دیدگاه رهبران و نخبگان سیاسی موثر در نظام جمهوری اسلامی ایران در خصوص تحزب به قدری اهمیت دارد که اینجانب را بر آن داشت تا جایگاه تحزب و فعالیت¬ احزاب را که شامل مفهوم، شاخص¬ها، مبانی و قلمرو تحزب است، در اندیشه آنان بررسی نمایم تا حدود و ثغور فعالیت احزاب در نظام جمهوری اسلامی روشن گردد. در یک تقسیم¬بندی¬ها که از جریان¬های سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است، گروه¬های سیاسی موجود ب...

بیداری اسلامی در ایران و تأثیر آن بر مصر، لیبی، یمن، بحرین، اردن و دیگر کشورهای خاورمیانه ثمرة تحولات معرفتی و مفهومی «اسلام» است. اسلام در مفهوم جدید محصول دوران مدرن و تحت عنوان «اسلام سیاسی» صورت­ بندی شده است که در مقابل اسلام سنتی قرار می­ گیرد. اسلام سنتی، دین را به حوزه امور فردی و عبادی محدود می­دانست و علی­رغم تعریف جامع دنیوی و اخروی از دین عملاً در کار سلطان دخالتی نداشت و کار ویژه او...

تبیین فلسفه سیاسی مورد نیاز جامعه و انقلاب اسلامی مستلزم کاوش در سرمایه های فکری و فلسفی است که در اختیار داریم. برای این منظور باید با بازشناسی، بازخوانی و بازنگری انتقادی وضعیت موجود و بازسازی و ارائه فلسفه سیاسی متناسب زمانه بتوانیم به سمت وضعیت مطلوب حرکت نماییم. این مهم جز با بررسی مکاتب فلسفی اسلامی ممکن نیست. رساله حاضر با این هدف به نگارش درآمده است تا تمهیدات نظری برای توان مندسازی فلس...

حج یکی از واجبات مهم دینی است که علی رغم دربرداشتن ابعاد مختلف آن، عمدتاً به بعد معنوی و عبادی آن توجه شده است و سایر ابعاد آن مورد غفلت واقع شده است، ظهور انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) و متعاقب آن رهبری آیت الله خامنه ای،ابعاد دیگر حج را برجسته نمود و به وجه سیاسی آن اهمیت ویژه ای شده است. امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری با هوشمندی از ظرفیت های ایجاد شده با طرح احیای حج ابراهیمی...

انقلاب اسلامی ایران سرآغاز تشکیل نظامی نوین در تاریخ سیاسی معاصر جهان بود. این نظام نوین بدون نسخه و نمونه ای از پیش داده پا به عرصه نهاد. مقالة پیش رو در کنار شناسایی خرده گفتمان های سیاسی این نظام، به دنبال یافتن ریشه های برآمدن و فروافتادن آن است. پرسش اصلی این جستار این است که دلیل اصلی صیرورت و تحول گفتمان های مسلط در پهنة نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ و در پاسخ به این پرسش، فرضیة ن...

در رساله پیش رو تلاش شد به این سوال اصلی پاسخ داده شود که؛ «از نظر مقام معظم رهبری، روحانیت چه نقشی در جامعه پذیری سیاسی در جمهوری اسلامی ایران دارند؟» در پاسخ به این سوال و در چارچوب نظری متناسب با موضوع یعنی نظریه ساختاری- کارکردی آلموند فرضیه پژوهش ارائه شد؛ که عبارت است از: «از نظر مقام معظم رهبری نقش روحانیت در جامعه پذیری سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران، به چالش کشیدن ارزش های سیاسی (مش...

مشارکت سیاسی یا عدم مشارکت سیاسی به عنوان یکی از معیارهای سنجش میزان توسعه یافتگی سیاسی جوامع در سطوح مختلف همواره از سوی پژوهشگران متعددی مورد بررسی قرار گرفته است. مشارکت سیاسی زنان در ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی به شیوه های مختلف صورت پذیرفته است که نقش قابل توجهی در سیرتحولات تاریخی ایران داشت. زنان در ایران بین دو انقلاب مذکور، با توجه به بسیاری از موانع برخاسته از جامعه، سنت، ...

مدیریت تحول سیاسی در حوزه علمیه به مثابه هر مقوله بنیادی یا راهبردی دیگر با سه سؤال اساسی چیستی، چرایی و چگونگیِ تحقق، مواجه است. این مقاله درصدد است به دو سؤال نخست پاسخ درخور دهد و با تبیین مفهوم، مبانی و قلمرو مدیریت تحول سیاسی در حوزه علمیه، چیستی و ماهیت آن را نمایان سازد و با توضیح اهداف و مقاصد و اهمیت و ضرورت آن، چرایی و فلسف ه مدیریت تحول سیاسی در حوزه علمیه را تحلیل و بیان کند. محتوا و...

قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بازار سنّتی ایران به عنوان یکی از گروه های تأثیرگذار در جامعه مدنی، مطرح بود و توانست در اتحّاد با روحانیون نقش مهمّی در تحدید دولت پهلوی ها و پیروزی انقلاب اسلامی داشته باشد. پس از پیروزی انقلاب، رابطه ی بازار با دولت دگرگون شد. در بررسی این دگرگونی، فرضیه مقاله تدوین شد؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بازاری های سنّتی به جامعه سیاسی وارد شدند و در بعضی از جای...

یکی از حوزه های مهم در علوم سیاسی، درک چرایی وقوع انقلاب ها است. بر همین اساس می باشد که نظریه های مختلفی پیرامون چرایی و علل انقلاب اسلامی در ایران شکل گرفته است. همین طور نوع نگاه به نظام سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی ایران، نیز یکی از حوزه های مهم در قلمرو جامعه شناسی سیاسی و نظریه های انقلاب بوده است. نکته اساسی آن که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام سیاسی، بسیاری از سیاستمدار...