اخلاق ازجمله واژگانی است که در حوزه معرفت بشری دامنه وسیعی دارد و اندیشمندان معانی و تعاریف مختلفی برای آن ارائه داده‌اند. از آنجا که اخلاق و مصادیق آن مفاهیمی انتزاعی‌اند، ذهن انسان برای درک و گفتگو درباره آن‌ها از روش‌های مختلفی بهره می‌برد. یکی از نظریه‌های مهمی که می‌تواند این موضوع را تبیین کند، نظریه «معاصر استعاره» است. لیکاف و جانسون (2003) معتقدند که استعاره، امری ذهنی است که انسان برا...

در بیتی شگرف در شاهنامه، آسمان از گونه یاقوت سرخ شمرده شده است. در این جستار، پیشینه‌ی باورشناختی پیوند آسمان با سنگ کاویده و باز نموده شده است؛ زیرا ساختار بیت از دید معنی‌شناسی به گونه‌ای است که نمی‌توان پیوند آسمان با یاقوت را نکته‌ای پندارشناختی دانست و گونه‌ای از مانندگی به شمار آورد. یاقوتینگی آسمان، بر این پایه در جستار «یاقوت آسمان» بررسی و کاویده شده است. ز یاقوت سرخ است چرخ کبود نه از...

رجز نوعی گفتگو در میدان جنگ است در قالب دو تا هفت بیت که در آن‌ها رجزخوان به شکل سؤال و جواب به مفاخره، تحقیر دشمن،حدیث نفس و....می‌پردازد. بن‌مایه اصلی رجزها یا نازش به اصالت گوهر و نژاد است یا به هنر، یعنی کسب تجربه در زمینه‌های گوناگون مانند جنگاوری،دشمن شکنی، کاربرد فنون و حیله‌های رزمی و استفاده از ابزارهای جنگی. در حقیقت رجز یکی از ترفندهای مهم روانی غلبه بر دشمن به حساب می‌آید. نگارندگان...

این مقاله بر آن است تا با تأمّل در قرائت های رایج از بیت خرد تیره و مرد روشن روان   نباشد همی شادمان یک زمان                   (فردوسی، 1386: 1/4)   دلایل ترجیح قرائتی را بر قرائت های دیگر بتفصیل باز نماید. بدین منظور ابتدا مفهوم تعبیراتی چون کم خرد، بی‌خرد و پرخرد را که بنا به ضرورت در شرح مفهوم «خردِ تیره» بدان‌ها نیازمند است، بازمی‌گوید و سپس به بیان مفهوم «خ...

زمانی که بیت الحکمه در سال 148 هجری قمری به دستور مأمون عباسی ساخته شد بسیاری از کتابها از زبانهای سانسکریت،یونانی،و...به عربی ترجمه شد از جمله این کتابها کلیله ودمنه،سیرالملوک که در زمان ساسانیان نوشته شده بود.بسیاری از متون تاریخی عربی از این سیر الملوک تأثیر پذیرفته اند مانند اخبارالطوال،تاریخ طیبری،غررالسیر.زندگی بساری از شاهان ایرانی در این متون آمده است.یکی از این شاهان که در شاهنامه فردو...

یکی از منظومه های پهلوانی تا امروز ناشناخته ادب حماسی ایران زرین قبانامه است که در سه دست نویس موجود از آن با نام های شاهنامه اسدی، رستم و سلیمان و زرین قبای هفت لشکر معرفی شده است. سراینده شیعی متن ناشناس است و بنابر قراینی اثر خویش را در عصر صفویان و در شصت سالگی ـ و شاید یکی دو سال پیش و پس ـ به نظم درآورده است. داستان منظومه در زمان پادشاهی کیخسرو در ایران و پیامبری حضرت سلیمان(ع) روی می ده...

نقد اسطوره ای (کهن الگویی یا اسطوره شناختی)، یکی از رویکردهای اصلی نقد ادبی معاصر و رویکردی میان رشته ای است که در این پژوهش، پس از مقدّمه ای درباره پیشینه، مبانی نظری و شیوه کاربرد آن، به تحلیل و تأویل روایات شاهنامه با این شیوه پرداخته شده است. برای این منظور، کهن الگوی "آفرینش"، به عنوان الگوی محوری انتخاب شده، بر مبنای آن، نتایج پژوهش به چهار فصل تقسیم شده است: در فصل نخست، کهن الگوی آفرین...

شاهنامه یکی از امّهات متون زبان فارسی است که در سالهای اخیر, بارها چاپ و تصحیح و شرح شده و گزیده هایی از آن در اختیار علاقمندان و خوانندگان قرار گرفته است. از آنجایی که شاهنامه یکی از متون درسی است و دانشجویان عمدتاً بدون تأمّل و دقّت, گزارشهای شارحان را می پذیرند, و شروح نوشته شده بر شاهنامه نیز خالی از اشکال نیست, انجام پژوهشی در زمینه بررسی و مقایسه شروح مهمّی که تاکنون بر این حماسه ملّی نگاشته ...

سمومدفعآفاتنباتیازدستهترکیباتیهستدکهعموماشاملعناصرفسفر،گوگردوهالوژنهابودهلذااینسمومبهنامترکیباتارگانوفسفرهمعروفمیباشند. دراینتحقیقچهارسمدفعآفاتنباتیارگانوفسفرهشاملبروموفوسمتیل،بروموفوساتیل،آزینفوسمتیلوکربوفنوتینبهبهکارگیریروشهایمحاسباتیآغازینوسریهایپایه 6-31g** ،6-31g* ،6-31gموردمطالعهقرارگرفتند. رزونانسیمغناطیسیهستهبرایاتمهایهریکازمولکولهایاینسمومشاملپارامترهایپوشیدگی،ناپوشیـدگیوجابجاییشیمیـای...

چکیده «خداوندنامه» اثر فتحعلی خان صبای کاشانی منظومه ای است دینی در قالب مثنوی که در قرن سیزدهم ه.ق به تقلید از شاهنامه فردوسی در بحر متقارب سروده شده است. این مثنوی ظاهراً مفصلترین منظومه حماسه دینی است که موضوع آن ترجمه حال رسول اکرم (ص) و امیرالمومنین علی (ع) و ماجراهای زندگی و غزوات آنان است و به داستان «لیله الهریر»، از وقایع جنگ صفین، ختم می شود. این منظومه تا کنون به صورت نسخ? خطی باقی...