چکیده: عطار در سرودن اسرارنامه ، زبانی ساده و بی آلایش و در عین حال هنری را بر می گزیند.تمام حکایات رمزگونه اش ، بیان مفاهیم عرفانی و اخلاقی است؛صور بیانی (تشبیه،استعاره،مجاز و کنایه) را تقریباً به یک اندازه به کار می گیرد.اگر چه مجاز و کنایات فراوانی در اسرارنامه یافت می شود اما هنر عطار در ساخت تشبیهات و استعارات نو و بدیع است. عطار با استفاده از این عناصر خیال سعی دارد علاوه بر آرایش سخن...

تمثیل را می‌توان متنی با مفاهیم متنوع تعریف کرد که مفاهیم آن با معنای تحت­اللفظیش تفاوت دارند. «آب حیات» یا آب زندگانی از دیرباز، یکی از تمثیل‌های معروف و رایج در فرهنگ و ادبیات فارسی است که در ذهن و زبان بزرگان شعر و ادب، در مفاهیم گوناگونی تجلی یافته است. بررسی منشأ و اساس این تمثیل و استخراج مفاهیم گوناگون آن، هدف این جستار است؛ بدین منظور دیوان حافظ به عنوان منبع اصلی، انتخاب شد تا با شاهد ...

امام محمد غزالی در کتاب مشکات الانوار خود نظریه ای عرفانی پیرامون امثال قران ارایه میدهند و با توجه به تمثیل نور مدعی میشود که میتواند پرده از تماثیل قران بردارد.در این نظریه به نحو خاصی بین مثال و ممثل در قران ارتباط های تکوینی برقرار میکند.

موضوع این پایان نامه ادبیات تمثیلی و نمادین بر اساس منطق الطیر عطار است. باید گفت که زیر ساخت هر تمثیلی,تشبیه است و هر اثر تمثیلی میتواند نمادین و سمبلیک باشد. بنابراین تمثیل و نماد چون دو همزادند که از دایه تغذیه می کنند. تمثیلهای منطق الطیر از جنبه ی بیانی به چهار دسته تقسیم می شوند که در چهار فصل جداگانه آمده اند و نیز از نظر نحوه ی بیان و کارکرد در موضوعات, تاریخی, اسطوره ای , تاریخی - اس...

چکیده سنایی، عطار و مولانا از تولد تا بلوغ شعر عرفانی مکمل یکدیگر هستند. مجموعه آثاری چون حدیقه الحقیقه، منطق الطیر و مثنوی معنوی، گواه بر این ادعاست که این شاعران در حوزه ی تمثیل های عرفانی و رمزی خدمات شایسته و ارزنده ای انجام داده اند. لازم به ذکر است که در طول تاریخ شعری ایران، این آثار از زوایای متفاوت ارزشیابی شده اند. یکی از این زوایا، شخصیت زن و نقشی است که زن در حکایات عرفانی می توان...

حبیب الله شریف کاشانی، فقیه، مفسر، شاعر و از مشاهیر کاشان در سدۀ اخیر است که به جز تألیفاتی در حوزۀ فقه، تفسیر و کلإم و حدیث، اشعار گرانبهایی نیز از خود به یادگار گذاشته است. وی در مهم ترین مثنوی های خود ازجمله تشویقات السالکین ، تنبیهات العارفین و نصیح تنامه، با تسلّط شگرفی که بر مجموعۀ معارف و فرهنگ و میراث عرفانی متقدم داشته است، عمده ترین درون مایه ها، تمثیل ها و موتیف های عرفانی را مطر...

نجم‌الدین رازی از عرفای معروف اوایل قرن هفتم هجری است. وی آثار متعددی درباره‌ی عرفان و تصو‌ّف تألیف کرده است. مهمترین کتاب او مرصادالعباد من المبدأ الی المعاد است. وی در این کتاب جهان‌بینی خود را دربارة آفرینش جهان، آفرینش انسان و دیگر موجودات و عالم آخرت بیان کرده است. وی ضمن بیان این مسائل کلی، عقاید عرفانی خود را در زمینة سیر و سلوک مطرح کرده است. جهان‌بینی عرفانی نجم‌الدین رازی در مورد خداو...

یکی از اهداف به کار بردن تمثیل در کلام القای اندیشه‌های دینی، صوفیانه و اخلاقی است. بنابراین متون صوفیه مشحون از انواع تمثیل‌هاست. صوفیّه اگرچه برای بیان مفاهیم و موضوعات دینی از تمثیل بهره گرفته‌اند؛ امّا بنا بر برخی تعاریف که از برخی از اصطلاحات دینی به دست داده‌اند از این عنصر زبانی کارآمد بهره نبرده‌اند. یکی از این اصطلاحات که تقریباً در هر متن عرفانی از آن صحبت به میان آمده، توحید است. چون صو...

چکیده: تمثیل یکی از شیوه های فن بیان است :داستان یا توصیفی از یک پدیده ی طبیعی که برای مجسم کردن مفاهیم عقلی و توجیه و استدلال عقاید تمثیل پرداز، برای اقناع ذهن مخاطب مورد استفاده قرار می گیرد.در قرآن کریم خداوند متعال برای نزدیک کردن مفاهیم انتزاعی که ذهن بشر قادر به درک صحیح از آن نیست ،تمثیلات گوناگون به کار می بردکه همه این تمثیلات واقعی و حقیقی هستند .همینطور مثنوی که تمثیل در آن ظرف بیان...