یکی از وجوه برجسته قرآن کریم، فصاحت و بلاغت آن است؛ یعنی سخن رسا و مقتضی حال، شیوا و روشن، که سخن خدا نمونۀ بی مثال آن می باشد. عرب از دیرباز با آزمون های گوناگون ارزش اعجاز این نامۀ آسمانی را درک کرده اند و مسلمانان برای نشان دادن شگفت آفرینی آن کتابهای فراوانی نوشته اند. رشیدالدین میبدی در تفسیر کشف الاسرار، جلوه هایی از اعجاز بلاغی و زیبایی های کلامی قرآن را شرح داده است. انواع شگردهای فصاحت...

یکی از وجوه برجسته قرآن کریم، فصاحت و بلاغت آن است؛ یعنی سخن رسا و مقتضی حال، شیوا و روشن، که سخن خدا نمونۀ بی مثال آن می باشد. عرب از دیرباز با آزمون های گوناگون ارزش اعجاز این نامۀ آسمانی را درک کرده اند و مسلمانان برای نشان دادن شگفت آفرینی آن کتابهای فراوانی نوشته اند. رشیدالدین میبدی در تفسیر کشف الاسرار، جلوه هایی از اعجاز بلاغی و زیبایی های کلامی قرآن را شرح داده است. انواع شگردهای فصاحت...

منتقدان در بسیاری از کتب نقدی و تحلیلی دوره مشروطه، بر این نکته اذعان دارند که شعر این دوره با وجود داشتن مضامین نو و تلاش شاعران برای تجدد ادبی، از نظر زبانی عوامانه است و همین عوام­گویی سبب شده تا در دیوان شعری بسی از شاعران این عهد، اغلاط و عیوبی که مخالف با روح فصاحت و بلاغت زبان فارسی است، دیده شود. یکی از شاعران این عهد که چندان از این نقیصه به دور نیست و در معرض نقد منتقدان قرار گرفته، م...

فصاحت و بلاغت ابن مقفع همواره مورد توجه و موضوع بحث مورخان وسخن شناسان متقدم و متأخر بوده است . راز فصاحت و بلاغت و منشأ تعلیمات وی موضوع این مقاله است که در مورد آن اشارات متفاوتی در کتب تاریخ به چشم می خورد . عموم محققان بر این عقیده اند که : - زبان فارسی را در فارس نزد پدرش آموخته است. - در بصره با زبان و ادب عربی آشنا شده و با علمای عصر خویش آمد و شد داشته. - درولاء ال اهتم به سر برده و ...

قیاس از جمله مبانی استدلال در مباحث لغوی و دستوری است که نشان دهنده شیوهبه کار بردن شکل درست زبان به وسیله کسانی است که زبان شان در اوج اصالت و فصاحتقرار دارد و در ادامه پیروی از آن ها در موارد مشابه را برای دیگران فراهم می آورد . حال اگراوج فصاحت را در شعر بدانیم با توجه به این که شعرا اجازه خروج از زبان رسمی را به هنگامضرورت دارند سؤال اساسی این است که؛ آیا در فرایند قیاس استناد بر شعر جایز ا...

در میان عناوین مختلف علوم قرآنی اعجاز قرآن که یکی از مباحث مهم آن است قدمت بیشتری دارد. بر اساس برخی آیات قرآنی، برخی معاندان رسول اکرم ، قرآن را کتابی بشری دانسته و بر آن بودند که می توانند مانند آن را بیاورند. اما در قرآن تصریح شده که این کتاب، کتابی است الهی و آوردن آن ناممکن است قرآن با دعوت از معاندان از آنان خواسته ده سوره یا حتی یک سوره همچون دیگر سوره های قرآن بیاورند حاصل این دعوت که ت...

در این مقاله کوشش کرده­ایم، با ذکر مستنداتی از متن کتاب تاریخ بیهقی و نیز مستند به برخی از ویژگی­های داستانی در آثار معاصران، اثبات نماییم که تاریخ بیهقی فراتر از کتاب تاریخ در معنای مصطلح و در حقیقت یک اثر پرمحتوای سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و ادبی با زمینه­های داستانی همچون داستان تاریخی است؛ ضمن آن که ویژگی­های گزارش، روزنامه و فیلم­نامه نویسی را هم یکجا داراست. و لذا تاریخی است از لونی دیگر. ا...

این مقاله در پی تبیین اهمیت و کیفیت استفاده از سجع، مبتنی بر ساختار و روح زبان فارسی در آثار عرفانی و ادبی است. در این میان، به علل توجه نویسندگان و میزان توفیق آنان در رعایت قواعد اصولی سجع از منشأ عربی آن، با هدف چگونگی استفاده مؤلفان از سجع و موازنه اشاره می شود. نتایج نشان می دهد که برای آفرینش اثر هنری مبتنی بر سجع، تغییر ساختار ظاهر به تغییر ساختاری درونی اثر از جمله محتوا و توصیف رویداده...

همان گونه که مولف نهج البلاغه در مقدمه اش بیان کرده، «امیر مومنان? منشأ فصاحت و منبع بلاغت و پدید آورنده آن است. مکنونات بلاغت به وسیله او آشکار گردیده و قوانین واصول آن از اوگرفته شده است». و از همین جهت هدف سید رضی? این بود که علاوه بر فضایل بی شمار دیگر، بزرگی قدر و شخصیت امیر مومنان را از این نظر روشن سازد که آن حضرت از میان تمام گذشتگانی که سخنی از آنها به جا مانده، به آخرین مرحله فصاحت و ...