رشیدالدین وطواط از جمله قصیده‌سرایان قرن ششم هجری است که تبحر خاصی در به‌کارگیری صناعات ادبی داشته و شعر گفتن برای او ابزاری برای به نمایش درآوردن مهارت‌های بلاغی بوده است. شعر او در میان محققان معاصر چندان مقبولیت نیافته‌ و اغلب کسانی که در حوزة آثار کلاسیک فارسی تحقیق کرده‌اند بیشتر کتاب حدائق‌السحر و دیدگاه‌های انتقادی وطواط در این کتاب را مدنظر داشته‌اند و به شعر و شرح حال او نپرداخته‌اند. ...

طب ایران پس از اسلام در روند خود شاهد ظهور پزشکان نام آور متعددی بوده است که باعث اوج گیری آن در طول تاریخ گردیده‌اند . از بین این افرادیوسف بن محمد ابن یوسف هروی مشهور به یوسفی، حکیم و پزشک مشهور ایرانی است که با وجود شهرت فراوان اطلاعات کمی از زندگی وی در دسترس است. وی از اهالی خواف خراسان بوده و در قرن دهم هجری قمری در هرات می زیست. یوسفی در اوایل دوران صفویه از ترس قزلباشها به هندوستان رفت....

تغییر مسیر نیما از رمانتیسم فردی به سمبولیسم اجتماعی، که توام با پالایش و آمیخته با تأمل عمیق شاعرانه بود، موجب شکل­گیری این جریان تازه (سمبولیسم اجتماعی) در شعر جدید فارسی شد. به دنبال نیما عده­ای از شاگردان او که به سبب آراسته شدن شعر به ابهام هنری و عمق و چند صدایی بودن آن، تمایلی به ابراز احساسات و دریافت­های خود از مسائل سیاسی و اجتماعی با وضوح و صراحت بیان نبودند، نمادپردازی را – که عبارت...

عبید زاکانی در نوشتن طنزهایش از تازی نویسان پیش از خود به ویژه راغب اصفهانی به سه روش تقلید، ترجمه و اقتباس متاثر بوده است. طنزهای این دو نویسنده را از نظر موضوع می توان در چهار گروه طنزهای جنسی، مذهبی، سیاسی و فرهنگی ـ اجتماعی دسته بندی کرد. کمیت و کیفت این طنزها به نسبت حساسیت جامعه در مورد مسائل مختلف، متفاوت است. از خلال طنزهای این دو نویسنده می توان به لایه های درونی و زیرین جامعه ی زمانه ...

بعضی از مفسران در تفسیرهای خود برای بیان قواعد نحوی و لغوی ، و بلاغی و تفسیری به ابیاتی از شاعران دوره های مختلف استشهاد نموده اند که بررسی شواهد شعری این ابیات در تفسیر "البحر المحیط" موضوع این پایان نامه می باشد . این تفسیر اثر"ابن حیان اندلسی" یکی از ائمه لغت عرب می باشد . وی نزد "ابن نحاس" به تحصیل نحو پرداخت ، و سعی داشت از آرای ائمه نحو ، مخصوصا "سیبویه"تخلف نشود . تألیفات وی تنها در زمین...

تغییر مسیر نیما از رمانتیسم فردی به سمبولیسم اجتماعی، که توام با پالایش و آمیخته با تأمل عمیق شاعرانه بود، موجب شکل­گیری این جریان تازه (سمبولیسم اجتماعی) در شعر جدید فارسی شد. به دنبال نیما عده­ای از شاگردان او که به سبب آراسته شدن شعر به ابهام هنری و عمق و چند صدایی بودن آن، تمایلی به ابراز احساسات و دریافت­های خود از مسائل سیاسی و اجتماعی با وضوح و صراحت بیان نبودند، نمادپردازی را – که عبارت...

هرچند ادبیات و فرهنگ تاجیکی همواره با تحولات و دگرگونی های بزرگ اجتماعی بوده، هرگز در هیچ مقطع تاریخی قدرت و توانایی اش را ازدست نداده است. سدۀ نوزدهم یکی از دوره های بسیار بااهمیت در تاریخ ادب و فرهنگ تاجیک است. شرایط خاص تاریخی حاکم بر این دوره سبب شده بود که تاجیکستان در شرایط سیاسی و اجتماعی دشواری به سر برد. در نیمۀ اول عصر نوزدهم ادبیات تاجیک در روند ادبی «دوزبانی» (ازبکی و تاجیکی) قرار د...

حصار، وادی حصار یا ملک حصار شادمان، سرزمین پر از فیض و دیار تاریخی تاجیکستان است. این ناحیه همچون مرکز سیاسی، اداری و فرهنگی در طول تاریخ در حیات مردمان ماوراءالنهر نقش کلیدی ایفا کرده است. در این مقاله که با هدف بررسی دایرۀ ادبی حصار شادمان به نگارش درآمده، پیوند حیات ادبی این سرزمین با ادبیات و فرهنگ تاجیکستان و نیز ارتباط آن با ادبیات تمام فارسی زبانان مورد توجه قرار گرفته است. دایرۀ ادبی حص...

: پژوهش پیش رو به تصحیح ، مقابله و تحلیل آثار منثور مولانا ابوالبرکات لاهوری، متخلص به منیر(1019-1054) اختصاص یافته است ؛ هدف از انجام این تحقیق تبیین گستره ی جغرافیایی زبان فارسی و معرفی منیر است ، که با رویکرد تحلیل محتوایی و ساختاری آثار منثور منیر است ، به طرح مباحثی به شرح زیر می پردازد : نخست ، با بررسی سیر اندیشه ادبی و تبیین جایگاه علمی-ادبی منیر، از او به عنوان نثر نویس توانای فارسی ز...

نویسنده به سبب تعلق خاطری شدید و وصف ناشدنی که نسبت به زبان و فرهنگ پربار دری درخویش ، اخساس می کرد تا مدتها این امید را در دل می پرورانید که شاید روزی آرزوی دیرینه، جامه تحقق بپوشاند و با مطالعه و شناخت ریشه های عمیق این فرهنگ و آشنایی باخاستگاههای کهن آن، اقدام به فراهم آوردن اثری کند که قادر باشد ضمن به نمایش گذاشتن گوشه ای از ظرائف و دقایقی که از مختصات این فرهنگ گرانسنگ به شمار می آید نمون...