چکیده توافق و امضای پروندة برجام و هم‌چنین پروندة سوریه دو موضوع محوری در تحولات سیاسی جدید در منطقة خاورمیانه است. فرایند برجام بین ایران و غرب و آغاز تعامل ایران، در جایگاه یک قدرت منطقه‌ای، با قدرت‌های بزرگ جهان پایة اساسی نگرانی‌های ترکیه و عربستان شده است. در این زمینه، موضع‌گیری روسیه و ایران در اتخاذ مواضع سرسختانه در قبال سوریه نشان داد که نتیجة بازی را به‌هیچ‌وجه...

پس از سا‌ل‌ها تنش بین ایران از یک طرف و آمریکا و متحدانش از طرف دیگر بر سر برنامۀ هسته­ای ایران، برنامۀ جامع اقدام مشترک (برجام) بین دو طرف به امضا رسید. ویژگی مهم سال­های اخیر، تهدید به کاربرد گزینۀ نظامی علیه ایران بود. این تهدید همراه با افزایش تحریم­ها و ممنوعیت­های تجاری بود.دلیل کاربرد تهدیدهای نظامی چه بود؟ به‌طور کلی تهدید نظامی و کارامدی تحریم­ها و ممنوعیت­های تجاری چه رابطه‌ای با هم د...

روند تصمیم گیری و سیاست گذاری و عوامل موثر بر جهت گیری سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران پس از برجام، روندی ابهام آمیز و بعضا متضاد و اجرای نامطمئن بوده است. این کنش، بیشتر متاثر از تعدد نهادها، دخالت بازیگران غیر دولتی و نیز شخصی بودن روابط قدرت می باشد. هر چند یک اجماع نظر کلی همراه با پیچیدگی در درون نظام وجود دارد اما استمرار رویکردهای دوگانه و نهادهای موازی به پیدایش یک ساختار خاص، پیچیده...

سال 1398 با حوادث تکان‌دهنده‌ای آغاز شد. نخست اینکه سیل‌های متعدد و ویرانگری رخ داد و بعضی هم‌وطنان جان خود را از دست دادند، بعضی بی‌خانمان شدند و بعضی صدمۀ بسیار دیدند. مدیریت بحران سیل نخستین چالش دولت در سال جدید بود. چالش دوم مسئلۀ تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران بود. دولت آمریکا که در 1397 رسماً از برجام خارج شد، در سال جاری تحریم‌های جدید و سختی علیه ایران اعمال کرد. نظر به اهمیت این مسئ...

این مقاله به بررسی اهداف آمریکا و اروپا در مورد شرایط برجام، چرایی سیاست های آنها برای مهار نقش منطقه ای و محدودیت های موشکی جمهوری اسلامی ایران می پردازد. بحث اصلی مقاله این است که سیاست به اصطلاح «فشارحداکثری» آمریکا علیه کشورمان که با هدف تضعیف ایران از درون و به تبع عقب نشینی از مواضع منطقه ای اش طراحی شده، و به گونه ای هم توسط محافل و جریان اصلی قدرت در دولت های اروپایی، عمدتا به دلیل ناتو...

پیامد تحولات منطقه­ای به­ ویژه مذاکرات هسته­ای و انعقاد برجام، دیدگاه­ها و رویکردهای متمایزی را در بین نخبگان فکری و سیاسی بر محور رابطه جمهوری اسلامی با غرب به­ویژه آمریکا نمایان ساخت. در این بین رهبر انقلاب اسلامی با احساس خطر نسبت به احتمال تضعیف گفتمان انقلابی­گری، بر تداوم آن تأکید کرده­اند. در منظر ایشان عناصری چون استحکام ساخت درونی نظام، اقتصاد مقاومتی، استکبارستیزی به­ویژه آمری...

نوشتار حاضر به دنبال واکاوی تأثیر ساختار نظام بین الملل بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.در این راستا تأثیر این ساختار را در سه دولت سید محمد خاتمی، محمود احمدی نژاد و حسن روحانی بررسی می کند. با توجه به این که مهم‌ترین پرونده سیاست خارجی ایران در این سه دولت پرونده‌ی هسته‌ای می‌باشد لذا تمرکز اصلی بحث بر روی سیاست هسته‌ای و میزان اثرپذیری تصمیمات کلان نظام جمهوری اسلامی از ساختار نظام بی...

چکیده با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری در سال 1392 گفتمان حاکم بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از اصول گرایی عدالت‌محور در دولت قبل به آرمان‌خواهی واقع‌گرایانه تغییر یافت و بر این اساس دیپلماسی هسته‌ای کشور نیز دچار تحول اساسی شده است. در واقع سیاست هسته‌ای ایران از حالت تقابلی- تهاجمی در دولت قبل به حالت تفاهمی- تعاملی در دولت جدید تغییر جهت یافته و حل معمای هسته‌ای به‌عنوان ی...