بیش از چند سال است که برنامه اتمی ایران و تحولات مرتبط با آن درکانون توجه جهانی قرار داشته و به یکی از مهمترین چالش ها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. در کنار نقش موثر و فعال اتحادیه اروپا سهم دو کشور دیگر یعنی ایالات متحده آمریکا و فدراسیون روسیه در روند بحران غیر قابل انکار است. نقش و موضع روسیه اما دارای ماهیتی کاملا متفاوت است. این کشور از یک سو خود را شریک نگرانی های غرب ...

چرچیل نخست وزیر وقت انگلیس در 1939 چنین ابراز نمود که "اقدامات روسیه قابل پیش بینی نیست. چون روسیه معمایی است که به طور اسرارآمیزی در یک راز پیچیده است". برخی از نخبگان سیاسی ایران نیز روسیه را متحد غیرقابل اعتماد معرفی می نمایند که تا حد زیادی نشان و ترجمانی از گزاره چرچیل در فرهنگ ایرانی است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، و تولد روسیه، اندیشه و رویکرد این کشور در بعد سیاست خار...

جدایی کریمه از اوکراین و الحاق دوباره آن به قلمرو فدراسیون روسیه نتیجه رقابت های سیاسی، نظامی و ژئوپلیتیک غرب و روسیه تحت رهبری پوتین است. روسیه در این تقابل به دنبال بسط هرچه بیشتر حوزه نفوذ خود در منطقه خارج نزدیک می باشد که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آن را از دست داده بود. بحران اوکراین موازنه قدرت را به نفع غرب تغییر داد و به تقویت اتحادیه اروپا و گسترش مرزهای ناتو منجر شد. در واقع، روسی...

در دوران پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی افزایش نفوذ غرب در حوزه ­های ژئوپلیتیک- امنیت روسیه یکی از عوامل موثر در نوع تعامل مسکو با کشور­های غربی و به ویژه ایالات متحده آمریکا بوده است. محرک­ هایی مانند گسترش اتحادیه اروپا و پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) به شرق، ترویج دموکراسی در فضای پس از شوروی و ابتکار مشارکت شرقی با هدف گسترش روابط اقتصادی اروپا با جمهوری­ های استقلال‌یافته در شکل­ گیری دوگان...

گرایش­های سیاسی جمهوری­های اتحاد جماهیر شوروی، پس از فروپاشی در سه دسته « گرایش به مرکز و پیگیری سیاست­های هم­سو با روسیه مثل بلاروس»، «پیگیری سیاست بینابین» و «سیاست­های ضدروسی و همسو و نزدیک به غرب» قابل تقسیم است. اوکراین در دوران پساشوروی نظربه­ اهمیت ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک آن به یک حوزه کشمکش میان غرب و روسیه مبدل شده است. درگیری و کشمکشی که شکاف­های هویتی اوکراین بسترساز ورود قدرت­ه...

در طول بیش از 25 سال پس از فروپاشی شوروی، روسیه به‌عنوان هستۀ اصلی آن تلاش کرده تا مسکو را بار دیگر تا سطح ابرقدرتی جهانی ارتقا دهد. برای کرملین، پیمودن این مسیر از طریق نفوذهای منطقه‌ای در اولویت است. خاورمیانه به‌عنوان منطقه‌ای ژئواستراتژیک، در سال‌های اخیر بیش از همیشه در نگاه روس‌ها جلب توجه کرده است. غرب آسیا در طول چند دهۀ اخیر موضوع ثابت و پراهمیتی به نام تنش بین ایران و اسرائیل را شاهد ...

روسیه به‌عنوان یک بازیگر مهم فرامنطقه‌ای و احیاشده در صحنۀ جهانی راهبرد  متفاوتی از غرب و کشورهای عربی در قبال بحران سوریه در پیش گرفته که بر مبنای دفاع سرسختانۀ دیپلماتیک و کمک‌های نظامی از رژیم اسد است. حال این پرسش اساسی و محوری مطرح می‌شود که چرا روسیه راهبرد متفاوتی از غرب و کشورهای عربی در قبال بحران سوریه در پیش گرفته  است و چه عواملی بر به‌کارگرفتن این راهبرد تأثیرگذار بوده‌اند؟ یافته‌ه...

اوکراین به­دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خود به­عنوان محل تلاقی شرق و غرب، ظرفیت­های صنعتی و پیشینة تاریخی در منطقۀ اوراسیا اهمیت زیادی دارد. همین ویژگی­های منحصر به فرد و همچنین بافت قومیتی دو پارة آن، این کشور را به محلی برای برخورد و رقابت­های شرق و غرب تبدیل کرده است. اولین برخورد جدی روسیه و غرب در این کشور در جریان انقلاب نارنجی و در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 2004 رخ داد. اگر در سال 2004 ر...