بازشناسی متون، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ارائه الگوریتم های بازشناسی برگرفته از ساختار گرامری و معنایی این زبان می تواند روش موثری در پردازش های دیگر مربوط به خط و زبان فارسی باشد. در این مقاله با استفاده از شاخه علمی پردازش زبان-های طبیعی، یک الگوریتم سه مرحله ای به منظور بازشناسی متون فارسی بر مبنای بازشناسی جملات فارسی ارائه می شود. این روش شامل مراحل ترکیب زیرکلمات به ...

جملات پرسشی از جمله ابزارهای زبانی هستند که با ساخت اطّلاع جمله در ارتباط هستند و یا مستقیماً علامت و سازوکاری برای تشخیص نوع اطّلاع در جمله محسوب می شوند. جملات پرسشی از لحاظ ساختار و نوع و حرکت پرسش واژه ها تاکنون مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند. پژوهش حاضر به مطالعۀ تطبیقی تحوّل جملات پرسشی و نقش آنها در دورۀ فارسی نو پرداخته است. برای این منظور، متون نثر متعلّق به قرن 4 تا معاصر مورد بررسی قر...

ساخت‌های شرطی عبارت‌های زبانی متشکل از بندی وابسته و بندی پایه هستند که وقوع پدیده یا وضعیتی را به وقوع پدیده‌ یا وضعیتی دیگر مشروط می‌سازند. در این مقاله با رویکردی کمینه‌گرا بند شرطی در زبان فارسی را مورد بررسی قرار می‌دهیم. در روند این بررسی، با استفاده از اصول نظریۀ مرجع‌گزینی و برخی آزمون‌های حذف نشان می‌دهیم که بند شرطی جمله‌‌آغازین به عنوان افزوده به گروه زمان و در مواردی به فرافکن‌های ب...

در این مقاله به طراحی یک «سامانه‌ی بازخورددهنده ی هوشمند» براساس دو موتور پردازش برای زبان‏ های انگلیسی و فارسی، براساس جلد اول کتاب زبان فارسی که توسط صفار‌مقدم (1391) تألیف شده است، می‌پردازیم. این سامانه از طریق مقایسه ی شکل های منطقی که از جملات انگلیسی و فارسی به ‏دست آمده عمل می‏ کند و ناهنجاری‍های موجود در آنها را نمایش می دهد. به منظور راستی‌آزمایی این سامانه، 60 فارسی‌آموز انگلیسی‌زبان...

سبک شناسی، دانشی است که امروزه در قلمرو زبان و ادبیات، اهمیت فراوان یافته و به وسیله آن می توان به ویژگی های یک اثر و روش ادبی پی برد. نامۀ سی ویکم، در میان کلام ادیبانۀ امام علی ­(ع)، وصیتی است خطاب به امام حسن مجتبی (ع) که به دلیل جلوه های تربیتی و اخلاقی از جایگاهی والا برخوردار است؛ از این رو بررسی سبکی آن حائز اهمیت بسیار است و می تواند برخی از زوایای هنری و محتوایی آن را روشن کند. در جستا...

چکیده رساله حاضر شیوه عملکرد ساخت های پرسشی (ساده و مرکب ) را در زبان فارسی از نگاه سه رویکرد صورت گرایی , نقش گرایی و شناخت گرایی مورد بررسی قرار می دهد. هدف این پژوهش ارزیابیِ شیوه تحلیل و نوع نگرش هر یک از رویکرد ها در بررسی این گونه ساخت ها می باشد. نگارنده ، با اعتقاد به کاستی های مباحث سنتی و کافی نبودن توجیهات هر یک از رویکرد ها ، وضعیت این پدیده را در قالب نظریه های مطرح شده مورد ارزیا...

هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه تغییر واکه­های مرکب در وام­واژه­های انگلیسی است. به­این منظور تعداد 568 وام­واژۀ انگلیسی از فرهنگ­ زمردیان استخراج شده و نحوه تلفّظ آنها در دو زبان انگلیسی و فارسی براساس ipa، مشخص شده است. از آنجا که تلفّظ انگلیسیِ برخی واژه­ها در دو گونه بریتانیایی و آمریکایی متفاوت است، تلفّظ گونه بریتانیایی، در بررسی داده­ها لحاظ شده است. سپس از میان داده­ها، وام­واژه­های دارای واکه مر...

ساخت های شرطی عبارت های زبانی متشکل از بندی وابسته و بندی پایه هستند که وقوع پدیده یا وضعیتی را به وقوع پدیده یا وضعیتی دیگر مشروط می سازند. در این مقاله با رویکردی کمینه گرا بند شرطی در زبان فارسی را مورد بررسی قرار می دهیم. در روند این بررسی، با استفاده از اصول نظریۀ مرجع گزینی و برخی آزمون های حذف نشان می دهیم که بند شرطی جمله آغازین به عنوان افزوده به گروه زمان و در مواردی به فرافکن های بال...

ترکیب، همیشه در دستور زبان با چالش‌هایی همراه بوده است. اختلاف نظر در تقسیم بندی ساختمان واژگان و جمله‌ها نیاز به توضیح نیست. هدف از این مقاله، شناخت جمله‌های مرکب و آشنا شدن با ساخت و اقسام جمله‌های مزبور است که از این رهگذر یکی از عناصر انسجام مثنوی به نام روابط معنایی منطقی هویدا می‌شود. کتاب‌های دستورزبان هنگام مطالعۀ ساختمان جمله، در توضیح و تبیین جملۀ مرکب نظرهای متفاوتی ارائه کرده اند. ت...

دستورنقش­نمای واژگانی یکی از دستور­های زایشی غیرگشتاری است که  امروزه مبنای تحلیل و تهیه دادگان درختی در زبان­شناسی رایانشی  قرار­گرفته است. از جمله ویژگی­های این دستور آن است که در آن به­جای تبدیل یک ساخت زیرین با کمک گشتار به روساخت، تنها یک ساخت ظاهری درنظر گرفته می­شود و ازاین‌رو، این دستور به وجود گشتار قائل نیست. مهم­ترین ویژگی این دستور این است که در آن چند سطح به­طور موازی برای نمایش اط...