بدون تردید تحولات عربی یکی از مهم‏ترین و تأثیرگذارترین تحولاتی است که طی چند دهه گذشته در خاورمیانه روی‌داده است. البته در ارتباط با ماهیت و محتوا و حتی عنوان این تحولات اختلاف‏نظرهای گسترده‏ای وجود دارد. به‌واقع استفاده از عناوینی هم چون بهار عربی، تحولات عربی، انقلاب‌های عربی یا بیداری اسلامی، نشان‏گر نگاه‏های مختلف و متفاوت به ماهیت تحولاتی است که طی چند سال گذشته خاورمیانه را فراگرفته و همچ...

قرن نوزدهم میلادی، مخصوصاً نیمه دوم آن، هم برای ایران و هم برای سرزمین های عربی، دارای وضع نامطلوب اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بود. فساد و ظلم ستم حکام داخلی از یک طرف، تعرض و تهاجم خارجی از طرف دیگر، مردم را به ستوه آورد. غفلت و بی خبری مردم، فقر و بی سوادی جامعه را هم باید به گرفتاریهای آن روزگار اضافه کرد. سرزمین های عربی در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی دچار اوضاع بد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شد...

چکیده انقلاب ها و خیزش های مردم کشور های خاورمیانه و شمال افریقا، به منزلة یکی از مهم ترین رخداد ها در ابتدای دهة دوم قرن بیست ویکم، توجه صاحب نظران و تحلیل گران امور بین الملل را به خود جلب کرده است. در این میان نظرات متفاوتی پیرامون علل و زمینه ها و همچنین ماهیت این رخداد ها ارائه شده است. یکی از رهیافت ها رخداد های مذکور را بر پایة طرح خاورمیانة بزرگ تحلیل می کند، اما رویکرد فراگیر مردم و نخ...

امروزه مطالعه مبانی اندیشه ای، عملکرد و رفتار نخبگان و رهبران سیاسی و زندگی آنان از اهمیت خاصی برخوردار است. به ویژه رهبرانی که اندیشه و عملکرد آنان، در حال ایجاد تحول و تغییر بنیادین در عرصه نظام و روابط بین الملل می باشد که در مسیر ناعادلانه، ظالمانه و سلطه گرایانه، قرار دارد. نقش رهبران فکری انقلاب اسلامی در بیداری جهانی - اسلامی، نقشی اساسی است. مطالعه و بررسی خیزش و بیداری جهانی- اسلامی عل...

فرهنگ ایرانی که از سده های نخست اسلامی وارد زبان و ادبیات عربی شده بود، در قرن چهارم گویی جزئی از فرهنگ عربی شده، در میان مردم رایج و معمول بود. این فرهنگ با ابزار زبان انتقال داده شد. بنابراین نفوذ گستردة آن را باید در آثار نویسندگان ایرانی نژاد عربی نویس یافت. ابوحیان توحیدی، دانشمند بزرگ جهان اسلام در قرن چهارم هجری، از جملة این نویسندگان است که در آثار او نشان ایران فراوان است؛ در کتاب الام...

خواب و رویا پدیده ای جمعی و مشترک میان اقوام بشراست که اثر خویش را در اساطیر و فرهنگها و ادیان مختلف به جای گذاشته زیرا در نظر مردم کهن رویا پیام خداوند تلقی می گردیده.عرفا نیز خواب و بیداری را حقایقی میدانند که در "بود" یکی می باشند لیک در "نمود" متفاوتند یعنی خواب و بیداری را دو نمود مربوط به وضع شخصیت آدمی میدانند. در این رساله هدف ما آشنا شدن با رویا و عرصه خیال است زیرا رویا امری ادراکی ...

مولانا فخرالدّین علی صفی از نویسندگان قرن 10 هجری و صاحب کتاب ارزشمند لطائف الطّوائف است. این کتاب بطور مستقل در باب محاضرات و مناظرات است و نیز مجموعه­ای از لطایف طبقات مختلف جامعه را با نثری ساده و روان بیان کرده، که دارای فواید تاریخی و ادبی بی­شماری است. صفی مطالب این کتاب را از میان کتاب­های پیشینیان خود جمع­آوری کرده و نیز اطّلاعات عصر خود را به آن اضافه کرده است. این کتاب به بخش­های مختلفی ...

این مقاله در چارچوب الگوی نظریة انتقادی به تبیین تحولات انقلابی کشورهای عربی خاورمیانه پرداخته و به این نتیجه رسیده است که این تحولات صبغة اسلامی دارد. پس می‌توان آن را بیداری اسلامی نامید. از این‌روی، جهان عرب با ابتنا به عقلانیت فرهنگی نهفته در دین اسلام به سنت اسلامی جاری و دستاوردهای غرب به دیدة انتقاد نگریسته و با استفاده از ظرفیت رهایی‌بخش اسلام علیه نظام حاکم شوریده است. هر چند امکان داش...

نهضت بیداری اسلامی درکشورهای عربی و حمله عراق به ایران، به عنوان رخدادهای بزرگ قرن بیستم، طبع شاعران را تحت الشّعاع قرار داده است؛ آنان همدوش رزمندگان به پاخاستند و در قالب واژگان، مضامینی همچون شهادت و استقامت در راه حق را در برابر مضامینی چون ظلم و استعمار قرار داده و بدین نحو تصاویری را که یا دارای بار عاطفی مثبت است و یا حقیقت و حالتی منفی دارد، خلق کرده اند؛ نگریستن از این زاویه به شعر معاص...