نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیدایش خود تا کنون همواره میان دو وزنه اسلامی و ملی در نوسان بوده است به طوریکه هم می توان خواست ها، اهداف و اصول ملی آن را شناسایی کرد و هم می توان اهداف و آرمان های فراملی، فراسرزمینی، عقیدتی و ایدئولوژیکی آن را نشان داد. بخش فراملی و فراسرزمینی اهداف جمهوری اسلامی پیوندی ناگسستنی با ایدئولوژی موجود در نظام سیاسی و ساختار فرهنگی و اجتماعی آن دارد. پژوهش حاضر...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان های متفاوت دولت های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد. ثانیاً، با احتج...

کشورها همیشه برای تامین نیازهایشان و دنبال کردن هدف های خود در محیط بین المللی، در رابطه با جامعه ها، دولت ها و کشورهای دیگر، در پی یافتن هم پیمانانی برای خود بوده اند. در همین رابطه، جمهوری اسلامی ایران نیز در چند سال اخیر، مرکز ثقل دیپلماسی و سیاست خارجی خود را متوجه منطقه آمریکای لاتین و کشورهای چپ گرای این منطقه نموده است. مشخصاً این تغییر مرکز ثقل و روی آوری به آمریکای لاتین در دولت های نهم...

سلسله غزنوی در قرن چهارم هجری / دهم میلادی دولت قدرتمندی را در خراسان بزرگ و نواحی مرکزی ایران تشکیل دادند و از این طریق به شهرت جهانی رسیدند. آنها با رسیدن به حکومت ، وراث تمدن و فرهنگ با سابقه و درخشانی شدند که در این سرزمین باستانی بر اساس رسوم وسنت های اسلامی و ایرانی وجودداشت. سلاطین غزنوی نیز از آنجایی که در قلمروی ایران و تحت حکومت سامانیان پرورش یافته بودند، شدیداً تحت تأثیر فرهنگ ایرانی...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر آموزه‌های اسلامی و ارزش‌های انسانی، رویکرد حمایت از مستضعفان وجنبش‌های آزادی‌خواهانه در جهان در راستای مبارزه با بی‌عدالتی، رابه‌عنوان یکی از سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصۀ بین‌الملل قرار داده است. با این مفروض، قانون اساسی مسئولیت حمایت از مستضعفان و ستمدیدگان جهان، اعم از مسلمان و غیرمسلمان را جزو تعهدات جمهوری اسلامی ایران می‌داند. اما...

با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی ایران، طراحی و فراهم نمودن زندگی مطلوب دینی از جمله اهداف نظام اسلامی قرار گرفت. در همین راستا هدایت و رشد فکری فرهنگی و مقابله با جبهه استکبار در جنگ فرهنگی از اولویت های سیاستگذاری فرهنگی نظام قرار گرفت. رسیدن به این اهداف نیازمند وحدت مدیریت در حوزه فرهنگ است که علی رغم وجود شورای عالی انقلاب فرهنگی و تاکیدات امام خامنه ای، متاسفانه آسیب ...

در این مقاله ارتباط تغییرات گفتار و عمل کرد دولت های جمهوری اسلامی را با تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در طول سه دهه پس از انقلاب اسلامی بررسی کرده ایم. مسئلۀ اصلی پژوهش، دگرگونی­های دولت ها به گفتارهای مخالفشان است و پرسش این است که چگونه می توان این تحول ها را توجیه کرد. در پاسخ به این پرسش، روایت ها و تحلیل های تاریخی را با ارجاع به الگویی سه سطحی بررسی کرده ایم تا ساختار حکومت، ارتباط خرده ن...

اتحاد شیخ وهابی و امیر سعودی در قرن هجدهم و تداوم تاریخی آن سبب شکل گیری دولت عربستان سعودی در قرن بیستم با مذهب رسمی وهابیت در این کشور شد. دولت سعودی از این مسلک هم برای جلب نظر روحانیون وهابی و هم به عنوان ابزار نفوذ و دیپلماسی خود در کشورهای اسلامی بهره برداری می کند. کشور پاکستان نیز، به دلیل برخی زمینه ها آمادگی نفوذپذیری وهابیت سعودی را دارد؛ نفوذی که می تواند برای تحدید نفوذ ایران رقیب ...

این پژوهش، اوضاع سیاسی ماوراءالنهر را در قرون اولیه اسلامی تا تشکیل دولت صفوی در ایران مورد بررسی قرار می دهد. روند تأسیس دولت های مستقل و نیمه مستقل و پیدایش نیروهای محلی در شرق فلات ایران به تشکیل دولت صفوی و ایجاد دولت واحد کمک شایانی کرد. از سوی دیگر تحولات سیاسی ماوراءالنهر به پیدایش دولت تیموریان و اندکی بعد ازبکان در آن منطقه انجامید. تحولات درونی و حیات سیاسی و مذهبی تیموریان و ازبکان و...

فراز و فرود گفتمان عدالت در جمهوری اسلامی ایران دکتر غلامرضا خواجه سروی تاریخ دریافت: 14/11/86 تاریخ پذیرش: 31/01/87 چکیده انقلاب اسلامی نقطة عطفی در تاریخ ایران به شمار می رود که مفاهیم تازه ای را به حوزة گفتمانی ایران وارد کرد. این انقلاب که بر پایة اندیشة سیاسی مکتب تشیع شکل گرفته، نظریه ای خاص از «عدالت» را که بر آموزه های شیعی تکیه داشت، در طول این سال ها پیگیری کرده است. ای...