بعد از زبان عربی و فارسی سومین زبان جهان اسلام ترکی است. ازاین‌رو، عالمان و اندیشمندان عثمانی در کنار تألیف آثار به ترجمة متون از عربی و به‌ویژه‌‌ فارسی به ترکی عثمانی نیز پرداختند. از قرن دهم به بعد بیش از صدها اثر مهم از فارسی به ترکی عثمانی ترجمه شده است. این روند هنوز در ترکیه ادامه دارد. اما درست برعکس این روند، تعداد متون ترجمه‌شده از ترکی عثمانی به فارسی به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد. ...

هر فرهنگ، ویژگی و رویکرد ویژة خود را نسبت به جهان پیرامون دارد و تفسیری که از پدیده ها نیز ارائه می کند، به دلایل گوناگون، متفاوت است. نوع نگاه و قریحة ایرانی، حتّی از فرهنگ های شرقی و مجاور نیز به کلّی متمایز است. از این رو، مفاهیم گرفته شده از فرهنگ و ادب عربی، در فضا و موقعیّت فرهنگی جدید به مرور تغییر می یابد و با روحیّات خاصّ آن متناسب شده است. پژوهش حاضر به رویکرد ایرانیان در پذیرش برخی از معا...

حرف "که" در کتاب های دستور فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در جملات انواع گوناگون و کاربرد های متنوعی دارد، از این رو شناسایی معادل های آن و ترکیبات حاصل از آن در زبان عربی تأثیر به سزایی در ترجمه درست آن ها توسط دانشجویان دارد و در کاهش بسیاری از خطاهای شایع آنان در انتخاب معادل برای این حروف کمک می کند. در نتیجه به دلیل اهمیت و نقش عمده و تأثیر معنایی این حرف و ترکیبات حاصل از آن در پی...

چکیده هر زبان علاوه بر واژگانی که دارای معنای مشخص است، ساخت های زبانی دیگری دارد که در بیشتر موارد ترجمه لفظی آن ها وافی به مقصود نیست. تعبیرهای اصطلاحی نیز چون مثل ها و اصطلاحات از آن جمله بوده و همواره یکی از دشواری های ترجمه به شمار می رود. تعبیرهای اصطلاحی مجموعه کلماتی است که معنای آن غیر از معنای لغوی تک تک کلمات تشکیل دهنده آن باشد. این معنای تعبیر با اتفاق نظر اهل آن زبان به و جود می...

این پژوهش از دیدگاه زبان‌شناختی به این مسأله می‌پردازد که ترجمه‌ی شعر چگونه ماهیت زبانیِ شعر عربی و مؤلفه‌های سازنده‌ی آن را به زبان فارسی منتقل می‌کند؟ روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی است. در بخش تحلیلی، ابتدا برمبنای نظریه‌ی فرمالیسم ماهیت شعر و چهار مؤلفه‌ی سازنده‌ی آن (هنرسازه‌ها، نظام، ریتم، و درون‌مایه) تبیین می‌شوند. سپس با مطالعه‌ی نمونه‌هایی از ترجمه‌ی شعر از عربی به فارسی، چارچوبی زبان‌شناختی...

این پژوهش از دیدگاه زبان‌شناختی به این مسأله می‌پردازد که ترجمه‌ی شعر چگونه ماهیت زبانیِ شعر عربی و مؤلفه‌های سازنده‌ی آن را به زبان فارسی منتقل می‌کند؟ روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی است. در بخش تحلیلی، ابتدا برمبنای نظریه‌ی فرمالیسم ماهیت شعر و چهار مؤلفه‌ی سازنده‌ی آن (هنرسازه‌ها، نظام، ریتم، و درون‌مایه) تبیین می‌شوند. سپس با مطالعه‌ی نمونه‌هایی از ترجمه‌ی شعر از عربی به فارسی، چارچوبی زبان‌شناختی...

یادداشت‌هایسندبادنامه از علی‏‌محمد هنر، اثری است که به شرح دشواری‌های سندبادنامۀ ظهیری سمرقندی اختصاص یافته است. این اثر که در حل بسیاری از دشواری‌ها و مشکلات سندبادنامه، از ترجمۀ ابیات و امثال عربی کتاب گرفته تا معنی واژه‏‌های مهجور، به خوانندۀ سندبادنامه کمک شایان می‏‌کند، مانند هر اثر دیگر، از کاستی‌ها و لغزش‌هایی به دور نمانده است. در این جستار، ...

در تاریخ ادبیّات ایران ، ناصرخسرو جایگاهی ویژه دارد . او شاعری متفکّر بوده و شعرش را تنها در خدمت تبلیغ اندیشه دینی و اصلاح عقیده مخاطبانش قرار داده است . او در کنار شاعری ، کتاب هایی نیز در تبیین مبانی کیش باطنی تألیف کرده است . کتاب های فارسی او ( از جمله جامع الحکمتین و زاد المسافرین ) از نظر ویژگی های زبانی و واژگانی از نثرهای خوب قرن پنجم و دارای ارزش ادبی و زبانی است. منابع و مآخذ فکری ناصر...