بحث عقل، کارکرد و محدوده آن یکی از مباحث مهم و تأثیرگذار در شکل گیری آرا و عقاید، مخصوصاً در حوزه دین، است که افراط و تفریط های فراوانی در خصوص آن صورت گرفته است. در این مقاله ضمن بررسی معانی عقل، دیدگاه ابن تیمیه، از رهبران و بنیان گذاران جریان سلفی گری، و شیخ یوسف بحرانی، از علمای اخباری گری شیعه، را بررسی می کنیم و نقاط اشتراک و اختلاف آنها را، به رغم ظاهرگرایی هر دو، می کاویم. هرچند هر دو تا...

یکی از پدیده­های زیانبار عصر حاضر، گسترش دیدگاه سلفی گری و ظهور گروه های تکفیری همچون گروه تروریستی داعش است که با پشتیبانی استکبار جهانی، جنایات فجیعی را در کشورهای مختلف بویژه کشورهای اسلامی مرتکب شده اند. دنیای اسلام  نه تنها باید از تمام ظرفیت های خود برای مقابله با این پدیدة شوم استفاده کند، بلکه علاوه بر آن، می­بایست از توسل به ساز وکارهای قضایی بین المللی نیز غافل نشود. مقالة حاضر، با ات...

در سال‌های اخیر مسلمانان دچار جنگ داخلی شده‌اند که ناشی از ظهور گروه تروریستی موسوم به دولت اسلام شام و عراق یا داعش است. این گروه نوسلفیسم محسوب می‌شود و افراطی‌تر از سلفی گرایان است. بیشترین تضاد داعش، با تشیع و تجلی آن در تفکرات امام خمینی(ره) در قالب جمهوری اسلامی است. این پژوهش درصدد پاسخگویی به این پرسش است که چه تفاوت‌هایی بین اصول نوسلفیسم (متمرکز بر داعش) و اصول فکری تشیع (متمرکز بر ام...

محمد قطب برادر کوچک تر نویسنده و مفسر فقید مصری، سید قطب، که متأثر از مکتب فکری اوست، ملغمه ای از اندیشه های ارتدوکس اسلامی (راست کیشی و سلفی گری غیرتکفیری) و اعتزال نوین است که درصدد بازیافت شکوه و تمدن بزرگ اسلامی است. با توجه به تأثیر اندیشه های نوین جهان غرب و تأثر دیالکتیکی جهان اسلام از آن، وی همت خود را معطوف به تبیین مفاهیم دینی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... به سبک نوین با دست ...

پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی که به نفوذ و سلطه استعمارگران غربی در کشورهای اسلامی منجر شد ، بسیاری از اندیشمندان ااین کشورها از جمله اعضای جماعت اخوان المسلمین در پی ایجاد اتحاد و احیای شکوه و عظمت گذشته جهان اسلام برآمدند. با شروع موج تحولات منطقه که از دسامبر2010 م آغاز شد ، اخوانی ها توانستند با حمایت قطر و ترکیه قدرت را در مصر و تونس بدست آورند. از رهبران اصلی این جریان (شیخ یوسف قرضاوی) ...

شکل­گیری سلفی­گری، یکی از مهم­ترین رویدادهای ایدئولوژیکی و فکری تاریخ مسلمانان به شمار می­آید که توانسته است به پشتوانه ادبیات فقهی و کلامی، نیاز به گرایش­ها و جریان­های سیاسی سلفی را مجسّم و آنها را در اشکال روز، بازتولید کند. در این میان، عراق با موقعیت حساس و وابستگی­های عمیق ژئوپلیتیکی متقابل با جمهوری اسلامی ایران، یکی از معدود کشورهایی است که همواره از بدو شکل­گیری ایده سلفی­گری درگیر آن ب...

مهم‌ترین گروه سلفی- جهادی که در غرب آفریقا تأثیر گذاشته، بوکوحرام است. این گروه، به دنبال شورشی بزرگ درسال 2009 به شهرت رسید. ایدئولوژی بوکوحرام، سلفی - جهادی است و معتقدند باید اسلام را از تغییرات بیرونی که بر آن وارد شده پاک کرد. این گفتمان در غرب آفریقا در صدد است تا هویت سلفی را ایجاد کند که در واکنش به گفتمان‌های دیگر با تأکید بر نشانه ها تفاوت‌ها را بپوشاند. هر یک از این نشانه‌ها در مفصل‌...