فسفر یکی از اصلی ترین عناصر مغذی در رشد و انتقال انرژی در موجودات است و افزایش یا کاهش آن بطور مستقیم بر اکوسیستم اثرگذار است. افزایش فسفر در اکوسیستم های آبی سبب بروز پدیده شکوفایی جلبکی خواهد شد. از آن جائیکه در رسوبات، فسفر در اشکال مختلف از جمله در پیوند با برخی عناصر مانند کلسیم، آهن و آلومینیوم قرار دارد، بنابراین بررسی هر یک از این عناصر ما را در شناخت بهتر از محیط زیست یاری می کند. در ا...

دریای خزر به عنوان بزرگترین دریای بسته جهان، از نظر بین المللی دارای اهمیت زیادی می باشد. از نظر منابع نفت و گاز بسیار مهم است. هم چنین نقش شاخصی در زمینه های کشتیرانی، بازرگانی، اقتصاد ملی داشته و تاثیر زیادی بر آب و هوا و اقلیم منطقه می گذارد. این دریا به علت تنوع آب وهوایی، میزان تبخیر و درون ریز آب های شیرین، شرایط اقلیمی بسیار متفاوتی دارد. هم چنین نوسان تراز آب دریای خزر، نقش اساسی در تغی...

برای مطالعه بارشهای سیل¬زا در جنوب شرق دریای خزر از نقشه¬های سینوپتیک روزانه سازمان هواشناسی در چهار سطح (سطح زمین، تراز 850 ، 700 و 500 هکتو پاسکال) از سال 1992 - 2003 استفاده شد. نتایج به¬دست آمده بیانگر آن است که پنج نوع توده هوا و سامانه¬های فشاری در ریزش بارش جنوب شرق دریای خزر مؤثر است که عبارتند از: سامانه پرفشار مهاجر اروپایی، سامانه پرفشار سیبری، پرفشار جنب حاره¬ای، کم فشار موسمی و سام...

این پژوهش با بررسی یکی از فراگیرترین دوره­های بارشی کشور در سال­های گذشته (روزهای 6/8/1381 تا 5/10/1381)، به تحلیل همدید و دینامیک سنگین­ترین خوشه بارش این دوره (15/9/1381 تا 20/9/1381) با رویکرد محیطی به گردشی می­پردازد. در این دوره بیش از 60 درصد از ایستگاه­های کشور شاهد بارش چشمگیری بودند و رویدادهای بارشی سنگین متعددی نیز در سواحل جنوبی خزر ثبت شدند. بعد از ترسیم نقشه­های همبارش روزهای مورد...

هدف این مطالعه، مشخص کردن بهترین آلترناتیو تخصیص منابع نفت و گاز طبیعی موجود در بستر دریای خزر، برای حوزه های درگیر می باشد. از سال 1993، مناقشاتی بین پنج کشور ساحلی دریای خزر: آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان در تقسیم بندی این منابع ایجاد شده است. در اینجا شش روش مختلف تصمیم گیری چند معیاره (mcdm) شامل روش های تسلط ، ماکسی مین ، لکسیکوگراف ، مجموع ساده وزین (saw)، topsis ، electre...

موقعیت ممتاز ایران از لحاظ جغرافیایی و دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، امکان انجام فعالیت های انتقال منابع انرژی را برای ایران میسر می سازد. یکی از راه های انتقال انرژی کشورهای حاشیه دریای خزر، انجام عملیات سوآپ از طریق ایران می باشد. در این پایان نامه با بررسی وضعیت کشورهای حاشیه دریای خزر در ذخایر انرژی و پتانسیل ایران در انتقال منابع انرژی این کشورها به ارزیابی اقتصادی سوآپ نفت و گاز کشورهای...

کفال پوزه باریک گونه غیربومی دریای خزر است که در سال‌های 1930 تا 1934 از دریای سیاه به دریای خزر معرفی گردید و با موفقیت استقرار یافت و در حال حاضر از گونه‌های اقتصادی دریای خزر می‌باشد. از آنجا که هیچ اطلاعاتی در سطح مولکولی در مورد این گونه پس از 8 دهه حضور در دریای خزر وجود ندارد لذا در این مطالعه به منظور بررسی ساختار ژنتیکی کفال پوزه باریک در دو منطقه بابلسر (27 نمونه) و تنکابن (30 نمونه) ...

پدیدۀ گرد و غبار شاید در نگاه اول برای عموم مردم پدیده‌ای عادی جلوه کند، اما از زمانی که این پدیده در نوع حادّ خود، کاهش شدید دید افقی و به‌خطرافتادن سلامت افراد را سبب شد، اهمّیت شناسایی آن دو چندان شده است. تا کنون مطالعات متعدّدی از نظر آماری و همدیدی در ارتباط با گرد و غبار انجام شده است؛ اما مدل اعتمادپذیری از پیش‌بینی و مدل‌سازی وقوع این پدیده ارائه نشده است. در این تحقیق با استفاده از مدل و...

طی دهه های اخیر به دلیل تغییر سطح آب دریای خزر، ورود آلاینده های زیست محیطی و گونه های مهاجم، ساختار اکوسیستم دریای خزر به شدت تغییر کرده است. در این مطالعه اثرهای شانه دار مهاجم (mnemiopsis leidyi) دریای خزر بر عملکرد اکوسیستم در سواحل ایرانی دریای خزر با استفاده از داده های صید گونه های مهم شیلاتی در سه دوره اول (1379-1375؛ دوره مرجع)، دوم (1385-1380) و سوم (1390-1386)، به ترتیب به عنوان سه د...

کمبود منابع آب و خشکسالی باعث شده است که استفاده از آب­های نامتعارف به صورت گزینه­ای قابل تامل مطرح باشد، از سویی کشور ایران با دریای خزر مرز مشترک آبی دارد. از این­رو پژوهش حاضر به­منظور بررسی اثر تنش شوری آب دریای خزر، روی جوانه­زنی، طول، وزن، نسبتK+/Na+  و مقدار Ca2+ در دو گونه علوفه­ای انجام شد. گونه­های انتخاب شده شامل شبدر     (berseemclover) و یونجه (hame...