ادبیات تطبیقی دانش نو پا و جدیدی است که به بررسی تطبیقی ادبیات ملل و اقوام مختلف جهان می پردازد. بررسی تاثیر و تاثرات آثار ممتاز ادبی یکی از رویکردهای مهم ادبیات تطبیقی است که بر آن تاکید شده است. مثنوی خسرو و شیرین نظامی نیز از آثار برجست? ادبیات غنایی کلاسیک ایران به شمار می آید که مورد توجه بسیاری از شاعران و ادبای فارسی زبان ایرانی و غیر ایرانی قرار گرفته است. در کشور هند نیز آثار برجسته ای...

بیان مسئله: نظافت و طهارت از اهمیت بسیاری در دین اسلام برخوردار است. این اهمیت در توجه فراوان به گونه‌ای از معماری به نام حمام بیشتر تجلی یافته است. حمام‌ها علاوه بر ویژگی‌های کالبدی و مادی دارای ویژگی‌های آیینی و غیرمادی نیز هستند که برای شناخت آنها باید ساختار کالبدی مشترک حمام‌های عمومی مورد مطالعه قرار گیرند. البته باید در نظر داشت که این ساختار مشترک در معماری و به‌ویژه معماری سنتی رابطۀ م...

بهرام چوبینه سردار بزرگ ساسانی، نقش عمده‌ای در تحوّلات سیاسی و نظامی اواخر عهد هرمزد چهارم و اوایل عهد خسرو پرویز دارد و شرح ماجراجویی‌های وی در بخش تاریخی شاهنامه، زمینه مناسبی را برای خلق حماسه‌ای زیبا، فراهم کرده است. بررسی دقیق محتوای این داستان، بروشنی حاکی از حضور عناصر و شاخصه‌های سروده‌ای حماسی، به سبک حماسه‌های بخش پهلوانی شاهنامه است. شخصیت برجسته بهرام چوبینه نیز با وجود همه کاستی‌های...

چکیده: روابط فرهنگی جوامع به‌عنوان یکی از شاخه‌ها یا زیرمجموعه‌های تاریخ اجتماعی موردتوجه پژوهشگران حوزه تاریخ و علوم اجتماعی قرارگرفته است. روابط فرهنگی ایران با هند از این قاعده مستثنای نبوده و منابع تاریخی چندان توجهی به این مهم نداشته‌اند اما از لابه‌لای منابع تاریخی و دیگر آثار به‌جای مانده می‌توان اطلاعاتی در این رابطه به دست آورد و روابط فرهنگی آن دوره را ترسیم کرد. میراث مشترک ایران و ه...

بی گمان شاهنامة فردوسی متنی است که نظام اخلاقی-انسانی آن، حصار جغرافیایی و نژادی را برداشته و بدان خاصیتی جهانی و فرازمانی- فرامکانی بخشیده است. از نشانه های این ادعا، ظرفیت کم نظیر شاهنامه و شخصیت های آن با نمادهای جهانی و کهن الگوهای شخصیتی انسان هاست. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی مبتنی بر چارچوب نظری تحلیل روان شناختی-کهن الگویی کارول.اس. پیرسون و هیو کی مار در نظریة «بیداری قهرمان درون» ...

اسواران، از لایه های پایین نجبای زمیندار در عصرساسانی بودند که در اثر اصلاحات نظامی و اداری خسرو اول(530-579.م)، برای تضعیف اشراف بزرگ به  صاحب منصبان نظامی و لایه های اجتماعی قدرتمندی در ساختار ارتشتاری عهد ساسانی اعتلا یافتند. این گروه از برکشیدگان خسرو در ساختار نظامی بودند که از دیوان دولت مواجب می گرفتند، رشد این دسته از نظامیان که منصب ومقامشان ناشی از وابستگی به اشرافیت کهن قبایلی نبود ب...

گرمابه های آناتولی(1) از نظر تقسیم فضا و عناصر موجود، شباهت بسیاری به حمام های ایرانی داشتند. مولانا با این حمام ها مأنوس و حمام یکی از سه عنصر موردپسند وی در زندگی بود. بنا به روایات موجود، او بیشتر اوقات در این مکان به خلوت می پرداخت.در آثار وی به ردپای گرمابه و فضاهای آن (جامه کن، خزینه، گلخن و ...)، عناصر (نقش گرمابه، قبه، روزن حمام و...)، مشاغل مرتبط (حمامی، دلاک، تون تاب و ...) و لوازم اس...

پس از شکل‌گیری حکومت سلاطین دهلی، تحولات گوناگون در جنبه­های مختلف حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هند شکل گرفت. از جمله این تحولات، رسمیت یافتن زبان فارسی در دربار سلاطین دهلی و نگارش آثار ادبی و تاریخی متعدد به زبان فارسی بود. تاریخنگاری رسمی مسلمانان در هند به زبان فارسی با نگارش تاج المآثر در اوایل سده هفتم هجری آغاز شد و با نگارش آثاری چون طبقات ناصری، تاریخ و فیروزشاهی برنی رونق یافت. در این...

یکی از مهم­ترین عناصر ادبی در توضیح و تبیین منظومه­های فکری یک شاعر، اسطوره است. غالباً شاعران برجسته اسطوره­ساز هستند و به کمک این عنصر، بسیاری از داشته­های فکری خود را عینیت می­بخشند. حضور و بروز اسطوره در شعر شاعران فارسی­زبان از سابقه­ی دور و درازی برخوردار است که این امر، با توجه به پیشینه­ی غنی سرزمین ایران بدیهی می­نماید. در این بین، شهریار عنایت ویژه­ای به این عنصر سودمند داشته است. در ج...

در فاصله زمانی میان فوت چنگیزخان(در 624ه.ق) تا لشکرکشی هلاکوخان از مغولستان به سوی ممالک اسلامی(در 653ه.ق) و حتی مدتی پس از آن  تعدادی از سرداران مغول در ایران(بویژه در خراسان،مازندران،سیستان و آذربایجان)قدرت یافتند.ارغون آغا(پدر امیر نوروز)یکی از این سرداران بود که مدت 39 سال حکومت خراسان و سیستان و آذربایجان رابر عهده داشت.وی چهار پسر داشت که از همه معروفتر ،نوروز بیگ(امیر نوروز)بود.در زمان ا...