زمینه و هدف: جنگ ها فارغ از مبانی فکری حاکم بر آنها، همواره تخریب و ویرانی مکان را به دنبال دارند و بازسازی پس از جنگ با رویکرد احیای حس تعلق فضا-مکانی می­تواند پیوند عاطفی میان انسان و مکان را برقرار نماید. در این راستا، زندگی معاصر علیرغم تمام ایده­ های نوین و ذات حرکت رو به جلو، همواره نیازمند یادآوری خاطرات گذشته برای حفظ بنیان­ های اجتماعی می­باشد و همین امر است که ادراک ذهنی افراد را در م...

با شروع جنگ تحمیلی و هجوم سراسری عراق به ایران، شهرستان هویزه به علت همجواری با کشور عراق مورد تجاوز ارتش رژیم بعث قرار گرفت و به اشغال بخش عظیمی از مناطق مرزی و قلمروسرزمین آن انجامید. امکانات نیروهای ژاندارم مستقر در منطقه بسیار محدود بود بااین حال از همان نخستین روزهای جنگ، عشایر دو شادوش تعدادی از پاسداران و بسیجیان و با ابتدایی ترین سلاح ها در مقابل دشمن جنگیدند. این نیروها با وجود کمبود ت...

سابقه و هدف: اولین بار در جنگ جهانی اول، جنگ افزارهای شیمیایی عمدتا از نوع گاز خردل به عنوان سلاح جنگی مورد استفاده قرار گرفتند. در جنگ تحمیلی هشت ساله نیز علیرغم قراردادنامه های بین المللی مبنی بر منع استفاده از این گازها، بکرات از این سلاح مرگبار استفاده شد که علاوه بر به شهادت رسیدن بسیاری از عزیزان، بسیاری از عوارض حاد و مزمن نیز متوجه مجروحین ناشی از آن شده است. در این میان دستگاه تنفسی یک...

صاحب نظران مسایل نفت و سیاست بر این باورند که در هر کشوری که جنگی رخ دهد و ذخایر نفتی در آنجا وجود داشته باشد، جنگ مذکور را نم یتوان با نفت مرتبط ندانست. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران میان دو کشور عمد هی صادرکنند هی نفت در منطقه خلیج فارس که به مخزن انرژی جهان شهرت دارد، رخ داد. با این حساب می توان از پیوند این جنگ با ثروت و درآمدهای نفت هر دو کشور و حتی نفت منطقه خلیج فارس سخن گفت. مقاله ی حاضر ک...

جمهوری اسلامی ایران از‌جمله کشورهایی است که با مسئله مهاجرت نخبگان و فرار مغزها روبرو بوده و هست. به‌نظر می‌رسد با وقوع انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی بدیهی بود که به سبب تغییر نظام سیاسی و همچنین بی‌ثباتی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از جنگ، موج مهاجرت و فرار مغزها از ایران به وجود آید. اما ادامه روند مهاجرت نخبگان پس از پایان جنگ (و برقراری سامان سیاسی در ایران) این سؤال را به ذهن متبادر...

زبان به عنوان نظامی وابسته به فرهنگ جامعه، از دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی تاثیر می پذیرد. جنگ به عنوان یکی از مهمترین دگرگونی های اجتماعی، توانایی تاثیر گذاری بر تغییرات زبانی دارد. پژوهش حاضر درصدد بررسی تاثیر جنگ و پیامدهای آن مانند مهاجرت بر تغییرات و تداخل زبانی با بهره گیری از تئوری های مهاجرت و زبان شناسی اجتماعی است. روش این پژوهش مطالعه میدانی (مشاهده مشارکتی، جمع آوری مستندات، مصاحبه ...

با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ تحمیلی، همچنان بار رنج ناشی از جنگ‌زدگی و آسیب‏‏‏دیدگی بر دوش برخی از خانواده‏ها سنگینی می‏کند. در میان آسیب‏دیدگان از جنگ، جانبازان به‌عنوان نمادهای عینی و ماندگار گفتمان ایثار و شهادت، از جایگاه ویژه برخوردارند. جانبازان با مسائل و مشکلات گوناگونی مواجه‌اند که یکی از مهم‏‏ترین آن‌ها «دغدغۀ هویت جانبازی» و چالش‌های مربوط به آن است. پرسش مقاله این است که جانب...

چکیده پژوهش های دفاع مقدس دارای عرصه ای بسیار گسترده و وسیع است و فعالیت 25 سالة مرکز اسناد نیز پس از جنگ ـ که آثار قابل اعتنایی منتشر کرده ـ پاسخ گوی نیازها و حجم کارهایی که باید انجام شود، نیست و درباره مهمترین موضوعات جنگ عراق و ایران، به ویژه در زمینه پروژه های بنیادی و اساسی جنگ کاری انجام نشده و بیشتر به ابعاد صوری جنگ پرداخته شده است. با این وجود اگر پژوهش ها را به دو حوزه مطالعات مکتوب...

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از رویدادهای منطقه ای پر اهمیتی بود که کشورهای همسایه را تحت تأثیر قرار داد. پاکستان از جمله کشورهایی بود که از این جنگ تأثیر پذیرفت. دولت پاکستان سیاست های متفاوتی را در مراحل مختلف جنگ عراق و ایران در پیش گرفت. در مقاله حاضر، مواضع و عملکرد حکومت پاکستان در قبال این جنگ و نقشی که این کشور در جریان این جنگ ایفا نموده با توجه مولفه های تأثیرگذار بر تصمیمات این کشور مو...

چکیده: جنگ تحمیلی ، به عنوان حادثه ای تاریخی و اجتماعی که چهره ی سیاسی و اجتماعی را دچار تحول کرد بر ادبیات ایران تأثیر بسیار گذاشت. از این رهگذر شعر به عنوان یکی از مهمترین عرصه های تجلی این رخداد و از قضا قابل بحث ترین آن مطرح است. موضوع و مقوله ی جنگ با گستردگی فراوانش تصاویر تازه ای در شعر پدید آورد که از احساسات دینی و ملی مردم نشا ت می گرفت .شعر جنگ، شامل دو دوره ی کاملاً مشخص ا...