانی نشان می دهد که اغلب قریب به اتفاق کشورهای دارنده منابع معدنی، رشد کمتری نسبت به کشورهای فاقد این منابع دارند. دولت در این مجموعه از کشورها از درآمدهای مستقل از تولید در جامعه برخوردار است و بعلت وجود این در آمدها، فساد و رانتجویی در این کشورها به مراتب بیشتر دیده می شود. در این کشورها جامعه مدنی ضعیف است و توسعه اجتماعی نادیده گرفته می شود. برخی از صاحب نظران علت ضعف در...

موضوع حکمرانی خوب و کیفیت نهادهای حکومتی بحثی است که در دهه¬ی 90 میلادی آغاز شد و با تلاش کارشناسان بانک جهانی شاخص¬های آن تبیین گردید. لذا در این تحقیق ابتدا به بررسی بحث دخالت¬های دولت در اقتصاد و نحوه رسیدن از دولت بزرگ، دولت کوچک و سیاست¬های تعدیل اقتصادی به حکمرانی خوب پرداخته شده است. پس از بررسی کارکردهای حکمرانی خوب و بیان مباحث رشد و نحوه دخالت¬های حکمرانی خوب در رشد اقتصادی کشورها، به...

مالیات یکی از ابزارهای سیاست مالی در تنظیم فعالیت­های مختلف اقتصادی در رسیدن به تعادل اقتصادی و عدالت اجتماعی است. دولت با استفاده از سیاسـت­های مالیاتی مناسب و ترکیب بهینه مالیات­های مستقیم و غیر مستقیم،   می­تواند به نحو مؤثرتری به اهداف تخصیص بهینه منابع، باز توزیع درآمد و عدالت اجتماعی نزدیک­تر شود. از مهمترین اهداف وضع مالیات بهینه در جامعه می­توان به توزیع مناسب درآمد، تحقق عدالت اجتماعی،...