هدف اصلی از انجام این پژوهش مقایسه بین مفاهیم اخلاقی سور مکی و مدنی بر اساس ترتیب نزول به جهت دستیابی به حقانیت قرآن و جهان شمولی آن است. این مقایسه بر روی چهار واژه ی اخلاق فردی انفاق، ایثار، صدق و وفای به عهد صورت گرفت که شیوه¬ی ما بررسی مفاهیم بر اساس ریشه¬ی لغوی آنها بوده، و واژه¬های متقارب المعنی با آنها مد نظر قرار نگرفته است. این مفاهیم از جهات مختلفی چون تعریف، ویژگی¬ها، الفاظ مجاور، عو...

بحث از آیات و سور مکی و مدنی قرآن کریم همواره در آثار و نگاشته های تاریخ و علوم قرآن مورد توجه قرآن پژوهان واقع گردیده است. محققان علوم قرآن با استناد به روایات صحابه و مقایسه ی آنها با ملاکها و معیارهایی که خود با تفکر و تتبع در آیات قرآنکریم به دست آوردهاند، به تقسیم بندی آیات قرآنکریم به مکی و مدنی پرداخته و برای هر دسته ویژگیها و خصوصیاتی را بر شمردهاند. افزون بر قرآنپژوهان مسلمان، خاورشناس...

ترکیب عزم الامور که به گونه‌های اندکی متفاوت در سوره‌های لقمان و شوری و آل عمران آمده به‌صورت‌هایی مختلف از سوی مترجمان قرآن مورد بازگردان فارسی قرار گرفته است. چنان‌که از نگاه مفسران نیز، معرکه‌ای برای ابراز برداشت‌های گوناگون شده به نحوی که چه‌بسا در سایه این مایه گونه‌گونی، پیام اصلی آیات مشتمل بر ترکیب مزبور به زاویۀ فراموشی رانده شده است. نوشتۀ پیش رو در کار تحلیل و بررسی ترکیب یادشده در م...

بخش عمده ای از ادبیت نثرهای فارسی عرفانی ناشی از کاربرد هنری آیات قرآنی این گونه آثار است. به کارگیری آیات و عبارات قرآنی به تقلید از زبان عربی در نثر عادی و مرسل ابتدا کارکردی استنادی و استشهادی داشت، اما به تدریج از نیمه دوم قرن پنجم هجری، عرفا با بهره گیری از شیوه ای خلاقانه در جهت ایجاد آفرینش های هنری، روش ها، ابزارها و عناصری را در تلفیق آیات و نثر فارسی به کار گرفته اند که موجب آشنایی زد...

چکیده اشتغال یکی از اسلوب های کلام در زبان عربی است که از سه رکن مشغول عنه، مشغول و مشغول به تشکیل می شود. ساختار اشتغال بدین صورت است که ابتدا اسمی مقدم می شود، سپس بدنبال آن عاملی می آید که در ضمیر آن اسم مقدم یا در اسمی که مضاف به ضمیر آن اسم مقدم است عمل می کند یا آن عامل در اسمی عمل می کند که متبوع تابعیست که به ضمیر آن اسم مقدم اضافه شده است به گونه ای که اگر آن ضمیر یا اسم متبوع به ضم...

عقل به عنوان برترین گوهر نظام هستی و اولین مخلوق و صادر از حق تعالی فصل ممیز انسان از دیگر حیوانات می باشد. در میان انسانها نیز معیار برتری و کمال اشخاص به عقل بوده و برترین انسانها که انسان کامل شناخته شده، و عقل کل همانا رسول اکرم (ص) می باشد؛ او در واقع تجلی عقل میان انسانها است، به عبارت دیگر عقل جزئی همان رسول باطنی، و رسول ظاهری عقل کل می باشد. شریفترین انسان و عزیزترین انبیا و خاتم رسل ع...

این نوشتار مشتمل بر چهار فصل تحت عناوین توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی و توحید در عبادت است که در ذیل آنها به مطالبی که صدرا در مورد این اقسام چهارگانه توحید و آیات و روایات مرتبط با آنها آورده و چگونگی تأثیر و تأثّر آنها از یکدیگر پرداخته می شود. توحید مراتب و اقسام دارد: توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی، توحید در عبادت. 1-توحید ذاتی یعنی اینکه ذات پروردگار یگانه است، مثل و م...

چکیده: عالم ذر، میثاق ،فطرت ، اشهاد، اقرار. براساس جهان بینی توحیدی،سیر تکامل انسان محدود به این دنیای مشهود و مادّی نمی شود.بلکه انسان قبل از ورود به دنیا، عالم های دیگری را پشت سر می گذارد که آخرین وعلنی ترین آنها عالم جنینی است.همچنان که بعد از دنیا نیزعالم های دیگری همچون برزخ و قیامت را پیش رو دارد. دراین تحقیق (با توجّه به ضرورت شناخت انسان واستعدادها و ظرفیّت هایش) در فصل اوّل بانگاهی ...

نشانه شناسی یک روش تحلیلی است که تلاش می کند با کمک متن و عناصر تشکیل دهنده ی آن به معناهای ضمنی دست پیدا کند. سوسور زبان بنیان گذار نشانه شناسی از طریق ارتباط میان واژگان در درون متن و واژگان غائب از متن که دو مبحث مهم جانشینی و هم نشینی را مطرح می کند به تحلیل متن می پردازد. این نظریه به همراه نظرات عبدالقاهر جرجانی در خصوص دلالت واژگانی، صرفی و نحوی که یکی از راه های مهم فهم معانی ضمنی متن ا...

میان شعر حافظ و کلام غیبی قران پیوستکی وجود دارد و این پیوستکی تنها در پیوندهای لفظی و معنایی خلاصه نمی گردد بلکه فراتر از آنها اسلوب بین بیانی و ساختار زبانی را نیز در بر می گرد. نوشتار حافظ سعی دارد آثار و نشانه های ساختار زبان و فنون بلاقی فنون کریم را در صورت و ساختمان غزل حافظ بررمی نماید. موضوعات عمده بحث عبارتند از : شیوهبیان و ترکیب کلام ، تنوع موضه ع در محور افقی تعدد وجو ه معانی، صحنه...