در سرتاسر خلافت عباسی، حتی در مقاطعی که خلفا صرفاً قدرت ظاهری داشته و بازیچه ای بیش نبوده اند، سلاطین و حکّام محلی برای تقویت حکومت و اثبات مشروعیت خویش، می کوشیده اند تا برخی رفتارهای نمادین، خود را معتقد و وفادار به خلافت بنمایانند. نقش تأیید خلفا با مشروعیت بخشیدن به حکومتهای فرمانروایان مستقل، برای مسلمانان چندان اهمیت داشت که حتی پس از سقوط خلافت عباسی به دست هلاگو و به قتل رسیدن خلیفه نیز، ...

ازدواج از نظر شیعه دو قسم است : -1 ازدواج دائم. -2 ازدواج موقت . تفاوت این دو ازدواج در اینست ، که در ازدواج موقت ، حتما باید مدت و مقدار مهریه مشخص گردد و بدون آندو و عقد باطل می شود، همچنین نفقه وارث نیز در آن واجب نیست . از نظر تمام مسلمین، ازدواج موقت در صدر اسلام جایز بوده است . زیرا در قرآن کریم آمده و سنت پیامبر (ص) نیز چنین بوده و در زمان خلافت ابوبکر و بخشی از خلافت عمر نیز مردم آنرا ا...

با شکل گیری واقع? سقیفه، جریان جانشینی حضرت محمد (ص) از امامت به خلافت تبدیل شد. خلفایی همچون ابوبکر و عمر تا حدودی بر اساس سیره پیامبر (ص) عمل می کردند اما باروی کار آمدن عثمان خلافت از مسیر خود خارج شد و بعد از یک دوره آرمانی پیوند خلافت با امامت در دوران حضرت علی(ع)، خلافت به معاویه رسید. سیاست معاویه که کینه دیرینه ای از اسلام و سنت نبوی داشت بر آن بود که به طور نا محسوسی فرهنگ اسلامی که حض...

حسین بن فرّاء معروف به ابویعلی، از اساتید مکتب حنبلی در بغداد در اواخر خلافت القادر و القائم بود. پدر ابن فرّاء حنفی مذهب بود، اما بعد از مرگ پدرش تحت هدایت فقه حنبلی تربیت یافت و به این مذهب گروید. در زمان ابن فرّاء، آل بویه بر بغداد تسلط داشت و حتی القادر تنها با کوشش بهاءالدوله بویهی به خلافت رسید. در این دوره موقعیت و جایگاه خلافت به سبب تسلط آل بویه بر بغداد متزلزل شده بود، اما در زمان القادر...

در پی شورش انقلابیون در سال 35 هجری در شهر مدینه، که به قتل عثمان، خلیفة سوم انجامید، امام علی† با اصرار مردم برای پذیرش خلافت مواجه شد. آن حضرت، با اینکه پیش از این همواره به غصب خلافت خویش معترض بود، ابتدا از پذیرش این امر استنکاف می‌کرد و حاضر نبود امر خلافت را عهده‌دار شود؛ اما سرانجام و در پی اصرار مردم، با اکراه این مسئولیت را پذیرفت. در پژوهش حاضر، تلاش بر این است با تکیه بر سخنان امیرال...

پدیده‌ای که به نام «داعش» بزرگترین چالش را در دنیای اسلام ایجاد کرده‌اند به نوع خودش از پدیده‌های نادر بوده است که در جهان اسلام ادعای خلافت دارد. این در حالی است که برخی کشورهای متحجر عرب، ترکیه، غرب و حتی اسرائیل در تغذیه این جنبش متوحش نقش اساسی دارند. آن وقت «خلافت در اندیشه داعش» با این سوال اصلی مواجه گردید که طرح اندیشه داعش در مورد «خلافت» چگونه قابل تحلیل می‌باشد، در حالی که در رفتار آ...

یکی از گونه های یادکرد امام مهدی(ع) در قرآن، اشاره به حقایق مهدوی ضمن سرگذشت پیامبران و امّت های پیشین است. به دلایل متعدد قرآنی و روایی که در این پژوهش به آن اشاره می گردد، بسیاری از ویژگی های امام مهدی(ع) و دوران ظهور ایشان ضمن آیات قصص قرآن بیان شده است. در واقع آیات و روایات منظرهایی را به روی ما گشوده اند که با نگریستن از آن منظرها به قصص قرآن می توان اشارات قرآن را به امام مهدی(ع) و روزگار...

سرزمین لرستان کوچک در بخش میانی زاگرس در غرب ایران از نیمه دوم قرن ششم شاهد ظهور حکومتی بومی- محلی از میان قبایل و عشایر لر ساکن در این دیار بود. این منطقه قبل از تأسیس سلسلۀ خورشیدیان (اتابکان لر کوچک) به وسیله نمایندگان حکام عراق عجم وابسته به دولت سلجوقیان و دربار خلافت عباسی اداره می‌شد. مردم و عشایر لر مالیات خود را به دربار دارالخلافۀ بغداد پرداخت می‌کرده‌اند. شکل گیری قدرت محلی اتابکان ل...

چکیده بحث اهل ذمه به عنوان یکی از گروههای ساکن در جامعه، همواره در میان مسلمانان مطرح بوده است. پس از نزول آیه ی جزیه در دوران پیامبر (ص)، موضوع اهل ذمه به عنوان یک مسأله در تاریخ اسلام نمود پیدا کرد. با فتح سرزمینهایی چون ایران، مصر و شامات در زمان عمر، خلیفه ی دوم، این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفت. رفتار عمر با اتباع اهل ذمه، بعدها در تبیین نظرات فقهی اهل سنت که حاکم بر جامعه ی اسلامی بود...

در دوران پیش از اسلام قبایلی چند از عرب جنوب، نواحی یمن و جنوب حجاز را رها کرده و به شام کوچ کرده بودند. رهبری آنها در دست قبیله ی بنی کلب بود. در برابر اینان، قبایل دیگر از عرب شمال تحت رهبری قبیله ی قیس نیز در این ناحیه سکونت کردند و در طول زمان این دو گروه به صورت دو حزب رقیب درآمدند. معاویه طی یک پیوند سیاسی دختری از کلبیان را به همسری گرفت و فرزندش یزید را ولیعهد خود ساخت. کمکم عده دیگری ا...