در قرآن کریم، از همسر مرد، گاهی با لفظ «زوج» و گاهی با لفظ «إمرأة» یاد شده که در ظاهر، مترادف به نظر می­آیند. نتایج این پژوهش که با شیوه توصیفی- تحلیلی، انجام شده، حاکی از عدم ترادف بین این دو واژه است. شواهد نشان می‌دهد تفاوت معناداری بین دو واژه زوج و إمرأه وجود دارد و معمولاً هرگاه ناهماهنگی و عدم ایمان و یا نقصی در زوج یا زوجین، وجود داشته، لفظ إمرأة، جایگزین زوج شده است. مهمترین مؤلفه­های ز...

فراگیر شدن رایانه‌ها و برنامه‌های نرم‌افزاری، در پژوهشها و مطالعات دینی نیز، تحول بزرگی پدید آورد. برای اولین بار، این استاد عبدالرزاق نوفل (ت 1984) بود که واژه«اعجاز» را در زمینه تناسب اعداد در قرآن به کار برد و در کتاب الاسلام دین و دنیا چنین آورد که دو واژه دین و دنیا در قرآن به تعداد برابر به کار رفته‌اند؛ اما پر سر و صداترین پژوهشها را دکتر محمدرشاد خلیفه، شیمیدان مصری مقیم آمریکا (ت 1990)...

ازنظر آیت الله جوادی آملی، انسان متوجه کمال و جمیل مطلق است. این حالت بنی نوع انسان است که خدای تبارک و تعالی جبلی انسان را بر آن مفطور کرد. فطرت انسانی بر کمالات نورانی مخمور است که باارزش ترین سرمایه وجودی اوست و هیچ مخلوقی از آن بهره ندارد؛ ازاین رو، انسان همچون چشمه ای جوشان است که می تواند جوی هایی را سیراب کند. خدای سبحان براساس ارزش وجودی انسان به او امر فرمود که قعود و قیام خویش را متوج...

قرآن حکیم مصداق بارز جامع الکلم است. تکلیم این جامع از خدای سبحان و استماع و دریافت آن از حضرت ختمی نبوت محمد بن عبدالله(صلی الله علیه و آله و سلم)  است، هوش و گوش پیروان آن حضرت از استماع و دریافت سروش آن جامع الکلم طرفی می‏بندد. معارف فراوان این جامع وحیانی به علوم قرآنی و معانی آن منقسم ‏اند. گسترش این دو فنّ مایۀ تدوین جداگانه رشتۀ قرآن‏شناسی و علم تفسیر قرآن است هرچند بخش مهم ادله قرآن ‏شن...

قرآن کریم به عنوان مهم‌ترین متن دینی مسلمانان در حوزه‌های مختلف دانش بشری دارای ظرفیت‌های قابل توجهی است که اغلب مورد غفلت قرار گرفته است. از جمله موضوعات طرح شده در این کتاب آسمانی، شهر و مؤلفه‌های آن است که بر این اساس، تاکنون پژوهش‌های مختلفی پیرامون شهر اسلامی انجام شده است. در همین راستا، طی این مقاله به بررسی این مسئله پرداخته شده است که آیا قرآن کریم، تمایزات عرفیِ میان شهر و روستا را به ...

چکیده مفهوم شناسی اتراف در قرآن و حدیث وتحلیل پیامدهای اقتصادی آن در جامعه ایران (از دهه 1320 به بعد) یکی از مفاهیم بسیار کلیدی قرآن کریم برای تحلیل شرایط ساختارهای اجتماعی، مفهوم اتراف است. خدای متعال، مترفین را عامل هلاکت جوامع، معرفی می کند. بنابراین اگر در جامعه ای، بسترها برای بروز اتراف و یا رفتارهای اترافی فراهم آید، آن جامعه در مسیر هلاکت حرکت خواهد کرد. رساله حاضر، به تحلیل و بررسی ...

به موازات طرح پست مدرنیزم در غرب، اندیشمندان مشهور و نافذی همچو سید احمد فردید با مطرح ساختن غرب به مثابه نمادانانیت و نفس اماره، باب منظومه فکری نوظهوری را در ایران گشودند. فردید از منظری شرقی به غرب نگاه می کند و غرب را به مثابه یک کل یکپارچه نفی می کندولی هاید گر از موضع یک متفکر غربی غرب رانقد می کند. فردید ذات انگار است و برای غرب یک ماهیت و ذات قائل است. از نظر فردید غرب از یونان آغاز می ...

واژه تطیّر و مشتقات آن در قرآن کریم آمده است. این موضوع در قرآن کریم به اقوام گوناگونی از جمله، قوم حضرت صالح(ع)، حضرت موسی(ع)، اصحاب قریه و بنابرقولی، به مسلمانان ضعیف الایمان صدراسلام نسبت داده شده است. آنها مشکلات پیش آمده در زندگی خود را از نحوست قدم انبیاء می دانستند و به همین سبب به پیامبران الهی اظهارتطّیر می کردند. قرآن کریم این عقیده را که مبتنی بر موثر دانستن غیرخداوند، در عالم هستی به ...

بیگمان یکی از مهمترین نیازهای آدمی، نیاز به رزق و روزی است؛ به همین دلیل، خدای سبحان، که به همه چیز آگاه است، روز یرسانی را عهد هدار شده و در قرآن کریمتضمین روز یها را وعده داده است؛ از سوی دیگر، درنگ در زندگی نزدیکان و دیگر ه منوعا نمان، این حقیقت را آشکار م، که گون های نابرابری در میزان بهر همندی از روزیمیان آ نها وجود دارد؛ مسأل های که ناشناخت هماندنِ فلسفه وجودی آن، تردیدها و شبه ههایی را در...

مقاله حاضر مسأله «شفاعت» در اسلام را مورد بررسی قرار داده است. نتیجه بررسی نشان می دهد که شفاعتِ گناهکاران و رفع عِقاب از آنان از تعالیم قرآن واصول مسلّم اسلام است. آیات کریمه و روایات معصومین (ع) با تعابیرگوناگون بر آن مُهر تأکید زده است. از این روی، سَلَف صالح، چه در حیات پیامبر خدا(ص) یا بعد از رحلت آن حضرت، از رسول خدا(ص) شفاعت خواسته اند و این روش به عنوان یک سیره اسلامی در میان مسلمانان تا به ا...