بازشناسى تفکر سیاسى ـ مذهبى نیروهایى که در مقابل قیام امام حسین(ع) صف آرایى کردند و به انحاى مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمى است که مى تواند در شناخت دقیق این برهه ى بسیار حساسِ تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ى برخى ادله و شواهد، حاکمیّت تفکّر عثمانى را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفى بودن نیروها را با تشیع آنان مساوى و ملازم دانستن، ...

مرثیه در ادب فارسی سابقه‌ای دیرینه دارد. سرودن مراثی و مناقب برای ائمهٔ اطهار، به‌ویژه امام حسین (ع)، در دورهٔ صفویه و قاجار رونق بسیار داشت. حمایت دربار از سوگ‌سروده‌های مذهبی سبب شد بسیاری از شاعران و نویسندگان در این زمینه طبع‌آزمایی کنند. یکی از مرثیه‌سرایان پرکار و کم‌شناختهٔ دوره قاجار حاج‌میرزا هادی نایینی است که در قرن سیزدهم هجری قمری می‌زیست. از زندگی وی اطلاعات دقیقی در دست نیست، ولی آث...

حضرت زینب(س) در واقعه بزرگ کربلا، با کمال صبر و استقامت به تبلیغ و نشر معارف اسلامی وآرمان های الهی پرداختند. اگر استقامت این بانوی بزرگ نبود، حادثه کربلا اثر کافی را نداشت و دشمنان نمی گذاشتند پیام کربلا به نسل های آینده منتقل شود ، نوشتار پیش روبا روش توصیفی –  تحلیلی و شیوه کتابخانه­ای به تبیین شیوه های تبلیغی حضرت زینب (س) بزرگ مبلغ قیام عاشورا می پردازد. یافته های پژوهش حاکی از ...

مطالعه و دقت در آداب جنگ در اسلام، این حقیقت را آشکار می کند که آنچه امروزه در نظام حقوق بین المللی مورد تأکید قرار گرفته، چهارده قرن بیشتر در متن تعالیم اسلام وجود داشته است. اهمیت این امر مخصوصاً از این جهت است که در آن روزگار، نه نامی از حقوق بشر دوستانه- قواعد مربوط به رعایت حقوق بشر در زمان جنگ- در میان بود و نه محتوای آن مورد نظر. با توجه به گستردگی این مقررات و مباحث مرتبط با آن، در این ...

قرآن کریم در غنای ادب عربی نقش بسزایی داشته است؛ به طوری‌که عدم آشنایی با قرآن کریم فهم متون عربی را مشکل می‌کند و از آن‌جایی که امامان معصوم(ع) کاملاً با قرآن کریم مأنوس بوده و حافظان این کتاب آسمانی هستند؛ لذا این آگاهی نقش اساسی در بیان ادبی‌شان داشته است. امام سجاد(ع) بعد از واقعه کربلا به مناسبت‌های مختلف به سرودن اشعاری پرداخته است، که در این اشعار واقعه کربلا، از مظلومیت خاندان پیامبر(ص)...

محمد بن حنفیه از شخصیت هاى علوى است که ابهامات و اشکالاتى در تاریخ زندگى وى به چشم مى خورد. از جمله، علت شرکت نکردن او در قیام کربلا و عدم همراهى او با امام حسین(ع). علما و رجال شناسان شیعه براى روشن ساختن این ابهام و در مقام دفاع از محمد بن حنفیه دلایلى را مطرح کرده اند. به اعتقاد اینان عدم شرکت ابن حنفیه از سر نافرمانى و مخالفت با امام(ع) نبوده و او در عدم همراهى با امام(ع) دلایل موجهى داشته ...

چکیده ادبیات می تواند بیانگر رویدادها و حماسه های انکارناپذیری باشدکه توجه ادیبان و فرهیختگان عصر خود را برانگیزد. ویژگی بارز ادبیات ایران در این دوره، توجه به ارزش های انقلاب اسلامی و ظهورگونه ای نو، از ادبیات به نام دفاع مقدس است. ادبیات دفاع مقدس به مجموعه آثاری گفته می شود،که درون مایه و موضوع آن به مسائل هشت سال دفاع مقدس، پیامدها و تبعات آن برمی گردد. خاطره نگاشته ها در زیر مجموعه فرهنگ ...

این پژوهش با هدف ترویج فرهنگ عاشورا، به بررسی دیدگاه ها و زبان شعریِ شاعرِ عراقی در نیمه های قرن 19 میلادی، سید حیدر بن سلیمان حلی(1304هـ) در 22 سوگ سروده ی حسینی وی، بدین ترتیب پرداخته است؛ این پژوهش از یک پیشگفتار و دو بخش تشکیل شده؛ پیشگفتار شامل مفاهیم کلی پیرامون ادبیات، مرثیه و مرثیه های حسینی است. بخش اول، در سه فصل، به بررسی محیط، زندگی و دیدگاه های شاعر پرداخته و بخش دوم، با چهار فصل، به...

چکیده: تحلیل گر سطوح عاشورا با لایه هایی مواجه است که برای درک هر لایه و دستیابی به لایه های عمیق تر نیاز به توجه و بررسی بیشتری است. اینکه عاشورا تجلی همه زحمات انبیاء و اولیاست و نیز مقدمه ای برای ظهور مهدی موعود است موضوعی است که باعث شده عاشورا یک حلقه اتصال بین کوشش های انبیا و اولیای قبل و بعد از خود باشد. و این نشان از کمال و اهمیت این حرکت دارد. حرکتی که طلایه دار و جریان ساز آن اباعبد...