بحث و بررسی پیرامون فلسفه مردانه بودن گفتمان قرآنی است، فلسفه مردانه بودن گفتمان قرآنی حضور گسترده و پیوسته مردان در عرصه زندگی است. نویسنده با استناد به آیات متعدد و اثبات مردانه بودن گفتمان قرآن، نخست با یادآوری چند نکته به تنقیح محل بحث می پردازد سپس پنج دیدگاه راجع به فلسفه مردانه بودن گفتمان مطرح می کند: 1- تعمیم مفهومی 2- تعمیم مصداقی 3- تغلیب 4- واقع نگری در جامعه مرد سالار عرب 5- واقع ن...

گرایش­های مذهبی، تأثیر شگرفی بر متون فرهنگی- ادبی ملت­ها نهاده و می ­نهد. در محدوده­ی زبان پارسی نیـز مـی­توان برخی از این تأثیرات را مشاهده کرد. تغییر گرایش مذهبی ایرانیان، از مذهب تسنن به تشیع، تغییرات عمده­ای را در متون ادبی بر جای نهاد؛ از جمله سمبل عدل که تا پیش از عهد صفویه به خلیفه­ی دوم، عمربن ­خطاب، اختصاص داشت، به علی ­بن­ابیطالب(ع) منتقل شد.     نهج ­البلاغه، اثر ارزشمند امام علی(ع)...

در این مقاله روشهای ایجاد ارتباط شاعر با خوانندگان ومخاطبان در مثنوی، مطالعه و بررسی شده است. در آغاز شیوه های ایجاد ارتباط با بررسی نظریة ارتبـاطی یاکوبسـن، نظـریه پرداز و ادیب فرمالیست روسی، بیان می شود و سپس تأثیر خطاب و ندا در ساخت کارکردهای کنشی و انگیزشی با توجه به مباحث دستوری آن، مطرح می گردد. در قسمت پایانی مقاله، انواع خطاب های استفاده شده در مثنوی با شواهدی ذکر می‌شود. توجه به چگونگی...

پیشرفت های انجام گرفته در حوزه ی زبانشناسی و فرهنگ نگاری، نگرش ها را نسبت به فرهنگ های دوزبانه تغییر داده است. امروزه، فرهنگ های دوزبانه به عنوان ابزارهایی مهم در ارتباطات بین زبانی و بین فرهنگی، صرفاً کتاب های مرجعی قلمداد نمی شوند که در برگیرنده ی فهرستی از واژگان و معادل های نظیرشان باشد؛ بلکه، نقش کاربر در ارتباطات فرهنگ نگاری برجسته شده است و هر تصمیمی که در فرایند فرهنگ نگاری اتخاذ شود بر ...

درباره آیات 19-16 سوره قیامت دو دیدگاه وجود دارد: الف: این آیات در بین آیات مربوط به قیامت معترضه و مخاطب آنها پیامبر اسلام(ص) و زمان خطاب این دنیا و هنگام نزول وحی قرآنی است. ب: این آیات در راستای دیگر آیات سوره و مخاطب آن انسان کافر و زمان خطاب روز قیامت و هنگام خواندن نامه اعمال است. در این مقاله با نگاه تدبرمحورانه ابتدا دیدگاه دوم بررسی شده و با توجه به آیات نامه اعمال و آگاهی انسان از ...

بنا بر روایتی در کتاب الکافی، قرآن بر سبیل قاعده تفسیری «ایاک اعنی و اسمعی یا جاره» نازل شده است. طبق این روایت مخاطب واقعی قرآن غیر از مخاطب ظاهری آن است. تعداد زیادی از مفسران فریقین، این قاعده را تنها در آیات خطاب به پیامبر، جاری می دانند و البته این آیات را خلاف شأن ایشان تشخیص می دهند. روایاتی نیز در تعدادی از منابع روایی شیعه وجود دارد که همه آیات «عتاب» را از باب «ایاک اعنی» معرفی می کند...

از منظر ادبی، کاربرد گفتمان و خطاب، فردیت، برندگی و نفوذ کلام را مضاعف می کند لذا از قرائن خطابات سور مدنی چنین مستفاد می شود که این سیاق، بهتر می تواند هدف نهائی نزول وحیانی را محقق سازد. وجود اقسام گفتمان اعم از امر، نهی، استفهام، ندا و خطاب خبری و شرطی تحت عناوین عام، خاص و نبوی تشریف، فراگیر و اختصاصی، قابل بررسی است و کاربرد فراوان گفتمان قرآنی، تجلی تعامل گسترده اش با مخاطبان و جامعیت آن ...