با توجه به اهمیت و جایگاه عربستان سعودی در مناسبات منطقه ای و بازتاب سیاست خارجی این کشور در منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، در این پژوهش تلاش شده است تا عوامل موثر بر سیاست خارجی عربستان سعودی میان سال های 2001 تا 2012 مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش با این پرسش آغاز گردید که چه عواملی بر سیاست خارجی عربستان سعودی در میان سال های 2001 تا 2012 تأثیرگذار بوده اند؟ در پاسخ به این سوال عنوا...

کشور جمهوری عراق پس از سقوط صدام دیکتاتور حزب بعث، به عنوان یک قدرت نو ظهور سیاسی جدید در منطقه خاورمیانه با رویکرد حکومت شیعی شده و به علت موقعیت جغرافیای سیاسی و ژئوپولیتیک جدید و ژئواکونومیک منطقه­ای و بین­المللی (منابع نفت) برای هر دو کشور ایران و عربستان و قدرت­های فرا منطقه­ای در جهت حفظ منافع ملی و منطقه­ای به میدان رقابت سیاسی و نفوذ و تأثیر­گذاری و جلب اتحاد استراتژیک با کشور عراق تبدی...

چکیده جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی دو قدرت مؤثر در جهان اسلام هستند. این دو کشور نقش مهمی در تحولات منطقه ی خاورمیانه ایفا می­کنند. در این مقاله تلاش می­شود با بررسی تحولات اخیر سه کشور عراق، بحرین و یمن به عنوان سه حوزه ی نفوذ ایران و عربستان، وجه ریشه­ای رقابت این دو دولت کاوش و در پرتو چنین وضعیتی، راهکارهای لازم استخراج شود. هدف این پژوهش آن است که نشان دهد ماهیت منازعه ی منطقه­ای ا...

چکیده تجاوز نظامی آمریکا به عراق و اشغال آن در مارس 2003 که منجر به سقوط رژیم بعثی شد، سرآغاز دوران جدیدی در روابط ایران با عراق گردید. فروپاشی حکومت صدام، فرصتی استثنایی برای جمهوری اسلامی پدید آورد تا قدرت سیاسی و فرهنگی خود را در عراق گسترش بخشد. اگرچه این اشغال باعث تضعیف عراق و رفع تهدید مستقیم و جدّی از امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شد ولی تداوم حضور قدرت­های فرامنطقه­ای، بی­ثباتی داخلی د...

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از دیرباز، دو کشور تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام محسوب می شوندکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شاهد واگرایی و تنش در مناسبات دو کشور (بویژه در زمینه مسائل منطقه ای و بازار نفت) هستیم. از سال 2010 که ناآرامی ها در کشورهای منطقه از جمله تونس، مصر، بحرین، سوریه و یمن به اوج خود رسیدند، نقش کشورهای کلیدی مانند ایران و عربستان، در تشدید یا کنترل ای...

بحران سوریه از ‌چنان عمق و ابعادی برخوردار است که توانسته تعادل قوای قدرت‌های نافذ منطقه‌ای را متناسب با آنچه در این بحران از دست داده یا منافعی که به آن چشم دوخته‌اند برهم زند. در این بحران، تضاد ایدئولوژی و منافع استراتژیک عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران، راهبرد این نظام پادشاهی محافظه‌کار را به سمت حمایت از افراطی‌ترین نیروهای مخالف بشار اسد و جمهوری اسلامی ایران را به سوی حمایت از نظام...

در نیمه دوم قرن بیست بویژه پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران شاهد بیداری اسلامی و حرکت مجدد مسلمانان به سمت هویت‌یابی تمدنی هستیم. در میدان جهان اسلام کشورهای ج.ا.ایران، عربستان سعودی، مالزی و ترکیه، بیش از دیگران به نظریه‌پردازی در راستای مهدشدن تمدنی پرداخته‌اند. این کشورها در صدد ارائه الگوی اسلام تمدنی برای دستیابی به توسعه، پیشرفت و کسب استقلال هستند. در جمهوری اسلامی ایران، مقام معظم رهبری، ...

تحولات عظیم رخ‌داده در برخی کشورهای خاورمیانه و افریقا با عنوان «بیداری اسلامی» طی سال‌های اخیر، تأثیرات عمیقی در منطقه خاورمیانه برجای گذاشته است. اما در این بین، بیداری اسلامی در کشور بحرین، از اهمیت خاصی برای جمهوری اسلامی برخوردار است. با عنایت به هویت ظلم‌ستیزانه و اسلامی ـ شیعی اکثریت معترضان و به‌ویژه جمعیت «الوفاق» در این کشور و تعاملات معنوی بسیار نزدیک رهبران این جنبش با جمهوری اسلامی...

این رساله به اختلافات ارضی و مرزی بین کشورهای " امارات متحده عربی– جمهوری اسلامی ایران " و "امارات متحده عربی – عربستان " از سال 1991 تا 2011 (1370 تا 1390) به صورت تطبیقی اشاره دارد، در همین موضوع اختلاف بین امارات متحده عربی با ج.ا.ایران تنها بصورت سرزمینی شامل جزایر سه گانه تنب های کوچک و بزرگ و ابوموسی می باشد در حالی که اختلاف بین امارات متحده عربی با عربستان بصورت مرزی بیشتر در مناطق نفت ...

در دهه­های اخیر، روابط فرهنگی بین­المللی از مسائل مهم حکومت­ها، دولت­ها و سازمان­های فرهنگی منطقه­ای و بین­المللی بوده است. نظام مدیریت روابط فرهنگی در تحلیل‌های خود از وضعیت فرهنگ کشورها، همواره باید به ‌دنبال کشف و مدیریت آگاهانة تأثیرات متقابل فرهنگ و سایر نهادها، گروه‌ها و تشکیلات باشد. تلاش فراوان عربستان سعودی برای برتری‌جویی در مسائل فرهنگی جهان اسلام با چاشنی آموزه‌های وهابیت، سال‌های س...